Kosova-Sırbistan gerginliği artıyor

In Güncel, Öne çıkanlar
10 Aralık 2022
iktibas-

Kosova topraklarını kendi toprağı gören Sırbistan’ın Kosova üzerindeki baskısı devam ediyor. Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, “Sırbistan’ın hegemonyacı hayali hiçbir zaman hayata geçirilemeyecektir.” ifadesini kullanırken, Sırbistan Savunma Bakanı, “Bir kıvılcım her şeyi tutuşturmak için yeterli” dedi. Dün gece Kosova’nın Kuzey Mitrovitsa şehrinde güçlü bir patlama meydana geldi.

Kosova-Sırbistan gerginliği

Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan’a mütekabiliyet ilkesi doğrultusunda “Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova’ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi” ve “Sırp makamlarınca Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarının ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi” ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.

Kosova’daki Sırplar, buna tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmış ve ülkede gerilim artmıştı.

Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül’e erteleme kararı almıştı.

Kosova tarafı, son olarak “yasa dışı” olarak nitelendirdikleri araç plakalarının yeniden tescil sürecinin Nisan 2023’e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine önce uyarıda bulunulacağını, ardından ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini bildirmişti.

Taraflar, AB arabuluculuğunda 23 Kasım’da gerginliği düşürmek ve ilişkileri normalleştirme yolunda ilerlemek üzere anlaşmaya varmıştı.

Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.

AB’nin arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor.

Kosova: Sırbistan’ın hegemonyacı hayali hiçbir zaman hayata geçirilemeyecek

Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Kosova topraklarında asla Sırbistan güvenlik güçlerine izin vermeyeceklerini belirterek, “Sırbistan’ın hegemonyacı hayali hiçbir zaman hayata geçirilemeyecektir.” dedi.

Cumhurbaşkanı Osmani, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Kosova’da Sırpların çoğunlukta yaşadığı bölgede emniyet güçlerine açılan ateş sonucu bir polisin yaralanması üzerine Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic’in bu bölgeye güvenlik güçleri gönderme açıklamasına tepki gösterdi.

Osmani, “Sırbistan tarafından yapılan polis ve askeri saldırganlık yönündeki açık tehdit, bu ülkede hegemonyacı zihniyetin devam ettiğini kanıtlıyor. 1999 yılında tam da bu zihniyete güçlü darbe vuran tüm demokratik dünya, bunu açık bir şekilde reddetmeli ve buna karşı çıkmalıdır.” ifadesini kullandı.

Osmani, Kosova polisinin yaralanmasının suç olduğunu, Kosova’nın anayasal düzen ve egemenliği ile hukukun üstünlüğüne karşı bir eylem olduğunu ifade etti.

Osmani, gazetecilere yönelik saldırıların özgür bir şekilde haber alma hakkının ihlali olduğunu kaydederek, “Bu suçların failleri, acil bir şekilde adalet önüne çıkartılmalı. Adli kurumlar hemen harekete geçmelidir. Kosova Cumhuriyeti topraklarında artık asla Sırbistan polisi ve askerleri mevcut olmayacaktır. Sırbistan’ın hegemonyacı hayali hiçbir zaman hayata geçirilemeyecektir.” değerlendirmesinde bulundu.

Sırbistan, Kosova’ya güvenlik güçlerini göndermeyi planlıyor

Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic, Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da katıldığı bir etkinlikte, Kosova’nın kuzeyinde, Sırpların yoğun yaşadığı bölgede yaşanan son gelişmeleri değerlendirdi. Kosova’nın Brüksel Anlaşması’na aykırı davrandığını savunan Brnabic, “Başbakan Albin Kurti’nin kararları yüzünden silahlı çatışmanın eşiğine getirildik. Kurti, her günü riske atmakta ve durumu istikrarsızlığa sürüklemektedir.” dedi.

Brnabic, Sırbistan’ın barış istediğini ileri sürdü, “Sırbistan’ın Birleşmiş Milletler Konseyinin 1244 sayılı kararı gereği güvenlik güçlerini Kosova’ya gönderme hakkı var. Bu noktada niyetimiz de var. Oradaki Sırplar güvende değil.” diye konuştu.

Vucic: Teslim olmak yok

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Savunma Bakanı Milos Vucevic ve Genelkurmay Başkanı Milan Mojsilovic ile bir araya geldiği fotoğrafı paylaşıp “Teslim olmak yok.” notunu düştü.

Dışişleri Bakanı Ivica Dacic ise Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Kosova Misyon Şefi Michael Davenport ile görüşürken, Dacic ve Davenport’un barışı korumak ve gerginliğin düşürülmesi noktasında hemfikir olduğu belirtildi.

Sırbistan Savunma Bakanı: Bir kıvılcım her şeyi tutuşturmak için yeterli

Sırbistan Savunma Bakanı Milos Vucevic, yerel bir televizyon kanalında ülkesi ile Kosova ilişkilerine yönelik açıklamalarda bulundu. Kosova’daki durumun gergin olduğunun altını çizen Vucevic, “Bir kıvılcım her şeyi tutuşturmak ve istenmeyen bir yöne doğru hareket etmek için yeterli.” ifadesini kullandı.

Vucevic, Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin “istikrarı bozmak isteyen hamleler” yaptığını iddia ederek, “Bu, Sırpların orada istenmediğine dair açık bir mesaj. Onun (Kurti’nin) yönetimi ve politikası, Kosova’da etnik temizlik yapmaya yönelik organize bir terördür.” diye konuştu.

Kosova’daki Sırpların yanında olduklarını belirten Sırp Bakan Vucevic, “Kosova’nın kuzeyindeki Sırplara, aşağılanıp, haklarından mahrum kalırken, sakin kalmaları ve provokasyonlara gelmemelerini anlatmak hiç kolay değil. Kurti’nin en büyük hedefi oradaki Sırpları korkutup kaçırmak.” ifadesini kullandı.

Vucevic, uluslararası toplumun kendilerine sürekli “diyalog ve normalleşme” çağrısı yaptığını kaydederek, “Normal davranışlara meyletmeyen birini normalleştirmek zordur.” dedi.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop Sırbistan’da

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesinin (KEİPA) Dönem Başkanlığının Türkiye’ye devredildiği 60’ıncı Genel Kurul Toplantısı’na katılmak üzere Belgrad’a gelen TBMM Başkanı Mustafa Şentop’u kabul etti. Vucic, Şentop ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Kıymetli misafirimiz, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’la tekrar bir araya gelmekten büyük onur duyuyorum. Bu görüşmeyi fırsat bilerek, kıymetli dostum Recep Tayyip Erdoğan’a selamlarımı ilettim.” ifadelerine yer verdi.

Şentop ile iki ülke arasındaki ilişkilere değindiklerini belirten Vucic, ekonomik işbirlikleri, enerji güvenliği, ülkesindeki Türk yatırımları ve bölgesel meseleler üzerine görüştüklerini de aktardı.

Türkiye’nin bölgede büyük bir role sahip olduğunun altını çizen Vucic, paylaşımında, “Sırbistan, Türkiye’yi Batı Balkanlar’da barış ve istikrarı koruyan, sadece Sırbistan’da değil, tüm bölge ülkelerindeki vatandaşların genel güvenliğine katkıda bulunan, altyapı ve enerji alanındaki projelerin uygulanmasında destek sağlayan ortağı olarak görüyor.” ifadelerini kullandı.

AB Belgrad-Priştine Diyaloğu Temsilcisi Lajcak: İlişkilerin normalleşmesi için çalışıyoruz

AB Belgrad-Priştine Diyaloğu Özel Temsilcisi Miroslav Lajcak ile Kosova Başbakanı Albin Kurti, Kosova’nın başkenti Priştine’de 6 Aralık’ta bir araya gelmişti. Kosova hükümet binasında yaklaşık yarım saat süren görüşmenin ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Lajcak, Sırbistan ile Kosova arasında 23 Kasım’da varılan anlaşma sonrasında “artık konuyu tartışabileceklerini” belirterek, “İlişkilerin normalleşmesiyle ilgili konuları ele almak için bir toplantı konusunda çalışıyoruz. Bu toplantının haftalar içerisinde gerçekleşmesini istiyoruz.” demişti.

Kaybedecek zaman olmadığını vurgulayan Lajcak, “Baskı söz konusu değil ancak bu ivmeyi kullanmalıyız.” diye konuşmuştu. Kosova’daki Sırp yetkililerin ülkedeki Sırp çoğunluklu kuzey belediyelerinden çekilmeleri çağrısının vatandaşlar için iyi olmadığını ifade eden Lajcak, polis memurlarının işlerine dönmelerini ve yargı sisteminin normal işleyişinin sağlanmasını istediğini söylemişti.

Lajcak, “son tarih veren” bir kişi olmadığını ancak mart ayında tarafların nihai anlaşmaya ne kadar vardıklarının gözden geçirileceğini, bunun Kosova ile Sırbistan’ın taahhüt ve çalışmalarına bağlı olduğunu sözlerine eklemişti.

AB Özel Temsilcisi Lajcak, önceki gün de Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da Sırp Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile bir araya gelmişti.

Kosova’da dün gece güçlü bir patlama meydana geldi

Kosova’nın Kuzey Mitrovitsa şehrindeki patlama, dün gece yerel saatle 22.00 sıralarında meydana geldi. Kosova Polisi Müdür Yardımcısı Besim Hoti, yerel medyaya yaptığı açıklamada, patlamanın piroteknik maddelerden kaynaklandığını belirtti. Güçlü ses etkisi yaratan patlamadan dolayı herhangi bir zararın meydana gelmediğini bildiren Hoti, “Herhangi bir tehlike bulunmuyor.” dedi.

Kosova’da son günlerde, piroteknik madde, ses bombası ve el bombası gibi nedenlerden dolayı bazı patlamalar meydana gelmiş, bazı bölgelerde de silahla ateş açılmıştı.

Kosova Polisi, 8 Aralık akşamı, ülkenin kuzeyindeki Sırp nüfuslu bölgelerde güvenlik güçlerinin varlığının artırıldığını açıklamış, bundan 2 saat sonra Kosova’nın Zveçan Belediyesine bağlı Serbovc köyünde emniyet güçlerine düzenlenen saldırıda 1 polis yaralanmıştı.

Kosova Cumhurbaşkanı, olayların Sırbistan tarafından organize edildiğini duyurmuştu

Kosova İçişleri Bakanı Xhelal Sveçla, dün yaptığı açıklamada, son günlerde ülkenin kuzeyindeki polis memuru ve vatandaşlara yönelik peş peşe düzenlenen silahlı saldırılar nedeniyle güvenliği sağlamak amacıyla polislerin mevcudiyetinin artırılmasının gerekli olduğunu ifade etmişti.

Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve Başbakan Albin Kurti, kuzeydeki olayların Sırbistan tarafından organize edildiğini söylemişti.

Osmani, dün gazetecilere yaptığı açıklamada, Kosova ile Sırbistan her ne zaman nihai bir anlaşmaya yakın olsa Sırbistan’ın, Kosovalı Sırpları kullanarak ülkenin kuzeyinde kriz yaratmaya çalıştığını belirtmişti.

Kosova’nın kuzeyindeki patlamalar

Kosova’nın kuzeyindeki 4 belediyede 18 Aralık’ta yapılacak erken yerel seçimler öncesi, 6 Aralık’ta kuzeydeki bazı şehirlerde patlama ve siren sesleri duyulmuştu.

Mitrovica kentinin güney ve kuzey yakasını birbirine bağlayan İber Köprüsü’nde Avrupa Birliği (AB) Hukukun Üstünlüğü Misyonuna (EULEX) bağlı güçlerin mevcudiyeti artırılmıştı.

Kosova Merkez Seçim Komisyonu (KQZ) görevlileri, Kosova polisi eşliğinde kuzeydeki ofislerine gitmiş ancak buraya girişleri mümkün olmamıştı.

Kosova Polisinin açıklamasına göre, 7 Aralık’ta da devam eden patlamalarda ses bombası, el bombası ve ateşli silah kullanılmıştı. Olaylarda yaralanmalar olmazken, belediye seçim komisyonu ofislerine zarar verilmişti.