Kremlin’in müttefiki Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Rusya’nın Suriye topraklarındaki hava ve deniz üslerinin kaderi belirsizliğini koruyor. Rusya’nın Suriye’de iki askeri üssü bulunuyor: Akdeniz kıyısındaki Tartus deniz üssü ve liman kenti Lazkiye yakınlarındaki Hmeymim Hava Üssü.

Tartus sahası özellikle kritik öneme sahip; zira Rusya’nın Akdeniz’e doğrudan tek erişimini sağlıyor ve deniz tatbikatları yapabileceği, savaş gemilerini konuşlandırabileceği ve hatta nükleer denizaltılara ev sahipliği yapabileceği bir üs.

Ancak Rus haber ajansı TASS’a göre, Suriyeli isyancılar her iki üssün de bulunduğu Lazkiye vilayetinde kontrolü tamamen ele geçirmiş durumda.

Sözcü Dmitri Peskov’a göre Kremlin, “Suriye’de askeri üslerin güvenliğini sağlayabilecek kişilerle temas kurmak” için adımlar attığını söylüyor.

Rus devlet medyası da Moskova’nın Beşar Esad ve ailesinin Rusya’ya sığınmasını öngören bir anlaşmanın parçası olarak üslerin kaderinin güvence altına alındığını iddia etti.

Rusya çekiliyor mu?

Ancak, Rus askeri blog yazarları da dahil olmak üzere, Rusya’nın üslerinden çekildiğini öne süren bir dizi haber gündeme geldi.

Ukrayna istihbaratına göre, Rusya silahlarını, askeri teçhizatını geri çekiyor ve Suriye’deki üslerinden askerlerini tahliye ediyor.

Ukrayna askeri istihbarat teşkilatının (HUR) yaptığı açıklamada, “Suriye’den çekilmek için Ruslar, kalan askerleri, silahları ve askeri teçhizatı yükleyen bir askeri nakliye uçağı konvoyu konuşlandırdı,” denildi.

İngiliz haber ajansı Reuters’a göre, Rusya’nın Tartus üssünün uydu görüntüleri en az üç savaş gemisinin limandan ayrıldığını ve kıyıdan yaklaşık 13 kilometre uzakta denize demir attığını gösteriyor.

ABD merkezli düşünce kuruluşu Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW), OSINT analisti MT Anderson’un Rus filosunun büyük bölümünün limandan ayrıldığı ve denizin 8 kilometre açığında demirlediği yönündeki iddiasını aktardı.

Söz konusu iddianın içeriğinde, “9 Aralık’ta çekilen uydu görüntüleri, ayrıca Rus gemilerinin (muhtemelen ‘Amiral Gorshkov’ Gorskhov sınıfı firkateyn, ‘Amiral Grigoroviç’ Grigoroviç sınıfı firkateyn, ‘Novorossiysk’ model denizaltı ve ‘Vyazma’ Kaliningradneft sınıfı petrol tankeri) limanın yaklaşık sekiz kilometre batısında bekler halde olduğunu gösteriyor,” ifadelerine yer verildi.

Euronews bu makalenin yayınlandığı sırada bu iddiaları bağımsız olarak doğrulayamadı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise Rus savaş gemilerinin Tartus’taki üslerinde kalacağını iddia etti.

Kremlin için zorunlu bir geri çekilme ne anlama gelir?

Rusya için Suriye’deki askeri varlığının kaybı büyük bir aksilik olarak değerlendirilebilir.

Nitekim, coğrafi ve stratejik açıdan Moskova’nın operasyon yürüttüğü Afrika ülkelerine askeri varlıklarını aktarması açısından kritik bir noktaydı.

ISW, Suriye’deki Rus üslerinin kaybının “muhtemelen Rus lojistiğini, ikmal çabalarını ve Afrika Kolordusu rotasyonlarını aksatacağı, özellikle Rusya’nın Libya ve Sahra Altı Afrika’daki operasyonlarını ve güç projeksiyonunu zayıflatacağı” uyarısında bulundu.

Esad rejiminin hızla devrilmesi Rusya’ya ve Orta Doğu’daki nüfuzunu genişletme emellerine şimdiden bir darbe indirdi.

Muhaliflerin Şam’ı yıldırım hızıyla ele geçirmesinin bir nedeni de Kremlin’in Ukrayna savaşına odaklanması nedeniyle kararlı desteğinin olmaması olarak gösteriliyor.

“Rejimin düşüşü, özellikle Rusya ve İran’ın Esad’ı desteklemeye devam edeceği inancı göz önüne alındığında, kimsenin hayal edemeyeceği kadar hızlı ve daha az kanlı oldu,” Avrupa Dış İlişkiler Konseyi’nden (ECFR) Julien Barnes-Dacey’e göre, “rejimin içi boşaldı” ve sonunda militanların ilerleyişi karşısında çaresiz kaldılar.

Ancak Rus devlet medyasının Kremlin kaynaklarına dayandırdığı haberlere göre Moskova’daki rejim, nihai amacı Suriye topraklarındaki askeri üslerini korumak olan iktidar değişimi sırasında muhaliflerle temasa geçmeyi hedefliyor.

(euronews)