NTV’de yer alan habere göre, ABD hükümeti, Çarşamba günü meydana gelen ve uçaktaki 67 kişiden en az 38’inin hayatını kaybettiği kazayla ilgili ilk kez bir değerlendirme sundu. Amerikalı yetkili, ilk belirtilerin doğrulanması halinde, bunun yanlış kimlik tespiti vakası olabileceğini söyledi.

Buna göre yetersiz eğitimli Rus birliklerinin, Ukrayna’nın İHA saldırılarına karşı ihmalkarca ateş açarak yolcu uçağını vurduğu tahmin ediliyor.

Azerbaycan, Kazakistan ve Rusya’dan yetkililer, soruşturma tamamlanana kadar kazayla ilgili spekülasyon yapılmaması çağrısında bulundu.

Azerbaycan’ın resmi haber ajansının haberine göre, Brezilyalı yetkililer ve uçağın üreticisi Embraer’in temsilcilerinin cuma günü Kazakistan’a varması bekleniyor. Yetkililer, kazaya yol açan süreci değerlendirme sürecine başladı.

Kaza yerinde standart kara kutunun yanında ikinci bir kara kutu bulundu. Yetkililer, bunun uçağa ne olduğunu belirlemede yardımcı olacak önemli bilgiler sağlayacağını umuyor.

UÇAĞIN ROTASI NEYDİ?

Azerbaycan Hava Yolları’na ait uçak, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’den Rusya’nın güneyindeki Çeçenistan’ın  başkenti Grozni’ye doğru sefer yaparken, Aktau’ya yaklaşık 3 kilometre uzaklıkta acil iniş yaptı. Rus devlet medyası, uçağın Grozni’deki yoğun sis nedeniyle rota değiştirdiğini bildirdi.

Uçuş takip sitesi Flightradar24’e göre, uçak çarşamba günü Azerbaycan saati ile sabah 7.55’te havalandı ve yaklaşık iki buçuk saat sonra düştü.

Kazakistan Ulaştırma Bakanı Marat Karabayev, Kazakistan’daki bir kontrol merkezine, uçağın düşmesinden yaklaşık 45 dakika önce Rusya’dan uçağın rota değiştirdiğine dair bir sinyal geldiğini söyledi. Karabayev, Rus sevk görevlisinin uçağın kontrol sistemlerinde bir arıza yaşadığını ve mürettebatın kötü hava durumu raporları aldıktan sonra Aktau’ya uçmaya karar verdiğini aktardı. Karabayev’e göre sevk görevlisi daha sonra “yolcu kabininde bir oksijen tankının patladığını ve yolcuların bilincini kaybetmesine neden olduğunu” söyledi.

Kazak yetkililer, uçakta bulunan 67 kişiden en az 38’inin kazada hayatını kaybettiğini, bunların arasında iki pilot ve bir uçuş görevlisinin de bulunduğunu doğruladı. Kazakistan Başbakan Yardımcısı Kanat Bozumbayev, enkazdan 2’si çocuk olmak üzere yaklaşık 29 kişinin sağ çıkarıldığını söyledi. Kazakistan Ulaştırma Bakanlığı’nın ön verilerine göre, uçakta bulunan yolculardan 37’si Azerbaycan, 16’sı Rusya vatandaşı, 6’sı Kazakistan ve 3’ü Kırgızistan vatandaşıydı.

KAZAYA NE SEBEP OLDU?

Uçağın düşmesinden sonra yayınlanan video ve görüntüler, gövdesinde şarapnel veya enkaz hasarına benzeyen delikler olduğunu gösteriyor. Azerbaycan Hava Yolları başlangıçta, olayın uçağın bir kuş sürüsüyle çarpışmasından kaynaklandığını söyledi.

Ancak Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi Başkanı Andriy Kovalenko, uçağın “Rus hava savunma sistemi tarafından düşürüldüğünü” iddia ederek bu açıklamaya itiraz etti.

CNN’e konuşan Amerikalı yetkili, yolcu uçağını düşüren sistemin ne tür bir sistem olabileceğini değerlendirdi.

Rusya, gelişmiş S-300 ve S-400 yüzeyden havaya füze sistemleri ile orta menzilli Pantsir sistemi ve diğerleri de dahil olmak üzere bir dizi uçaksavar sistemine sahip.

Rus havacılık yetkilileri olayın ardından kuşun uçağa çarpması sonucu yaşanmış olabilecek bir acil duruma işaret etmişti.

YETKİLİLER NE AÇIKLAMA YAPTI?

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, soruşturma başlatılmadan kazanın nedeni hakkında spekülasyon yapmanın yanlış olacağını söyledi. Kazakistan Senatosu Başkanı Maulen Aşimbayev, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Bu hasarların niteliği ve felaketin nedenleri şu anda bilinmiyor.” dedi. Kazayı araştırmak üzere Kazakistan, Azerbaycan ve Rusya’dan temsilcilerin yer aldığı bir komisyon kuruldu.

VOA Türkçe: Azerbaycan’daki kaynaklara göre “Yolcu uçağını Rus hava savunma sistemi düşürdü”

Azerbaycan’ın soruşturmasıyla ilgili bilgi sahibi Azeri kaynaklardan biri Reuters’a yaptığı açıklamada, incelemenin ilk sonuçlarının, uçağın Rus Pantsir-S hava savunma sistemi tarafından düşürüldüğünü gösterdiğini söyledi.

Voa Türkçe’nin aktardığına göre, söz konusu kaynak, uçağın haberleşme sistemleri, Grozni’ye yaklaştığı sırada elektronik savaş sistemleri yüzünden felce uğradığını belirterek, “Hiç kimse bunun kasıtlı yapıldığını iddia etmiyor. Bununla birlikte, ortaya çıkan gerçekleri hesaba kattığımızda, Bakü Rus tarafının Azerbaycan uçağının düşürüldüğünü itiraf etmesini bekliyor” dedi.

Uçağın rotası üzerinden bulunan en yakın Rus havaalanı Çarşamba sabahı kapanmıştı.

Kazakistan savcıları ise soruşturmada henüz bir sonuca varılmadığı ifade etti. Kazakistan Başbakan Yardımcısı Kanat Bozımbayev, Rus hava savunmasının uçağı düşürdüğü tezini ne yalanladı ne de doğruladı.