Tacikistan’da laiklik tartışması yeniden gündeme sokuldu

Tacikistan’da laiklik tartışması yeniden gündeme sokuldu

Türkiye’de laiklik-şeriat tartışması başlaması ile aynı sıralarda, Tacikistan’da da benzer bir tartışma gündeme getirildi. İmamali Rahman yönetimi, İslam’ı yasaklayan bir yasayı kabul etti. Tacikistan’ın da halkı Müslüman ve sünni, İslam dinine bağlı, İslami değerlerden kaynaklanan gelenek ve göreneklerine saygılı, ilmi seven ve alimlere saygı duyan bir toplum.

On yıldan fazla bir süredir Tacik toplumu, uluslararası kanunları ve sosyal hakları ihlal ederek dini değerleri ve İslami kimliği yok etmek, kişisel ve sosyal özgürlükleri bastırmak amacıyla hükümet yetkilileri tarafından karalama kampanyalarına ve sistematik dini kısıtlamalara maruz kalıyor.

Bununla birlikte son günlerde, hem Tacikistan’da hem Türkiye’de benzer tartışmaların ön plana çıkarılması da dikkat çekiyor. Laik-Müslüman tartışmaları Müslüman toplumların gerilmesine zemin hazırlarken, toplumlar bu vesileyle kendi iç tartışmalarına yönelmek ve kendilerini de ilgilendiren birçok gelişmeyi göz ardı etmek zorunda kalıyor.

Tacikistan’da hükümet eliyle uygulamaya devam baskı ve yasaklardan başlıcaları ise şunlar:

1. Kadınların örtünmeleri, başörtüsü takmaları yasaklanmıştır ve bu yasak giderek alanı genişletilmektedir. Kamu kurumlarında, okullarda yasaklamıştır. Bununla birlikte hastanelerde dahi baş açma zorunluluğu getirilmiştir. Başörtülü hastalara hastanelere alınmamaktadır. Şu anda sokaklarda başörtüsü timleri gezmekte, başörtülü kadınları 65.000 tacik somoni (para birimi) (yaklaşık 5.900 Amerikan dolarına tekabül ediyor) para cezası vermekle tehdit etmekte ve başlarını açmaya zorlamaktadırlar.

2. Müslümanların dinini öğrenme için üzerine yasaklar konulmaktadır. İlkokuldan Üniversiteye eğitim programında İslam’ın öğrenilmesine yönelik hiçbir ders bulunmamaktadır. Üniversite olarak sadece başkent Duşanbe’de bir üniversitenin ilahiyat fakültesi bulunmaktadır. Bu fakültede felsefe, hukuk, Tacik dili gibi İslami ilimlerle ile ilgili çok az sayıda müfredat mevcuttur. Aynı zamanda İslami ilimlerin yurt dışında okunmasının engellenmesi ve İslam ülkelerinde eğitim gören öğrencilerin davet edilmesi, uymamaları halinde velilere baskı yapılarak geri dönmeleri isteniyor ve zaman zaman isimleri listeye alınıyor, sorguya çağırılıyorlar. Yüzde 97% Müslüman olarak kabul edilen ülkede halkın bu talepleri karşılıksız bırakılmaktadır.

3. Çocuk yetiştirmede ebeveyn sorumluluğu yasasının düzeltilmesi ve bu yasanın temel maddelerinden biri, ebeveynlerin çocukların camilere gitmesini ve Kur’an-ı Kerim öğretmesini engellemesi gerektiğidir, aksi takdirde ebeveynlere idari dava açılacaktır. Dolayısıyla ailenin çocuklarına Kur’an-ı Kerim öğretmesi dahi yasaklanmıştır. Ayrıca Kur’an kurslarının açılması yasaktır. Camilerde öğretilmesi yasaktır. İnsanların Kur’an-ı Kerim’i öğrenmesi her yoldan engellemeye çalışılmaktadır.

4. Cami ve mescitlerin kullanımı noktasında gençlere, çocuklara ve kadınlara yasak konulmaktadır. 18 yaşına kadar çocukların camiye gelmesi yasaklanmıştır. Camilerin önünde polisler beklemekte çocukların, gençlerin ve kadınların camiye girmesini engellemektedirler.

5. Ailelerin kendileri ile beraber çocuklarını Hac veya umreye götürmelerine yasak konulmuştur. Çocuklarının böyle bir ziyarette kendi yanlarına almalarını yasaklamıştır.

6. Müslüman erkeklerin sakal bırakmaları yasaklanmıştır.  Sakal bırakan gençler sokaklarda çevrilmekte sakalları kesmeye zorlanmakta ve tehdit edilmektedirler.

7. Ülkedeki baskılardan ülke dışına gitmek isteyen vatandaşlar sahte ihbarlar, tehditler ile baskı altına alınmaktadırlar. Hiçbir terör örgütü ile ilişkisi olmayan insanların Tacikistan’daki aileleri de tehdit edilmektedir.

8. Bazı camilerin gerekli ruhsatların alınmaması bahanesiyle kapatılarak eğlence parkına, kafeye, karakola veya bazı devlet dairelerine dönüştürülmesi söz konusudur.

9. İnsanların işyerlerinde ibadet etmesi yasaklanmıştır. Okullar ve büyük iş merkezleri başta olmak üzere mescit açılması yasaklanmıştır. İşyerlerinde namaz kılanların işyerlerinin kapatılması ve para cezası ile tehdit edilmektedirler.

10. Hac ve Umre’ye gidenler takip ve taciz edilmektedir. Hac ve Umre dönüşü ziyaretler kısıtlanmaya çalışılmaktadır. 18 yaşından küçük olanların Hac ve Umre ibadetlerini yerine getirmeleri engellenmektedir.

11. Camilerde ezanın mikrofonla okunması yasaktır. Müslümanlar ezan sesinden mahrum bırakılmaktadır. Bunun yanı sıra kadınların camiye gitmesinin engellenmesi söz konusudur.

12. Ülkede tarikatlar yasaklanmıştır. İslam’ın yayılmasında gerçek rolü olan ve Müslümanlar arasında popüler olan bazı imam ve vaizlerin görevden alınması ve yerlerine, dine aykırı olsa bile sırf devletin emirlerine uydukları için vasıfsız vaizlerin getirilmesi durumu mevcuttur.

Bunlara ek olarak büyücülük yaptıkları bahanesiyle resmi kanallarda İslam’ın ve Müslümanların imajının çarpıtılmasından da bahsedebiliriz.

Uzmanlar, din özgürlüğünün baskılanması ve engellenmesinin bu hızla devam etmesi halinde, Tacikistan’ın, Çin’deki komünistler tarafından Doğu Türkistan’da Uygurlara yapılanların küçük bir kopyası haline geleceğine inanıyor.

(Her Taraf)

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *