Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de katıldığı forumda konuşan Arap Ligi Genel Sekreteri Ahmed Aboul Gheit, katılım finans, fintek, sermaye piyasaları, enerji, sanayi, savunma, teknoloji, gıda ve inşaat sektörlerindeki fırsatların ele alındığı forumun açılışında, toplantının Türk ve Arap dünyası arasındaki diyaloğu güçlendireceğini anlattı.

“Çünkü Arap dünyası ile Türkiye arsındaki ekonomi gittikçe daha da canlanmakta. Yeşil enerji, finans teknolojisi gibi alanları bizim değerlendirmemiz lazım. Bu eşsiz sinerjiden yola çıkarak her iki tarafa da faydalı olacak köprüler kurabiliriz. Çünkü Türkiye zaten Asya ile Avrupa arasında köprü.” diyen Ahmed Aboul Gheit, dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmesine değinerek, orada gördüğü kitabın Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkinin tarihini ele aldığını söyledi.

Türkiye ve Arap dünyası ilişkileri son 10 yıldır bozuktu

Ahmed Aboul Gheit, “Çok eşsiz bir ilişkimiz var. Roma İmparatorluğu’ndan bu yana bu ilişkileri ve bu coğrafyanın önemini çok daha iyi anlıyoruz. O nedenle Türkiye ile Arap dünyası arasındaki ilişkilerin tarihte ne kadar derine gittiğini görebiliyoruz. Tabii bazı zorluklar da yaşamaktayız. Bu zorluklardan dolayı bizler bütün imkanları kullanarak ilişkilerimizden en iyi şekilde faydalanamayabiliyoruz.” ifadelerini kullandı. Gheit, şöyle devam etti:

“Dürüst olmak gerekirse son 10 yıldır Türkiye ve Arap dünyası arasındaki ilişkiler sorunlardan tamamen uzak kalmadı. Bazı yanlış anlamalar oldu ve bu nedenle bazı konular buzdolabına kondu, bazı konular olması gerektiği gibi geliştirilemedi. Çünkü aslında inanılmaz kapılar vardı, bu kapıları açsaydık Türkiye ile Arap dünyası arasındaki ilişkiler çok daha güzel gelişebilirdi. Bundan dolayı eminim ki bu forum gayet etkili bir şekilde iki taraf arasındaki ilişkileri daha da geliştirip, daha kapsamlı olmasını sağlayacaktır.”

Forum sayesinde ilişkilerin çok daha iyi serpileceğini belirten Ahmed Aboul Gheit, “Hem de burada işbirliği, yatırım ve ticaret dahil olmak üzere Türkiye ve Arap dünyası arasındaki ilişkiler daha da büyüyecek. Çünkü bilgi birikiminin ekonomik, sosyal ve çevresel gelişmenin teknolojik boyutları da büyük önem taşıyor. Türkiye’de inanılmaz bir bilgi birikimi var, bunu biliyoruz. Bu konularda inanılmaz imkanlara sahip Türkiye, aslında pek çok Arap ülkesinin sunacağı imkanlardan da en iyi şekilde faydalanabilir.” diye konuştu.

“150 milyar dolarlık bir ticarete ulaşabiliriz”

Ahmed Aboul Gheit, ilişkilerin tekrar canlandırılmasının her iki taraf için de çok faydalı olacağını, Mısır Dışişleri Bakanı olduğu dönemde toplantıların çok yoğun geçtiğini ve hatta birbirlerine ilk isimleriyle hitap edecek kadar dost olduklarını aktardı.

İki tarafın da tekrar bu aşamaya gelmek istediğini dile getiren Ahmed Aboul Gheit, “Son yıllarda ticaret açısından Türkiye ile Arap ülkeleri arasında önemli gelişmeler yaşandı, 2023’te Türkiye, Arap ülkelerine yaklaşık 46 milyar dolarlık ihracat yaptı. Bunun içine her türlü şey dahil. Türkiye, Arap ülkelerinden yaklaşık 36 milyar dolarlık ithalat yaptı ve toplam olarak ekonomik boyuta baktığımızda 3 trilyon dolara ulaşan bir ekonomik boyut olduğunu görüyoruz.” dedi.

Mısır, Fas ve Cezayir gibi ülkelerin altyapılarını ve ekonomilerini geliştirmeye çalıştığını, bölgenin Türkiye ile işbirliğine açık olduğunu vurgulayan Ahmed Aboul Gheit, sözlerini şöyle tamamladı:

“Yapacağımız bu güç birliğiyle biz aramızda 150 milyar dolarlık bir ticarete ulaşabiliriz. Forum buna faydalı olacaktır, hedefler konabilir. Her iki tarafın ekonomisini bu güçlendirecektir. Arap ülkeleri de gelişmeye çalışıyor ama kendi başına ulaşamayacağı hedefler var, dolayısıyla yatırım, ticaret ve alışveriş açısından bilgi birikimine önem vermeliyiz. Akademisyenlerin işbirliği yapması ilişkileri geliştirecektir. Sadece bürokrasinin çerçevesiyle kendimizi sınırlamayalım. Önemli olan farklılığı yakalamak ve farklı düşünmek. İki taraf arasında ciddi bir işbirliği olmasını ve yeni serbest ticaret anlaşmalarının imzalanmalarını istiyoruz. Böylesi anlaşmaların olması ikili ticareti canlandıracaktır.”

“Türkiye’ye ilginin daha da arttığını görüyoruz”

Türk-Arap Ekonomi Forumu Başkanı Murat Efe, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, bu yıl 15. kez düzenlenecek forumun önemine işaret ederek, “Bu forumla, 13 yıl sonra ilk kez bir Arap Ligi Genel Sekreteri Türkiye’ye gelecek. Ayrıca geçmiş programlar Türkiye’nin Orta Vadeli Program’da ilerlemesini görebilmek açısından önemli bir göstergeydi. Şimdi ilginin daha da arttığını görüyoruz. Foruma, Dünya Bankası ve Uluslararası Finans Kurumunu da davet ettik. Onların da bölge direktörleri geliyor.” dedi.

Foruma, Kuveyt, Irak, Mısır, Libya ve Tunus maliye bakanları ile Libya Merkez Bankası Başkanı’nın da katılacağını aktaran Efe, “Bu da Türkiye’ye bir teveccüh olduğunu gösteriyor. Türkiye, küresel gelişmeler ve çatışmalar karşın siyasi ve ekonomik istikrarıyla dünyanın diplomatik ve ekonomik açıdan ilgi ve buluşma merkezi konumda bulunuyor.” diye konuştu.

Efe, forumda hükümet temsilcileri ve iş dünyasından 500’ün üzerinden katılımcının bir araya geleceğini belirterek, programda paneller dışında bakanlar arası ikili görüşmelerin de yapılacağını söyledi.

22,9 milyar dolarlık dış ticaret hacmi

Türkiye, foruma katılacak Kuveyt, Irak, Mısır, Libya ve Tunus ile 2023 yılı itibarıyla 22 milyar 928 milyon 505 bin 600 dolarlık dış ticarete imza attı. Türkiye bu dönemde Mısır dışında diğer ülkelere olan ticaretinde fazla verdi. Türkiye, bu dönemde Irak’la 11,7 milyar dolarlık ticaret yaparken, bu ülkeyi 6,1 milyar dolarla Mısır, 3 milyar dolarla Libya, 1,4 milyar dolarla Tunus ve 655 milyon dolarla Kuveyt izledi.

Bu yılın 8 aylık verilerine bakıldığında da Türkiye’nin söz konusu ülkelere 15 milyar dolarlık dış ticaret hacmi oluşturduğu görüldü. Ocak-ağustos döneminde Türkiye Irak ile 7,6 milyar dolarlık ticaret yaptı. Bu ülkeyi 4,3 milyar dolarla Mısır, 1,9 milyar dolarla Libya, 834 milyon dolarla Tunus ve 403 milyon dolarla Kuveyt takip etti.