Türkiye-İtalya Dördüncü Hükümetlerarası Zirvesine, Türkiye’den üst düzey katılım sağlandı, zirvenin ardından iki ülke arasında 11 anlaşmaya imza atıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin davetine icabetle, Türkiye-İtalya Dördüncü Hükümetlerarası Zirvesi’ne katılmak üzere özel uçak “TUR” ile İtalya’nın başkenti Roma’ya gitti. Erdoğan’ı, Fiumicino Leonardo da Vinci Uluslararası Havalimanı’nda, Türkiye’nin Roma Büyükelçisi Elif Çomoğlu Ülgen ve beraberindeki elçilik heyeti karşıladı.
Erdoğan, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni tarafından Villa Pamphili Konutu’nda resmi törenle karşılandı.
Erdoğan ile birlikte Dışişleri Bakanı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı, Gençlik ve Spor Bakanı, Kültür ve Turizm Bakanı, Milli Savunma Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ticaret Bakanı, MİT Başkanı, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı ve Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı da İtalya’ya gitti.
İtalya Başbakanı Meloni: İki ülke olarak, Akdeniz-Avrupa bağlamında müttefik ve dostuz
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de Türkiye-İtalya İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, iş forumuna son derece kalabalık ve nitelikli bir katılım olduğunu belirten Meloni, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile burada olmayı, bu iş forumunun çalışmalarını selamlamayı özellikle istedik. Çünkü ekonomik, ticari ve endüstriyel boyutun, İtalya ile Türkiye arasındaki stratejik ilişkinin temel bir parçası olduğuna inanıyoruz. İki ülke olarak, Akdeniz-Avrupa bağlamında müttefik ve dostuz.” dedi.
Meloni, Türkiye’de yaklaşık 400’den fazla İtalyan şirketinin faaliyet gösterdiğini ve bu şirketlerin yaklaşık 30 bin kişiye istihdam sağladığını, toplamda yaklaşık 18,5 milyar avro ciro ürettiklerini kaydetti.
İtalyan firmalarının, Türkiye’nin altyapı gelişimine önemli katkılarda bulunduğunu ifade eden Meloni, son hükümetlerarası zirvede Türkiye ve İtalya tarafından belirlenen 30 milyar avroluk hedefin 5 yıl öncesinden gerçekleşmesinin kendilerini teşvik ettiğini ve bugün ticaret hacmini orta vadede 40 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.
Meloni, Türkiye ve İtalya arasında işbirliklerinin kritik hammaddeler, uzay-havacılık, savunma ve ilaç sektörü gibi stratejik alanlarda da büyümeye devam ettiğini belirtti.
Önde gelen Türk firmalarının da İtalya’ya yatırım yapmakla daha fazla ilgilendiğini aktaran Meloni, Bu bağlamda Baykar Teknoloji’nin Piaggio Aerospace’i satın alması ve Leonardo ile insansız hava sistemlerinin geliştirilecek olmasını önemli bulduğunu kaydetti.
Meloni, ayrıca “Beko’nun İtalya’da rekabetçiliğini artırmak ve ‘Made in Italy’ markasının olağanüstü gücünü desteklemek için sunduğu üç yıllık yatırım planını önemli buluyorum. Sanayi Bakanlarımızın bu süreci yakından takip ettiğini ve istihdam düzeyini korumak için dikkatle izlemeye devam edeceklerini biliyorum.” diye konuştu.
Enerji alanında da işbirliklerini güçlendirdiklerini dile getiren Meloni, “Özellikle Karadeniz’deki Sakarya gaz sahası gibi sahaların geliştirilmesine İtalyan şirketleri Saipem ve Tenaris gibi firmalar katkı sağladı. Türkiye’nin üreteceği gaz da İtalya’ya ulaşabilecek. Bu işbirliğini derinleştirerek hem hidrojen hem de yenilenebilir enerji alanlarında gelecekteki fırsatları değerlendireceğiz.” ifadelerini kullandı.
İtalya ve Türkiye’nin birlikte 2032 Avrupa Futbol Şampiyonası’na ev sahipliği yapacağını vurgulayan Meloni, “Böyle büyük etkinliklerin yatırım çekmek, kalkınma yaratmak ve istihdam oluşturmak açısından büyük fırsatlar sunduğunu çok iyi biliyoruz.” yorumunu yaptı.
Meloni, sözlerini şöyle tamamladı:
“Ülkelerimiz halihazırda temel sektörlerde sağlam bir ekonomik ve sanayi işbirliği tabanına sahiptir. Amacımız, yapay zeka, kritik malzemeler, enerji geçişi, ileri teknolojiler ve uzay araştırmaları gibi günümüzün ve geleceğin en stratejik alanlarına doğru işbirliğimizi geliştirmektir. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve heyetine, bu önemli ziyaretleri ve bugün imzaladığımız birçok anlaşma için bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Bu anlaşmalar, önemli bir ortakla, Akdeniz bölgesinde ve Atlantik İttifakı’nda bir müttefikle işbirliğimizi derinleştirme imkanı sunuyor. Bugünü asla bir varış noktası olarak değil, her zaman olduğu gibi yeni bir başlangıç noktası olarak değerlendiriyorum.”
Erdoğan: Benim ve Bakan arkadaşlarımın kapısı ardına kadar açık
Forumda konuşma yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan da, bölgesinde ve dünyada cazibe merkezi haline gelen Türkiye’de mevcut 1500 İtalyan şirketine ilave olarak daha fazla yatırımcıyı görmek istediklerini dile getirdi. Erdoğan, “Bilhassa Avrupa’da güvenlik ve savunma sektöründeki beklenen genişlemeden payımızı almak için ortak çalışmalarımızı artırmamızın menfaatimize olacağı kanaatindeyiz.” diye konuştu.
Erdoğan, yeşil enerji, dijital teknolojiler, akıllı şehirler ve uzay gibi alanlarda stratejik ortaklıklar geliştirilmesi gerektiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Saygıdeğer dostlar, hükümetler olarak ticaret ve yatırım ilişkilerimizin daha yüksek seviyelere ulaşması amacıyla firmalarımızı desteklemeye devam edeceğiz. Ancak sizler de takdir edersiniz ki ekonomik işbirliği, salt hükümetlerin çabasıyla gelişmez. İş dünyamızın bu noktada elini taşın altına koyması lazım. İşbirliğini gerçek anlamda geliştirecek olanlar öncelikle sizlersiniz.
Biz engelleri kaldırdık, kaldırmaya devam ediyoruz. Her zaman teşvik edici olduk, olmayı da sürdüreceğiz. İş çevrelerimizden bizim açtığımız yollarda kararlılıkla ilerlemelerini arzu ediyoruz. Başbakan Sayın Meloni nezdinde iş adamlarımıza yönelik bu teşvik ve ilgiden dolayı İtalyan hükümetine tekrar şükranlarımı sunuyorum. Şunu bilmenizi isterim. Her türlü sorun karşısında gerek benim, gerek Bakan arkadaşlarımın kapısı ardına kadar açık olacaktır. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisimiz de her zaman sizlerin hizmetindedir. Aynı kolaylığı değerli dostum, Meloni’nin de göstereceğinden hiç şüphe duymuyorum.”
2025 yılı sona ermeden gerçekleştirilecek Türkiye-İtalya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi 3. Dönem Toplantısı’nın önemini vurgulayan Erdoğan, “Ticari ve ekonomik ilişkilerimizin potansiyeline ulaşmasında Avrupa Birliği ile Gümrük Birliğimizin değişen küresel ekonomik koşullara uygun şekilde güncellenmesi ihtiyacını hissediyoruz.” dedi.
Kazan kazan yaklaşımıyla her iki taraf içinde fayda sağlayacak bir güncellemeye İtalyan hükümetinin ve iş çevrelerinin desteğini beklediklerinin altını çizen Erdoğan, “Öte yandan iş dünyamızın vize konusunda yaşadıkları güçlüklerin ekonomik ilişkilerimize ket vurduğunu görüyoruz. İtalyan iş çevrelerinin Avrupa Birliği kurumları nezdinde bu konuyu gündeme getirmelerinin iki tarafın da yararına olacağını düşünüyorum. Sözlerime son verirken bugünkü iş forumunun yeni girişimlere ve güçlü ortaklıklara vesile olacağına inanıyorum.” ifadelerini kullandı.
Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi Ortak Bildirisi yayımlandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin Türkiye-İtalya İş Forumu’ndaki ortak basın toplantısının ardından “Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi Ortak Bildirisi” açıklandı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığının sosyal medya hesabından yayımlanan bildiride, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İtalya Başbakanı Meloni’nin bugün Roma’da düzenlenen Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi’ne eş başkanlık ettikleri belirtildi.
Zirveye, Türkiye’den Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak’ın katıldığı ifade edildi.
İtalya tarafında ise İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi, Ekonomi ve Maliye Bakanı Giancarlo Giorgetti, İşletmeler ve Made in Italy Bakanı Adolfo Urso, Kültür Bakanı Alessandro Giuli, Spor ve Gençlik Bakanı Andrea Abodi ve Engelliler Bakanı Alessandra Locatelli’nin yer aldığı belirtildi.
Bildiride, şunlar ifade edildi:
“NATO müttefikleri ve G20 ortakları olarak Türkiye ve İtalya, bölgesel ve uluslararası konularda yakın işbirliği ve eş güdümlerini sürdürmeye devam edecektir. Türkiye ve İtalya, Avrupa ve ötesinde uluslararası barış ve istikrara önemli katkılarda bulunmaktadır. Her düzeyde düzenli istişareler yoluyla işbirliklerini geliştirmeyi hedeflemektedirler. Zirve, Ukrayna-Rusya Savaşı, Avrupa güvenlik mimarisi ve uluslararası ticarete ilişkin ortaya çıkan tartışmalar, Gazze’deki vahim durum, tutarlı mukabele ve etkili işbirliği gerektiren düzensiz göç ve iklim değişikliği gibi süregelen sınamalarla bölgesel ve küresel ölçekte önemli gelişmelerin meydana geldiği bir dönemde toplanmıştır. Taraflar, Hükümetlerarası Zirve’nin düzenli olarak tertip edilmesi ve beşinci zirvenin Türkiye’de toplanması hususundaki mutabakatlarını yinelemişlerdir. Türkiye’nin tüm Avrupa kıtasının istikrarı ve refahına yaptığı katkıları kabul eden taraflar, Türkiye’nin aday ülke statüsünü de göz önünde bulundurarak, AB ile Türkiye arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinin önemini vurgulamışlardır.”
Tarafların bu doğrultuda, Türkiye-AB Vize Serbestisi Diyaloğu’nun hızlandırılması, göç konusundaki işbirliğinin yenilenmesi ve terörle mücadele işbirliğinin güçlendirilmesi gibi kilit alanlarda somut sonuçlar elde edilmesine yönelik çabalarını koordine etme hususunda mutabık kaldığı belirtildi.
Tarafların ayrıca, her iki taraf için potansiyel faydalar sağlayacak olan Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin güncellenmesine duyulan acil ihtiyacı vurguladığı bildirildi.
Ekonomi, ticaret ve sanayi
Tarafların, ekonomi ve ticaret konusunda işbirliğini artırma ve bu alanlarda gelişmenin güçlendirilmesini amaçlayan yeni yaklaşımları belirleme ve uygulama hususundaki kararlılıklarının vurgulandığı bildiride, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Taraflar, 2024 yılında ikili ticaret hacminin, 30 milyar dolar olan ortak hedeflerini aşmış olmasını memnuniyetle karşılamışlardır. Derinleşen ikili ticari ve ekonomik ilişkileri göz önünde bulundurarak, 40 milyar dolar ticaret hacmine ulaşmaya yönelik yeni bir orta vadeli hedef belirlemişlerdir. Taraflar, bu yeni hedefe ulaşmak için birlikte çalışmaya ve bu doğrultuda Üçüncü Ortak Ekonomi ve Ticaret Komisyonu (JETCO) Toplantısı’nı 2025’in dördüncü çeyreğinde Türkiye’de düzenlemeye karar vermişlerdir.
Taraflar ayrıca, bugünkü zirve marjında iş forumunun düzenlenmesini memnuniyetle karşılamışlardır. Taraflar, iki ülke arasındaki doğrudan yatırımların ekonomik ilişkilerin önemli bir boyutunu oluşturduğuna inanmaktadır. Bu nedenle, doğrudan yatırımların seviyesini artırmak amacıyla, sanayi işbirliği, karşılıklı mutabık kalınan şartlara dayalı teknoloji transferinin teşvik edilmesi ve kilit teknolojilerin sanayide kullanılmasının desteklenmesi yollarıyla da Türk ve İtalyan yatırımcıları daha fazla teşvik etmeye karar vermişlerdir. Taraflar ayrıca, dijital teknolojiler, yapay zeka ve siber güvenlik alanlarında işbirliğini ilerletme isteklerini ifade etmişlerdir.”
Ulaştırma
Tarafların, ulaştırma koridorlarının hem küresel tedarik zincirlerinin sürdürülmesinde hem de sosyal ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlamadaki hayati rolünü kabul ettiği belirtildi.
Türkiye ve İtalya’nın, denizcilik alanındaki mevcut ilişkilerden duydukları memnuniyeti ifade ettikleri vurgulanan bildiride, “Taraflar, son Kara Ulaştırması Karma Komisyon toplantısının ulaştığı neticeleri tasdik etmişlerdir. Taraflar, iki ülke arasındaki sivil havacılık ilişkilerinin daha da güçlendirilmesi konusunda mutabakata varmışlardır.” denildi.
Bildiride, şunlar ifade edildi:
“Son NATO zirvelerinde alınan kararlar ve stratejik konsept çerçevesinde taraflar, başta terörle mücadele olmak üzere bilhassa İttifak’ın güney kanadından kaynaklanan tehditler ve çok yönlü sınamalar gibi konularda 360 derecelik yaklaşım temelinde işbirliklerini güçlendirmeye yönelik kararlılıklarını vurgulamışlardır. Taraflar, NATO-AB Stratejik Ortaklığı’nı mutabık kalındığı şekilde geliştirme isteklerini ve AB dışındaki müttefiklerin, bu ortaklığın geliştirilmesi için AB’nin savunma çabalarına muhtemel tam katılımının önemini yeniden teyit etmiştir.”
Türk ve İtalyan savunma sanayisi şirketlerinin son yıllarda başarıyla tamamlanan ortak projelerine ve bu işbirliğini ilerletme yönündeki siyasi iradeye atıfta bulunan tarafların, savunma sanayisinin hem mevcut hem de gelecekteki ilişkiler açısından kilit bir rol oynadığını ve bu nedenle bu sektördeki diyalog ile işbirliğini güçlendirmeye devam edeceklerini kabul ettikleri belirtildi.
Bu anlayış doğrultusunda tarafların, 2025 yılında 14. Savunma Sanayii İşbirliği Toplantısı’nı düzenlemeye ve ikili savunma ilişkilerinin seviyesini müttefiklere örnek teşkil edecek şekilde yükseltmek amacıyla karşılıklı üst düzey ziyaretler ile teknik toplantılar gerçekleştirmeye karar verdikleri bildirildi.
Tarafların ayrıca, NATO bünyesinde savunma sanayi işbirliğini geliştirme ve daha güçlü bir Avrupa savunma sanayisine yönelik ortak çabaları destekleme yönündeki taahhütlerini yineledikleri aktarıldı.
Güvenlik
Sınır aşan örgütlü suçlarla mücadelede tarafların, ikili işbirliğinde kazanılan ivmeyi memnuniyetle karşıladığı ve özellikle örgütlü suçlar ile terörizmin finansmanı arasındaki bağlantının ele alınması bakımından işbirliğini sağlamlaştırma kararlılıklarını yineledikleri belirtildi.
Tarafların ayrıca, “Her iki ülkenin güvenliğine yönelik tehditlerin ve ortak zorlukların belirlenmesi ve değerlendirilmesi, ortak girişimler ve eylemlerin tanımlanması yoluyla stratejik işbirliğinin güçlendirilmesi, terörizm, sınır aşan organize suçlar ve siber suçlar dahil olmak üzere en ciddi suç türlerinin önlenmesi amacıyla yöntemler, iyi uygulamalar ve uzmanlık değişiminin teşvik edilmesi” hedefiyle diyalog ve işbirliğini güçlendirme kararı aldıkları ifade edildi.
Bildiride, “Taraflar ayrıca, her iki devletin de taraf olduğu Avrupa Konseyi Sözleşmeleri çerçevesinde suçluların iadesi, karşılıklı adli yardımlaşma, hükümlülerin nakli ve çocukların korunmasını ilişkin konularda adli işbirliğinin güçlendirilmesine yönelik çabalarını koordine etmeyi ve terörizm ve organize suçlarla mücadelede karşılıklı adli yardımlaşmaya öncelik vermeyi kararlaştırmışlardır. Taraflar, NATO müttefikleri olarak, gittikçe karmaşıklaşan güvenlik ortamında bölgesel ve uluslararası istikrarı artırmak amacıyla terörizmle mücadele konusunda ikili işbirliklerini güçlendirme taahhütlerini vurgulamışlardır. Bu bağlamda taraflar ayrıca, ‘Türkiye-İtalya Terörle Mücadele İstişareleri’nin yeniden başlatılmasının, bu istişarelerin stratejik öneme sahip iki bölgesel aktör arasında güçlü bir ortaklık üzerine inşa edilmiş olması nedeniyle önem arz ettiğini vurgulamışlardır.” denildi.
Kültür, bilim, gençlik ve spor
Tarafların, 1951 tarihli Kültür Anlaşması temelinde kültür, bilim, gençlik, sanat, müzik, koreografi eğitimi, inovasyon ve arşivler alanlarında ikili ve çok taraflı düzeylerde mevcut işbirliğini daha da güçlendirme kararlılıklarını teyit ettikleri, sergiler ve ortak projeler yoluyla sanat eserlerinin karşılıklı dolaşımını, ayrıca somut olmayan kültürel miras alanında ortak çalışmaları teşvik etmeyi kararlaştırdıkları bilgisi verildi.
Engelliler de dahil olmak üzere, kişisel gelişim, sosyal uyum ve sürdürülebilir büyümenin desteklenmesinde sporun ve sporda dürüstlüğün teşvik edilmesinin önemli rolünün kabul edildiği, tarafların, turizmin halklar arasındaki etkileşimi teşvik etmedeki etkisini dikkate alarak tanıtım faaliyetlerini destekleme iradelerini vurguladıkları belirtildi.
Enerji ve çevre
Enerji arz güvenliğinin güçlendirilmesi ve kaynakların çeşitlendirilmesi bağlamında Güney Gaz Koridoru’nun stratejik öneminin öne çıkarıldığı, tarafların bu alandaki güçlü işbirliğini memnuniyetle değerlendirdiği aktarıldı.
Tarafların, enerjinin Akdeniz Bölgesi de dahil olmak üzere ortak büyüme, güvenlik ve refah için kapsayıcı bir değer taşıdığını kabul ederek, bu alandaki işbirliğini ilerletme taahhütlerini yineledikleri belirtildi.
Küresel temiz enerji dönüşümündeki kilit roller göz önünde bulundurularak, kritik mineraller ve nadir toprak elementleri tedarik zincirlerinin güvenliğinin sağlanması için işbirliğinin güçlendirilmesinin öneminin vurgulandığı ifade edildi.
Tarafların, temiz enerji alanındaki işbirliği potansiyelinin yüksek olduğunu göz önünde bulundurarak, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, hidrojen ve doğal gaz altyapısı alanlarında işbirliklerini güçlendirmeyi kararlaştırdıkları bildirildi.
Her iki tarafın, kendi ülkelerinde ve üçüncü ülkelerde, petrol ve gaz sektöründeki ortak projeler de dahil olmak üzere daha fazla işbirliği yapılabilecek alanları araştırmayı kararlaştırdıkları, ortak projeler yoluyla işbirliğini geliştirme ve yeşil dönüşüm ile sıfır atık gibi alanlarda bilgi alışverişinde bulunma yönündeki isteklerini ifade ettikleri bilgisi verildi.
Tarafların ayrıca, Paris Anlaşması’nın hedefleri doğrultusunda emisyonların azaltılması ve iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlanması amacıyla yenilikçi çözümler geliştirme taahhüdünde bulundukları ifade edildi.
Uluslararası forumlarda işbirliği ve düzensiz göç
Bildiride, şunlar kaydedildi:
“Taraflar, bölgesel ve uluslararası barış, güvenlik ve istikrarın yanı sıra merkezinde Birleşmiş Milletler (BM) bulunan çok taraflılığa katkıda bulunmak amacıyla düzenli stratejik diyalog sürdürme kararlılıklarını teyit etmişlerdir. Bu bağlamda, Uzlaşı için Birleşme grubu bünyesindeki BM Güvenlik Konseyi reformu da dahil olmak üzere BM bünyesinde devam eden ikili işbirliğinden duydukları memnuniyeti dile getirmişlerdir. Ayrıca BM sisteminin üç temeli olan barış ve güvenlik, kalkınma ve insan haklarını destekleme sözü vermişlerdir. Taraflar ayrıca, devletlerin egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygı temelinde üçüncü ülkelerde ve bölgelerde barış ve istikrarın desteklenmesinde, iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesinde ve ekonomik kalkınmanın yanı sıra bölgesel bağlantısallığın artırılmasında işbirliğinin öneminin altını çizmişlerdir.
Taraflar, göç rotaları dahil düzensiz göçle ilgili mevcut eğilimleri, düzensiz göçle mücadelede işbirliği alanlarını değerlendirmişlerdir. Taraflar, düzensiz göçle mücadelede uluslararası işbirliğinin önemini vurgulamışlardır. Taraflar, düzenli göç için kanallar sunar ve çeşitlendirirken, yenilikçi çözümleri göz önünde bulunduran ve aynı zamanda göçün temel nedenlerini ele alan bir yaklaşımın gerekliliği konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, uluslararası hukuka ve insan onuruna saygılı bir yaklaşımla göçmen kaçakçılığı ve insan kaçakçılığına karşı aralıksız mücadeleye devam etme ve bu mücadeleye katkıda bulunma kararlılıklarını vurgulamışlardır. “
Dini hoşgörüsüzlükle mücadele
Bildiride, tarafların, din veya inanca dayalı hoşgörüsüzlük, yabancı düşmanlığı ve ayrımcılığın her türlü şekil ve tezahürüne karşı etkin mücadele hedefi doğrultusunda işbirliği yapma iradelerini ifade ettikleri belirtildi.
Denize kıyısı olan iki ülke olarak tarafların, çevre sorunları, iklim değişikliği, enerji, güvenlik ve düzensiz göç gibi artan riskler karşısında, Akdeniz’de seyrüsefer serbestisini ve kapsayıcı işbirliğini teşvik etme konusunda mutabık kaldıkları ifade edildi.
Tarafların, deniz sınırı uyuşmazlıklarının hakkaniyet ilkesine dayalı çözümlerle uluslararası hukuk temelinde ve anlaşma yoluyla giderilmesinin önemini yineledikleri kaydedildi.
Gerekli koşulların sağlanması halinde Doğu Akdeniz Çok Taraflı Konferansı’nın düzenlenmesinin bölgede kapsayıcı bir işbirliği mekanizması kurulması için fırsat teşkil edeceği yönündeki görüş birliğinin taraflarca vurgulandığı aktarıldı.
Ukrayna
Tarafların, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve bağımsızlığına olan sarsılmaz desteklerini, Ukrayna’ya mümkün olan en kısa sürede adil ve kalıcı bir barış getirme çabalarını sürdürme iradelerini teyit ettiği belirtildi.
Bildiride, Roma’da düzenlenecek Ukrayna’nın Yeniden İnşası Konferansı’na işaret edilerek, ikili yatırımları artırmak ve Ukrayna’nın yeniden inşasında olası karşılıklı yatırım projelerini teşvik etmek için özel sektör temsilcileri ve kamu kurumları arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi hususunda mutabık kalındığı kaydedildi.
Libya ve Suriye
Tarafların, Libya’nın güvenlik, istikrar, egemenlik, toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin korunması amacıyla BM kolaylaştırıcılığında, Libya’nın sahipliğinde ve öncülüğünde yürütülecek bir siyasi süreci destekleme hususundaki kararlılıklarını teyit ettiği belirtildi.
Tarafların, Suriye’nin toprak bütünlüğü, birliği ve egemenliği, Suriye topraklarının bölge ve ötesi için bir tehdit oluşturmamasının temin edilmesi hususundaki kararlılıklarının altını çizdiği ifade edildi.
Tarafların, Suriye’deki toplumların her bir üyesinin kendini güvende ve emniyette hissedeceği, anayasal vatandaşlığa dayalı haklarından yararlanacağı bir ülkeyle sonuçlanacak kapsayıcı bir siyasi sürecin önemine vurgu yaptığı kaydedildi.
Bildiride, tarafların, yaptırımların mümkün olan en geniş ölçüde hafifletilmesi suretiyle, iyileştirilmiş bir iş ve yatırım ortamında Suriye’nin ekonomik toparlanmasını ve yeniden inşasını destekleme konusundaki kararlılıklarını ifade ettikleri belirtildi.
Tarafların ayrıca, terörizm ve aşırıcılıkla mücadele çabaları kapsamında Suriye’ye destek vermek ve UNHCR ile IOM gibi ilgili BM kuruluşlarıyla işbirliği içinde, Suriyelilerin gönüllü, güvenli, onurlu ve sürdürülebilir geri dönüşlerini kolaylaştırmak amacıyla işbirliği yollarını arama konusunda mutabık kaldıkları bildirildi. Bu bağlamda, uluslararası topluma Suriye ile daha fazla işbirliği yapılması çağrısında bulundukları ifade edildi.
Orta Doğu
Tarafların, Orta Doğu’da barış ve istikrar için birlikte çalışmaya devam edeceği belirtildi. Ayrıca, 2735 sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı doğrultusunda, Gazze’de acil ve kalıcı bir ateşkesin sağlanması, 19 Ocak’ta yürürlüğe giren ateşkes ile rehine ve tutukluların serbest bırakılmasına-takasına ilişkin anlaşmanın, kan dökülmesine kalıcı olarak son verilmesi, kesintisiz insani yardım ulaştırılması ve toparlanma ile yeniden yapılanma sürecinin başlatılması amacıyla tam olarak uygulanması çağrısında bulundukları bildirildi.
Tarafların, ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarına uygun olarak, İsrail ile barış ve güvenlik içinde yan yana yaşayan, bağımsız bir Filistin Devleti’ni öngören iki devletli çözüme yönelik desteklerini teyit ettikleri belirtildi.
Türkiye ile İtalya arasında 11 anlaşma imzalandı
Türkiye ile İtalya arasında, ticaret, sanayi yatırımları, uzay, kültür, spor, sosyal hizmetler, arşiv, ulaştırma ve savunma sanayi alanında anlaşmalar imzalandı.
![]()
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin başkanlığında yapılan Türkiye-İtalya Dördüncü Hükümetlerarası Zirvesi’nin ardından iki ülke arasındaki anlaşmalara imza atıldı.
Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı arasında İkili Ticaret İlişkilerinin Geliştirilmesine Dair Ortak Bakanlık Açıklaması’nı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakan Yardımcısı Edmondo Cirelli imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti İşletmeler ve Made in Italy Bakanlığı arasında Bilim, Teknoloji, Yenilik, Sanayi ve Yatırım Alanlarında İşbirliği Mutabakat Zaptı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile İtalya İşletmeler ve Made in Italy Bakanı Adolfo Urso tarafından imzalandı.
Türkiye Uzay Ajansı ile İtalya Uzay Ajansı arasında Barışçıl Amaçlı Uzay Faaliyetlerinde İşbirliği Yapılmasına Dair Mutabakat Zaptı’na Bakanlar Kacır ve Urso imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İtalya Kültür Bakanlığı arasında Kültürel Varlıklarının Yasa Dışı Ticareti ile Mücadele Hakkında Mutabakat Zaptı’nı, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile İtalya Kültür Bakanı Alessandro Giuli imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile İtalya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Kültürel Mirasın Geliştirilmesi Dairesi Arasında Müzeler Arası İşbirliği ve Arkeolojik Mirasın Tanıtımı Hakkında Mutabakat Zaptı da Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy ile İtalya Kültür Bakanı Giuli tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arşivler Genel Müdürlüğü Arasında İşbirliği Mutabakat Zaptı’nı Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanı Muhammet Ahmet Tokdemir ile İtalya Kültür Bakanı Giuli imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanlığı Spor Dairesi ve Gençlik Politikaları ve Evrensel Kamu Hizmeti Dairesi Arasında Gençlik ve Spor Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı’na Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak ile İtalya Spor ve Gençlik Bakanı Andrea Abodi imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanlığı Engelliler Bakanı Arasında Sosyal Hizmetler Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş ile İtalya Engelliler Bakanı Alessandra Locatelli tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı Arasında Uluslararası Ulaştırma Koridorlarının Kullanımı Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı’na, Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ile İtalya Ulaştırma Bakan Yardımcısı Edoardo Rixi imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Arasında Sosyal Hizmetler Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı’nı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Göktaş ile İtalya’nın Ankara Büyükelçisi Giorgio Marrapodi imzaladı.
Türkiye’nin önde gelen insansız hava araçları üreticisi Baykar ile Avrupa’nın en büyük savunma firmalarından İtalyan havacılık ve savunma sanayi firması Leonardo arasındaki ön protokol, Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar ile Leonardo CEO’su Roberto Cingolani tarafından imzalandı.
İtalya Cumhurbaşkanına ziyaret
Erdoğan, zirvenin ardından Quirinale Sarayı’na geçti, burada İtalya Cumhurbaşkanı Mattarella ile bir araya geldi. Görüşme basına kapalı gerçekleştirildi. İletişim Başkanlığının aktardığına göre, görüşmede Türkiye ile İtalya ikili ilişkileri, bölgesel ve küresel konular ele alındı.

Erdoğan görüşmede, Türkiye ve İtalya’nın, ikili ilişkilerini geliştirmekte ve işbirliğini ileriye taşımakta kararlı olduğunu, bu anlayışla 40 milyar dolar ticaret hacmi hedefine de ulaşılacağını ifade etti.
Türkiye’nin, Ukrayna-Rusya savaşı ve İsrail’in Filistin topraklarındaki saldırıları başta olmak üzere bölgedeki tüm çatışmaların sonlandırılması için gayret gösterdiğini belirten Erdoğan, bu bölgelerde öncelikle kalıcı ateşkese, ardından kalıcı barışa ulaşmak için elinden geleni yapmaya devam edeceğini vurguladı.
Erdoğan, gece 23.15 sularında Türkiye’ye döndü.












Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *