Keşmir’de Hindistan sorunu

İngiltere 1947’de sömürge olarak yönettiği Hindistan’dan çekilirken o dönemde prenslik olan Keşmir, bağımsızlıklarını yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda bir tercih yapma zorunluluğuyla karşı karşıya kaldı.

Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Müslüman Keşmir halkı karara karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar 1947’de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999‘da savaş çıktı.

Savaşların ardından sağlanan geçici ateşkes sonucunda Keşmir’in yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın idaresinde kaldı. Bölgenin doğusundaki yüzde 20’lik bir kısım ise sınırdaş Çin’in hakimiyetine verildi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948’den itibaren aldığı kararlarla Keşmir’in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halk oylamasıyla belirlenmesini öngörüyor.

Hindistan yönetimi, halk oylamasına karşı tutum benimserken Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.

Öte yandan Hindistan 5 Ağustos 2019’da Cammu Keşmir’in özel statüsünü kaldırmış ve bölgeyi doğrudan merkezi hükümete bağlı “Cammu Keşmir” ve “Ladakh” olmak üzere iki birlik toprağına bölmüştü.

Hindistan’da Cammu Keşmir’in özel statüsünün kaldırılmasına ilişkin itiraz üzerine görülen davanın duruşması 2 Ağustos’ta başlamıştı.

Hindistan Yüksek Mahkemesinin 5 yargıçlı anayasa heyeti, duruşmada bölgenin özel statüsünün kaldırılması kararına yönelik anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle yapılan itirazları ele alıyor.