ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff, anlaşmanın ikinci aşamasına ulaşma çabalarının tıkandığı endişeleri arasında, Cuma günü Florida’da Katar, Mısır ve Türkiye’den üst düzey yetkililerle görüşecek.

Hamas siyasi büro üyesi Bassem Naim, AFP’ye verdiği demeçte, “Halkımız bu görüşmelerin, devam eden İsrail kanunsuzluğuna son verecek, tüm ihlalleri durduracak ve işgali Şarm El-Şeyh anlaşmasına uymaya zorlayacak bir anlaşmayla sonuçlanmasını bekliyor” dedi.

İkinci aşamaya göre, İsrail’in Gazze’deki mevzilerinden çekilmesi, Hamas yerine Filistin topraklarını geçici bir otoritenin yönetmesi ve uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılması gerekiyor.

Ancak Washington ve bölgesel müttefiklerinin arabuluculuğuyla Ekim ayında varılan İsrail-Hamas anlaşmasının bu aşamasına geçişte şimdiye kadar yavaş ilerleme kaydedildi.

Ateşkes, her iki tarafın da ihlal iddialarında bulunması ve arabulucuların hem İsrail’in hem de Hamas’ın oyalama taktiği uyguladığından endişe etmesi nedeniyle kırılganlığını koruyor.

Hamas yönetimindeki Gazze’deki sağlık bakanlığı Perşembe günü yaptığı açıklamada, ateşkesin 10 Ekim’de yürürlüğe girmesinden bu yana bölgede İsrail ateşiyle en az 395 Filistinlinin şehid olduğunu belirtti.

İsrail de Hamas’ı ateşkesi ihlal etmekle defalarca suçladı ve İsrail ordusu, ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana bölgede üç askerinin öldürüldüğünü bildirdi.

Naim, yeni görüşmelerin Gazze’ye insani yardım girişini artırması gerektiğini söyledi. Naim, görüşmelerin ayrıca “yardım girişine, Refah sınır kapısının her iki yönde de açılmasına ve onarım ve altyapı rehabilitasyonu için gerekli her şeyin teslimine” odaklanması gerektiğini belirtti. Görüşmelerin ayrıca “Trump planının kalan unsurlarının, sürdürülebilir istikrarı sağlayacak, kapsamlı bir yeniden yapılanma sürecini başlatacak ve Filistinlilerin kendilerini yönetmelerini sağlayacak, tam egemen ve bağımsız bir devletle sonuçlanacak bir siyasi yolun önünü açacak şekilde nasıl uygulanacağı” konusunu da ele alması gerektiğini söyledi.

Gazze anlaşmasının ilk aşamasında, Filistinli militanlar bölgede tutulan 48 canlı ve ölü rehinenin serbest bırakılmasına söz vermişti. Bugüne kadar, bir ceset hariç tüm rehineler serbest bırakıldı.

Ancak Trump yönetimi şimdi zorlu ikinci aşamaya geçmek istiyor ve Hamas’ın silahlarını bırakması maddesini öne süren İsrail sorun teşkil ediyor. Hamas’ın Gazze lideri Halil Hayya Pazar günü yaptığı açıklamada, grubun silah bulundurma konusunda “meşru bir hakkı” olduğunu söyledi. İsrail ise Hamas’ın “silahsızlandırılacağı” konusunda defalarca ısrar etti.

Ateşkesin üçüncü aşaması, Hamas’ın Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırıya karşılık İsrail’in gerçekleştirdiği misilleme askeri harekatıyla yerle bir edilen Gazze’nin geniş alanlarının yeniden inşası planlarını içeriyor.

(Arab News)