Kilise olarak 916 yıl, İstanbul’un fethedildiği 1453’ten itibaren de cami olarak 481 yıl kullanılan Ayasofya, 1934’te Atatürk’ün liderlik ettiği Bakanlar Kurulu kararıyla müze yapıldı. 86 yıl boyunca müze olarak kapalı kalan cami, konjonktürel değişimler sonrası 2020 yılında hem ibadete hem ziyarete açıldı. 2019 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ayasofya’nın açılması talebine, “Önce Sultanahmet’i doldurun, Ayasofya’ya sonra bakarız, biz bu oyuna gelmeyiz” diye yanıt vermişti.

Tekirdağ’da 16 Mart 2019’da katıldığı mitingde Erdoğan, “Ayasofya’nın ibadete açılması” çağrısı yapan bir vatandaşa “Sultanahmet’i bir doldurun, sonra ona bakarız; önce Sultanahmet’i doldurun” diye yanıt verdi. Erdoğan, “Büyük Çamlıca Camii’ni yaptık. Dört, beş tane Ayasofya eder. O kadar büyük. 60 bin kapasiteli. Mesele o değil, bu işin bir siyasi boyutu var. Yan tarafta Sultanahmet’i doldurmayacaksın, Ayasofya’yı dolduralım diyeceksin. Bu oyunlara gelmeyelim. Bunların hepsi tezgah. Biz neyin ne zaman yapılacağını çok iyi biliyoruz.” demişti.

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle açtığı dava, 10 Temmuz 2020’de karara bağlandı. Danıştay 10. Dairesi’nin, camiden müzeye dönüştürüldüğü 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını oy birliğiyle iptal etmesinin ardından Ayasofya’da yeniden ibadet etmenin yolu açıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, davanın karara bağlandığı gün, Ayasofya’nın camiye çevrilmesi için Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ni imzaladı.

Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilen Ayasofya’nın cami olarak hizmet vermesine ilişkin kararnamenin yayımlanmasının ardından “Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi” veya “Ayasofya-i Kebir Camii” olarak ifade edilen cami, 86 yıl aradan sonra 24 Temmuz 2020’de kılınan cuma namazıyla yeniden ibadete açıldı.

Diyanet İşleri Başkanlığınca düzenlenen gösterişli bir açılış programında önce Kur’an tilaveti yapıldı, 4 minaresinden 4 müezzin birlikte sela okudu. Selaların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan da Fatiha ile Bakara suresi ilk 5 ayetini okudu. Sonra hep birlikte dua edildi. Erdoğan, “Ayasofya’yı haklı kararlılığımız sonucu olarak ibadete açtık. Kimin ne dediğine değil, milletimizin ne istediğine bakarak bu kararı aldık” ifadesini kullandı.

Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin ibadete açılmasına ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulunan İstanbul Müftüsü Prof. Dr. Safi Arpaguş, 5 yıl önce camiye çevrilen Ayasofya-i Kebir Camii’ne gelen ziyaretçilerle ilgili ise şu bilgileri paylaştı:

“Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde, 24 Temmuz 2020’de açılmasından itibaren gerek yurt dışından, gerekse yurt içinden ziyaret etmek ve ibadet etmek amaçlı, yerli ve yabancı ziyaretçiler bağlamında bugüne kadar yaklaşık olarak 40 milyon ziyaretçi ağırlandı. Son yıllarda, özellikle pandemi sonrası yıllarda ciddi bir rağbet var. Her yıl yaklaşık 10-15 milyon arasında bir ziyaretçiyle artık günümüzde 40 milyonu yakalamış durumdayız.”