Araştırma gemisi Oruç Reis, Türk savaş gemilerinin himayesinde bu ay İstanbul’dan Somali istikametine hareket etti. Oruç Reis, geniş enerji kaynaklarına sahip olduğuna inanılan bölgede araştırmalar yapacak.

Oruç Reis gemisi, Türkiye ile Somali arasındaki enerji ve güvenlik anlaşmasının bir parçası olarak bölgeye gitti. Uzmanlar, Türkiye ve Somali arasındaki ilişkinin hızlandığını, ancak artan bölgesel gerilimlerin Ankara’nın hedeflerini tehdit edebileceğini söylüyor.

Türkiye, Etiyopya-Somali arabuluculuğuyla Afrika’daki etkisini arttırıyor

Gerginlikler, Somali’den tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan eden Somaliland adlı bölge ile Etiyopya’nın bir mutabakat zaptı imzaladığı Ocak ayından bu yana tırmanıyor.

Anlaşmaya göre Etiyopya, ayrılıkçı Somaliland’i tanıması karşılığında deniz erişimini güvence altına alacak. Somali, Etiyopya’yı toprak bütünlüğünü ihlal etmekle suçlayarak anlaşmayı kınıyor.

Türkiye, anlaşmazlığa arabuluculuk yapıyor. Ancak Mısır’ın Somali’ye silah sevkiyatına başlamasının ardından anlaşmazlık giderek büyüyor.

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nde Afrika Çalışmaları uzmanı Doç. Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu, “Somali’nin Mısır ile artan bağlarının, Somali’ye Etiyopya ile daha uygun koşullarda müzakere etmesi için bir avantaj sağlayabileceğini; Somali’nin Etiyopya ile müzakerelerinde pazarlık gücünü arttırabileceğini” kaydetti.

Dr. Tepeciklioğlu, Mısır Somali ile güvenlik bağlarını derinleştirirse, Etiyopya’nın bunu doğrudan bir güvenlik tehdidi olarak algılayabileceğini, bunun da görüşmeler sırasında güvensizliği arttırabileceğini dile getirdi.

Mısır, Nil Nehri’ne yaptığı baraj nedeniyle Etiyopya ile anlaşmazlık yaşıyor. Bu gerilim aynı zamanda Somali ve Etiyopya’nın El Kaide bağlantılı El Şebab örgütüne karşı askeri işbirliğini de tehdit ediyor.

Uzmanlar, Ankara’nın tüm taraflarla iyi ilişkiler içinde olması nedeniyle gerilimi çözebilecek konumda olduğunu, ancak diplomatik desteğe de ihtiyacı olduğunu belirtiyor.

“Türkiye’nin hala baş arabulucu olması gerektiğini” söyleyen Uluslararası Kriz Grubu’ndan uzman Omar Mahmood; ABD, Avrupa Birliği ve Körfez Arap ülkeleri gibi dış aktörlerin de “Bakın, bu iş epeydir uzadı” diyerek ağırlık koymaları gerektiği görüşünde. Mahmood, “Bu durum ne kadar uzun sürerse iletişimsizlik, yanlış hesaplama ve çatışmalı sonuç riski de o kadar artar” şeklinde uyarıda bulunuyor.

Ankara’nın askeri ve diplomatik olarak Somali’ye büyük yatırımlar yaptığı düşünüldüğünde uzmanlar, savaş yorgunu bölgede yeni bir çatışmanın ya da istikrarsızlığın derinleşmesinin Türkiye’nin nüfuzunu genişletme hedefini tehdit edeceği konusunda uyarıyor.

(Dorian Jones/Voa Türkçe)