Amerikan yönetimi ve Somali 1.14 milyar dolar değerindeki borcun silinmesini resmileştiren bir anlaşma imzaladı.

Somali Maliye Bakanı Bihi Egeh, “ABD hükümetine ve halkına, ülkenin ekonomik reformlarına ve büyümesine verdikleri sarsılmaz destek için” teşekkür etti.

Somali Planlama, Yatırım ve Ekonomik Kalkınma Bakanlığı Genel Müdürü Mohamed Shire da “tarihi” anlaşma hakkında “Somali’nin devam eden toparlanma çabaları için mükemmel bir haber” olduğunu söyledi.

Somali hükümetinin resmi yatırım tanıtım ofisi başkanı Mohamed Dubo, “Somali artık geleceğiyle zincirlenmeden yüzleşebilir” açıklamasında bulundu.

ABD’nin Somali Büyükelçisi Richard Riley, bunu her iki ülke için de “büyük bir gün” olarak nitelendirerek, “Bu, Somali’nin çeşitli ülkelere olan ve Ağır Borçlu Yoksul Ülkeler Girişimi (HIPC) aracılığıyla affedilen 4.5 milyar dolarlık borcunun en büyük tek bileşeniydi” dedi.

Mogadişu yönetiminin alacaklılarından oluşan Paris Kulübü, Mart ayında Mogadişu’nun uluslararası alacaklılarla 2 milyar dolardan fazla borcun silinmesi konusunda bir anlaşma sağlandığını açıklamıştı.

Somali’nin borçlarının büyük bir kısmı, 1990’ların başında yıkılan ve otuz yıl süren yıkıcı bir iç savaşı tetikleyen Siad Barre’nin askeri diktatörlüğü döneminde birikmişti.

Somali-Paris Kulübü ve Somali-ABD anlaşmalarının içeriği ise henüz bilinmiyor.

Somali Cumhurbaşkanı Almanya’da

Amerikan büyükelçisi 1 milyar dolarlık borç silerken, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud da Berlin’de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüştü.

Konuk Somali Devlet Başkanı Hasan Şeyh Mahmud, Doğu Afrika ülkesinden göçmenlerin sınır dışı edilmesi konusunda işbirliğini görüşmek üzere Çarşamba günü Berlin’de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile bir araya geldi.

Somali hükümet sözcüsü Farhan Mohamed Jimale, X’te Mahmud’un Olaf Scholz’a, Almanya’da yaşayan Somalililerin zorla ülkelerine geri gönderilmesine gerek olmadığını söylediğini bildirdi. Mahmud, artık sığınma hakkı bulunmayan, tüm seçeneklerini tüketen ve Somali’ye gönüllü olarak dönmek isteyen Somalili bireylere kapıların açık olduğunu söyledi.

Somali cumhurbaşkanı, “Anavatanlarına geri dönmeleri, aileleriyle yeniden bir araya gelmeleri ve topluluklarına yeniden entegre olmaları, böylece ülkenin kalkınmasına katkıda bulunabilmeleri ve Somali’nin kolektif ilerlemesinin bir parçası olmaları hoş karşılanıyor” dedi.

Somali cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, Somali ile Almanya arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi, mesleki eğitimin canlandırılması, güvenliğin artırılması ve işbirliğinin genişletilmesinin de görüşüldüğü belirtildi.

Mahmud’un Almanya’da kaldığı süre boyunca Somali’nin büyüme ve kalkınmasını ilerletmek için Almanya-Afrika Yatırım Zirvesi’nde de konuşma yapması bekleniyor.

Almanya’da toplam 65.000 Somalili yaşıyor, bu yıl 5800 kişi daha iltica başvurusunda bulundu.

Alman Bild’e konuşan Şeyh Mahmud, Somali’nin artık yalnızca bir iç savaş ülkesi olmadığını belirterek, El Şebab ve IŞİD’e karşı savaşıp onları geri püskürttüklerini ifade etti. Mahmud, Somali’nin uluslararası yatırımcıları çekmek istediğini belirterek, Almanya’dan yatırım talebinde bulundu. Somali’nin geniş tarım alanlarına, maden kaynaklarına ve kaliteli balıkçılık alanlarına sahip olduğunu belirten Mahmud, “Sadece gelişim yardımı değil, güvene ve yatırıma da ihtiyacımız var” dedi.

Almanya Başbakanı da, Almanya’da yasal olarak kalma hakkı olmayan göçmenlerin “hızlı ve etkili bir şekilde geri gönderilmesi” konusunda anlaştıklarını söyledi. Scholz, sınır dışı etmelerin çoğunlukla ağır suçluları etkileyeceğini öne sürdü.

Scholz, “Bu, Almanya’da kalma izni bulunan ve iyi entegre olmuş çok sayıda Somalili insanın da çıkarınadır” dedi. Scholz, sadece az sayıda kişinin ülkede kalma hakkına sahip olmadığını söyledi. Bu insanlar tespit edilecek ve Somali ile yapılan anlaşma gereği oldukça hızlı bir şekilde gönderilecekler.

Mahmud’dan Trump’a kutlama

Almanya’da bulunduğu sırada Trump’ın kazandığı haberine alan Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud kutlama mesajı yayınladı. Mesajında, iki ülke arasında barış, güvenlik ve ortak refahı ilerletmek için güçlü işbirliği ve ortaklıkları sürdürmeyi dört gözle beklediğini vurguladı.

eş Şebbab saldırısı

Anlaşmanın açıklandığı gün eş Şebbab’ın Somali askerlerine saldırısı sonucu 50 asker can verdi.

ABD için Somali

Hint Okyanusu’nu Aden Körfezi’ne bağlayan kesişimde 3.300 km ile Afrika kıtasının en uzun sahiline sahip olan ülkenin limanları Süveyş Kanalı üzerinden sağlanan Doğu-Batı deniz taşımacılığı için hayati önemde. Somali’nin jeostrajik konumunu önemli kılan diğer bir husus da Arap Yarımadası’nı çevreliyor oluşu. Kızıl Deniz, Bab’ül Mendeb Boğazı ve Aden Körfezi’ni çevreleyen Eritre, Cibuti ve Yemen stratejik üçgeni, Somali ile tamamlanmakta.

ABD’nin Afrika Boynuzu’ndaki askerî üslerinden bugüne kadar silahlı dronlar yardımıyla düzenlediği askerî operasyonlar, sözde el-Şebab militanlarını hedef alsa da son yıllarda oldukça fazla sayıda sivil Somalili bu saldırılarda hayatını kaybetti.

1990’larda yaşadığı şoku bir türlü atlatamayan ABD, Trump’la birlikte Somali’deki askerlerini geri çekme kararı alırken Pentagon’a bağlı çalışan AFRICOM (Afrika Komutanlığı) ağırdan alarak bu geri çekilmeyi 2020’de başlattı. (Kaynak: İnsamer)

Somali ile ABD arasında yapılan anlaşmanın Trump’ın ABD’de seçimleri kazandığı gün yapılması da ABD’nin çekilme takvimini engellemeye yönelik bir adım olarak düşünülüyor.