Birbirine destek veren iki ülke Venezuela ile Meksika, İspanya ile ilişkilerinde gerilim yaşıyor. ABD’nin Venezuela’da gerçek lider ilan ettiği Gonzalez’in İspanya’ya kaçması ile İspanya-Venezuela ilişkileri gerilmişti. Meksika’da yeni devlet başkanının yemin törenine İspanya Kralının davet edilmemesi ile de Meksika-İspanya ilişkileri gerilime girdi.
İspanya-Meksika gerilimi
Parlamenter monarşiyle yönetilen ve Amerikan kıtasının eski sömürgecilerinden İspanya’nın devlet başkanı olan Kral 6. Felipe, özellikle Latin Amerika ülkelerinde yapılan resmi törenlerde bu zamana kadar İspanya’yı her zaman temsil etmesiyle biliniyordu.
Meksika-İspanya arasında siyasi krize neden olayın arkasında, Claudia Sheinbaum Pardo’nun, temmuz ayında yaptığı açıklamada, “Arkasında çok fazla katliam ve şiddet bırakan İspanyol fethinden dolayı İspanya’dan af talebinde bulunulması gerekiyor.” şeklindeki ifadesinin ve bu talebinde ısrarcı olmasının olduğu belirtiliyor.
İspanya’dan aynı talebi, 2018’den bu yana Meksika Devlet Başkanı olarak görev yapan Andres Manuel Lopez Obrador da geçmişte dile getirmişti.
Diğer yandan İspanya resmi haber ajansı EFE, Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına dayanarak verdiği haberde, Meksika’ya verilen tepkinin İspanya hükümetince “mantıklı, açık ve güçlü” olarak tanımlandığını yazdı.
Claudia Sheinbaum Pardo 2024 haziran ayında Meksika’nın ilk kadın devlet başkanı seçildi.
Yeni başkan için düzenlenecek yemin törenine ise İspanya Kralı çağrılmadı.
Bunun üzerine İspanya Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “İspanya hükümeti, Meksika’nın seçilmiş devlet başkanı Claudia Sheinbaum Pardo’nun 1 Ekim’de Meksika şehrinde yapılacak göreve başlama törenine davetliler arasında Kral 6. Felipe’nin dışarıda bırakılmasını kabul edilemez bulmaktadır. Bu yüzden İspanya hükümeti, bu törene hiçbir temsilcisini göndermeme kararı almıştır.” ifadeleri kullanıldı.
Venezuela-İspanya gerilimi
28 Temmuz’da yapılan seçimlerde Venezuela hükümeti, sosyalist Nicolas Maduro’nun kazandığını duyurmasına karşın ABD, muhalefet liderlerinden demokrat Edmundo Gonzalez’in kazandığını öne sürmüş ve onu meşru devlet başkanı ilan etmişti. ABD’yi takip eden Avrupa Birliği de aynı yönde görüş bildirmişti.
Bunun üzerine hükümet Gonzalez hakkında tutuklama emri çıkardı. Venezuela Devlet Başkan Yardımcısı Delcy Rodriguez, hükümetin Gonzalez’in tutuklanması kararından birkaç gün sonra, “ülkenin siyasi barış ve huzurunun” yeniden tesis edilmesine yardımcı olmak amacıyla Gonzalez’e ülke dışına güvenli geçiş izni vermeye karar verdiğini açıkladı. Gonzalez’e İspanya sığınma hakkı verdi, İspanyol ordusuna ait bir jetle Venezuela’dan İspanya’ya götürüldü.
İspanya’nın solcu başbakanı Pedro Sanchez, bir kazanan bulunana kadar İspanya’nın Maduro ya da Gonzalez’i seçimin galibi olarak tanımayacağını belirtirken, Gonzalez’in İspanya’ya sığınmasıyla ilgili olarak da: “Sığınma, ne yazık ki zulüm ve baskıya maruz kalan bir kişiye İspanyol toplumu ve hükümeti tarafından yapılan insani bir jestten, insani bir bağlılıktan başka bir şey değildir.” iddiasını dile getirdi.
Eylül ayında, sağcı Halk Partisi’nin (PP) önerisiyle Gonzalez’in Venezuela Devlet Başkanı olarak tanınmasına yönelik önerge, yapılan oylamada kabul edildi. Sanchez, Maduro’nun zaferini tanımadıklarını, bu kararın sadece sembolik değeri olduğunu ve kararla ilgili herhangi bir adım atmayacağını söyledi.
Venezulea karara sert tepki gösterirken, Venezuela Meclis Başkanı Jorge Rodriguez, İspanya ile tüm ilişkilerin kesilmesini, İspanya’ya misilleme yapılması gerektiğini savundu. Venezuela’nın İspanya ile diplomatik, konsolosluk, ekonomik ve ticari ilişkilerini derhal kesmesi gerektiğini, İspanya Krallığı temsilcilerini ülkeden ayrılmasını, iki ülke arasındaki ticari uçuşların ve ikili anlaşmaların askıya alınmasını istedi.
Eylül ayında ayrıca, Venezuela hükümeti, Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya suikast planlamakla suçladığı üç Amerikalı, iki İspanyol ve bir Çek vatandaşını gözaltına aldı.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *