Yapay zeka altyapısına ABD’den 500 milyar dolar

In Güncel
22 Ocak 2025
iktibas-

Cumhuriyetçilerin geleneksel olarak karşı olduğu teknoloji sektörü ile barıştıktan sonra iktidara gelen Trump, yemin töreninde ön safı da bu sektörün liderlerine ayırmıştı. Bu gruptan bazıları ile dün bir basın toplantısı düzenleyen Trump, yapay zeka altyapısına en az 500 milyar dolar yatırım yapacaklarını söyledi. Trump konuşması sonrası, başkanlık kürsüsünde bu kişilerin de konuşmasına izin verdi.

Trump’ın dijital dünya ile savaşı

Teknoloji dünyasının dünyayı ele geçirmeye ve insan ırkını yok etmeye çalıştığı iddiası özellikle Cumhuriyetçi kesim tarafından öteden beri topluma pompalanıyordu. Kendisi de bunun bir sözcüsü olan Trump, özellikle 2020 seçimleri döneminde sosyal medya ağlarını da hedef tahtasına oturtarak bu şirketlere yönelik saldırılarını sürdürüyordu. Sosyal ağları “yanlı” olmakla suçlayan Trump, sosyal medya şirketlerine hukuki koruma sağlayan 230 numaralı düzenlemenin yürürlükten kaldırılması için sık sık çağrılar yapmıştı.

Facebook ve Twitter’ın en çok eleştirildiği konulardan birisi de Ekim 2020’de, Demokrat aday Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden’a ait olduğu iddia edilen e-posta yazışmalarını yayımlayan New York Post gazetesine yaptığı engelleme olmuştu. Trump, bunun üzerine yaptığı açıklamada, “Twitter ve Facebook, hepsi de Biden’ın seçim kampanyasına büyük katkı sağlıyor gibi. Onlar Demokrat Partinin ve radikal sol hareketin üçüncü kolu gibi çalışıyor.” demişti.

ABD’de seçim sonuçlarını protesto eden Trump yanlılarının 6 Ocak’ta Kongreye yaptığı baskın Trump ve sosyal medya ağları arasındaki savaşın son perdesini açmıştı. Kongre baskınının ardından sosyal medya ağları da Trump’a karşı büyük bir önleme harekatına başlamış oldu. İlk olarak Twitter, Trump’ın olaylar esnasında attığı paylaşımlardan bazılarını sildi. Ardından Facebook ve Instagram 24 saat, Twitter ise 12 saatliğine Trump’ın hesaplarına erişim kısıtlaması getirdiklerini duyurmuş, daha sonra Facebook ve Instagram, Biden’ın yemin ederek görevine başlayacağı 20 Ocak’a kadar hesaplara erişimin kısıtlanacağını açıklarken, Twitter 8 Ocak’ta Trump’ın hesabını süresiz olarak askıya almıştı. Ardından Snapchat de Trump’ın hesabını kapatmıştı. Sosyal medya ağlarının bu kararları ise uluslararası kamuoyunda “ifade özgürlüğünün kısıtlanması” başlığı altında tartışıldı.

2024 seçimleri öncesinde roller değiştirildi

Kasım ayında yapılacak seçimler öncesi, Trump’ın teknoloji şirketleri lehine sözleri dikkat çekmeye başladı. Trump geçtiğimiz günlerde (27 Temmuz’da) seçim kampanyası dahilinde, bir Bitcoin Konferansı’na katıldı. Trump burada çok ilginç bir adım atarak, ABD’nin kripto para ve Bitcoin teknolojisini benimsememesi halinde bunu Çin’in benimseyeceğini gerekçe göstererek Bitcoin’e sahip çıktı! Çin’in egemen olmasına izin veremeyeceklerini, Çin’in başarılı olmasını istemediğini söyleyen Trump, “ABD’nin teknolojide, bilimde, imalatta, yapay zekada ve uzayda birinci olmasını istiyorum.” diye konuştu.

ABD’nin “gezegenin kripto başkenti ve dünyanın Bitcoin süper gücü” olmasını sağlamayı planladığını savunan Trump, “Eğer kripto geleceği tanımlayacaksa, ABD’de çıkarılmasını, basılmasını ve üretilmesini istiyorum.” dedi. Trump, “Bitcoin Ay’a gidiyor ve Amerika’nın bu yola öncülük eden ülke olmasını istiyorum.” diye ekledi. Yaklaşık 175 milyon insanın Bitcoin ve kripto para birimiyle ilgilendiğine işaret eden Trump, ABD Başkanı Joe Biden yönetimini kripto para birimine ilişkin düzenlemeleri nedeniyle eleştirdi.

Trump, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonunun (SEC) “Bitcoin’i yok ettiğini” savunarak, “Göreve geldiğim ilk gün Gary Gensler’i kovacağım ve yeni bir SEC başkanı atayacağım.” ifadelerini kullandı. Göreve gelir gelmez Bitcoin ve kripto başkanlık danışma konseyi de atayacağını belirten Trump, bu konseyin görevinin tüm sektörün yararına şeffaf düzenleyici yönetmelikler hazırlamak olacağını ve bunu 100 gün içinde tamamlayacaklarını aktardı. Ayrıca Trump, ABD başkanı olduğu sürece asla bir Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) olmayacağını kaydetti.

Bitcoin’in dolar için bir tehdit olmadığını da iddia eden Trump, “Mevcut ABD hükümetinin tutumu gerçekten doları tehdit ediyor. Finansal geleceğimize yönelik tehlike kriptodan değil, Washington DC’den geliyor.” diye konuştu. Trump, Bitcoin ve kripto para birimlerinin daha önce hiç olmadığı kadar hızla yükseleceğini belirterek, “Bitcoininizi asla satmayın” tavsiyesinde de bulundu. Seçilmesi halinde ABD’nin hükümetin sahip olduğu veya edineceği tüm Bitcoinlerin tamamını elinde tutacağını kaydeden Trump, bunun stratejik ulusal Bitcoin stokunun çekirdeğini oluşturacağını ifade etti. Trump, “Amerika’nın ihtiyaç duyduğu ve vatandaşlarımızın hak ettiği inovasyon ve Bitcoin yanlısı başkan olacağım.” dedi.

Trump: Başka seçeneğim kalmadı!

Seçim kampanyası için Georgia eyaletinin Atlanta kentinde dün düzenlediği mitingde konuşan Trump, teknoloji dünyasına bir adım daha yaklaşmıştı. ABD’li milyarder ve teknoloji şirketleri sahibi Musk’ın kendisine olan desteğini değerlendiren Trump açıkça, “Ben elektrikli arabalardan yanayım. Olmak zorundayım çünkü biliyorsunuz, Elon beni çok güçlü bir şekilde destekledi. Yani başka bir seçeneğim yok.” ifadelerini kullanmıştı. Halbuki Trump, halen başkan olan Joe Biden’ın, elektrikli araçlara verdiği desteği “cehenneme geçiş” olarak nitelendirmişti.

Teknoloji şirketlerinin ABD’deki üssü konumundaki Kaliforniya, Trump ile, başkanlık dönemi boyunca adeta savaş halinde bulunuyordu. Cumhuriyetçiler, teknoloji şirketlerinin egemenliğine karşı çıkarken, iklim değişikliği, kürtaj gibi birçok tartışmalı konuda muhafazakar bir çizgi takip ediyordu. 2020 yılında Kaliforniya yangınları sırasında Trump, küresel ısınma iddialarına karşılık, “Bilimin bunu gerçekten bildiğini sanmıyorum” demişti.

Kaliforniya’da merkezi bulunan önemli şirketlerinden Tesla ve SpaceX’in sahibi Elon Musk ise, baştan itibaren, Bill Gates veya Marc Zuckerberg gibi egemen teknoloji şirketi patronlarından farklı bir tavır takındı ayrca cumhuriyetçilerin hoşuna gidecek söylemlerde bulundu. Hatta şirketinin merkezini, cumhuriyetçilerin kalesi sayılan Teksas’a taşıyacağını duyurdu. Ayrıca, Trump’ın her tweetine yalan söyleyebilir, fake haber, kötü davranış gibi çeşitli etiketler yapıştıran Twitter şirketini satın aldı. ‘Gelmiş geçmiş en pahalı internet sitesi satışı’ olduğu belirtilen satış için Musk 44 milyar dolar ödedi ve satış 2022 yılında gerçekleşti. Şirket en parlak dönemini yaşarken satılmıştı. Şirketin kurucu ortağı Jack Dorsey’in neden şirketi sattığı ya da satmak zorunda kaldığı ise halen anlaşılamadı. Satıştan sonra, 2023 yılında yapılan bir mülakatta Dorsey, “Musk’ın teklifini kabul etmekten başka bir çaresi olmadığını” söyledi. WSJ tarafından, Trump’ın başkanlık kampanyasına aylık 45 milyon dolar gibi yüksek bir meblağ bağışladığı öne sürülen Musk, buna ilişkin katıldığı bir tv programında, ayda 45 milyon dolar vermediğini ve bağışlarının “çok daha düşük bir seviyede” olduğunu belirtmiş ancak, destek verdiğini doğrulamıştı.

Trump’tan yeni adım: Yapay zekaya 500 milyar dolar

Seçimleri Elon Musk ile el ele kazanan Trump, yemin töreninde ön safta teknoloji patronları ile birlikte poz verirken, törende yemin ederken İncil’e el basmamasına da dikkat çekildi.

Törenden bir gün sonra, Trump, OpenAI Üst Yöneticisi Sam Altman, SoftBank Üst Yöneticisi Masayoshi Son ve Oracle Yönetim Kurulu Başkanı Larry Ellison’un katılımıyla bir basın toplantısı düzenledi. OpenAI, Oracle ve SoftBank’ın Stargate adlı ortak bir girişim oluşturacağını duyuran Trump, söz konusu ortak girişimle ABD’nin yapay zeka altyapısına en az 500 milyar dolar yatırım yapılacağını aktardı. Trump, söz konusu yatırımı “tarihteki en büyük yapay zeka altyapı projesi” olarak nitelendirerek 100 binden fazla Amerikalıya istihdam yaratılmasının öngörüldüğünü iddia etti.

Acil durum kararlarıyla yatırımın gerçekleşmesine yardımcı olacağını belirten Trump, “Çok fazla elektrik üretmeleri gerekiyor ve bu üretimi kendi tesislerinde çok kolay bir şekilde yapmalarını mümkün kılacağız.” dedi. Trump, “Stargate, yapay zeka alanındaki yeni nesil gelişmeleri desteklemek için fiziksel ve sanal altyapıyı inşa edecek ve buna devasa veri merkezlerinin inşası da dahil olacak.” diye konuştu.

Trump’ın söz hakkı verdiği Oracle Yönetim Kurulu Başkanı Ellison da grubun veri merkezlerinin ilkinin Texas’ta yapım aşamasında olduğunun bilgisini paylaştı.

Meksika ve Kanada ile gerilim

Toplantıda basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Trump, tarifeleri ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) müzakerelerini erkene almak için mi uygulamayı planladığına dair soruya “Bununla hiçbir ilgisi yok.” yanıtını verdi. Trump, Meksika ve Kanada’nın bunu durdurabilecekleri halde ABD’de olmaması gereken çok sayıda insanın sınırdan geçmesine izin verdiklerini öne sürerek bu ülkelerden çok büyük oranda fentanilin de ABD’ye girdiğini kaydetti.

ABD Başkanı Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmesinde de bu “saçmalığı” (fentanil) ülkede görmek istemediğini söylediğini aktardı. Çin’e de Meksika ve Kanada’ya gönderdikleri fentanil nedeniyle yüzde 10 gümrük vergisi uygulamayı değerlendirdiklerini yineleyen Trump, tarifeler için 1 Şubat tarihini düşündüklerini dile getirdi.

TikTok bile Trump’ın sempatisini kazandı!

Elon Musk’ın TikTok’u satın almasına sıcak bakıp bakmadığı sorulan Trump, Musk ya da Oracle Yönetim Kurulu Başkanı Larry Ellison’ın şirketi satın alma fikrine açık olduğunu ifade etti. Toplantının sonunda, TikTok’u telefonuna indirebileceğini de belirten Trump, “Gençlerin oylarını kazandık. Sanırım Tiktok sayesinde kazandım, bu yüzden Tiktok’un kalbimde özel bir yeri var.” dedi.

Oracle CEO’su Ellison’ın üzerinde başkanlık arması bulunan kürsüde konuşma yaparken, başkan Trump’ın eli önünde bağlı şekilde yan tarafta beklemesi, yeni dönemde teknoloji patronlarının yönetimi ele aldığı yorumu yapılmasına neden oldu.

İki gün önce görevi sona eren Biden, son ulusa sesleniş konuşmasında yeni bir oligarşik yapının yükselişte olduğunu söylemişti.