ABD’nin ikinci dünya savaşında bombaladığı Hiroşima’da bir araya gelen batılı 7 devlet, Batı’nın ve diğer ticaret ortaklarının ekonomik bağımlılıklarını silah haline getiren devletlere karşı “Ekonomik Baskı Koordinasyon Platformu” çerçevesi oluşturacaklarını duyurdular.
Japonya’nın Hiroşima kentindeki G7 Liderler Zirvesi ikinci gününde devam etti. Liderler, “Ekonomik Direnç ve Ekonomik Güvenlik” başlıklı oturumda buluştu. Liderler, oturum sonrası açıklama yaptı.
Açıklamada liderler, ortak caydırıcılığı geliştirmek ve ekonomik baskılara tepkileri artırmak için yeni “Ekonomik Baskı Koordinasyon Platformu” çerçevesi oluşturacaklarını açıkladı.
Yeni çerçeveye yönelik, “Erken uyarı ve hızlı bilgi paylaşımını kullanacağız, düzenli olarak birbirimize danışacağız, durumları işbirliği içinde değerlendireceğiz, koordineli tepkiler tetkik edecek, ilgili yasal sistemlerimize uygun olarak ekonomik baskıyı caydıracak ve uygun olduğunda karşı koyacağız.” ifadesi kullanıldı.
Açıklamada “Geliştirdiğimiz en son teknolojilerin, uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden askeri kapasitelerin geliştirilmesinde kullanılmasını önlemeye yönelik koordinasyon konusundaki ortak sorumluluğumuzu ve kararlılığımızı teyit ediyoruz.” ifadesine yer verildi.
Batı’nın ve diğer ticaret ortaklarının ekonomik bağımlılıklarını silah haline getiren ülkelere karşı uyarıda bulunulan açıklamada, liderler “Yaygın, şeffaf olmayan ve zararlı endüstriyel sübvansiyonlar, devlete ait işletmelerin piyasayı bozucu uygulamaları ve her türlü zorunlu teknoloji transferleri gibi bir dizi piyasa dışı politika ve uygulamanın kullanılmasına yönelik kapsamlı stratejilerle ilgili endişelerimizi dile getiriyoruz.” ifadesi kullanıldı.
Tek taraflı ticari kısıtlamalara karşı koymak için gerekli tedbirlerin alınacağını kaydeden liderler, yarı iletkenler ile pil üretiminde kullanılan nadir elementler dahil, stratejik ürünlerde bağımlılıkları azaltmak için işbirliği sözü verdi. Liderler, büyüyen ve gelişen ülkelere yönelik enerji ve kalkınma yardımları sağlayacaklarını da taahhüt etti.
Ukrayna’ya diplomatik ve askeri desteği sürdürecek
G7 liderleri, Ukrayna’ya gerektiği sürece diplomatik ve askeri destek sağlayacaklarını taahhüt etti.
Japonya hükümetinden yapılan açıklamaya göre, zirve marjında Ukrayna oturumu düzenlendi. Oturuma konuk lider Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de katıldı. G7 liderleri, Ukrayna’ya gerektiği sürece diplomatik, finansal, insani ve askeri destek sağlayacaklarını taahhüt etti.
G7 liderleri ayrıca Ukrayna’da barışı yeniden tesis etme kararlılıklarını yineledi. Ev sahibi Japonya Başbakanı Kişida Fumio, Zelenskiy’e Ukrayna’da, adil ve kalıcı barış için samimi çabalarından dolayı tebriklerini sundu.
Ukrayna’daki savaşı durdurması için Çin’den Rusya’ya baskı çağrısı
G7 liderleri Çin’e, Ukrayna’daki saldırganlığını durdurması ve askerlerini bu ülkeden koşulsuz geri çekmesi için Rusya’ya baskı yapmasını istedi.
Söz konusu çağrıda liderler, “Çin’e, Rusya’ya, askeri saldırganlığı durdurması ve askerlerini Ukrayna’dan derhal, tamamen ve koşulsuz olarak geri çekmesi için baskı yapmaya çağırıyoruz.” ifadesini kullandı.
Liderler, Ukrayna ile doğrudan görüşmeler de dahil olmak üzere, “Çin’i, toprak bütünlüğüne ve Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın ilke ve amaçlarına dayalı kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışı desteklemeye teşvik ediyoruz.” ifadesini kaydetti.
Tayvan’ın statüsüne saygı duyulmasını isteyen liderler, Çin’in, Tayvan üzerindeki iddialarına yönelik barışçıl çözüm yolu bulmasını istedi.
Çin ile işbirliği ihtiyacı
Çin ile samimi ilişki kurmanın ve endişeleri doğrudan Çin’e aktarmanın önemini vurgulayan liderler, Çin ile “yapıcı ve istikrarlı ilişkiler” kurmayı hedeflediklerini ve “zarar vermek” istemediklerini belirtti.
İklim değişikliği, ülkelerin finansman ihtiyaçları, küresel sağlık endişeleri ve ekonomik istikrar gibi konulara dikkati çeken liderler küresel rolü ve ekonomik büyüklüğü göz önüne alındığında Çin ile işbirliğini ihtiyaç olarak gördüklerini bildirdi.
Çin’in bölgesel nüfuzunu artırdığı Doğu Çin ve Güney Çin denizlerindeki durumu ciddi endişeyle izlediklerini kaydeden liderler, “statükoyu, güç kullanarak değiştirmeye yönelik her türlü tek taraflı teşebbüse şiddetle karşı çıktıklarını” vurguladı.
Çin’in, Güney Çin Denizi’ndeki denizcilik iddialarının yasal bir dayanağı olmadığını ve Çin’in bölgedeki askerileştirme faaliyetlerine karşı olduklarını anlatan liderler, “Uluslararası kurallara göre oynayan bir Çin küresel ilgiye sahip olacaktır.” ifadesine yer verdi.
Kuzey Kore
Ortak açıklamada G7 liderleri, Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve Tibet Özerk Bölgesi’ndeki insan hakları ihlallerine yönelik endişelerini aktardı.
G7’nin, Çin’in küresel bir güç olarak yükselişini engellemeye çalıştığı yönündeki ithamlara yönelik liderler, “Politika yaklaşımlarımız Çin’e zarar vermek için tasarlanmadığı gibi Çin’in ekonomik ilerlemesini ve kalkınmasını engellemeyi de amaçlamıyoruz.” değerlendirmesini paylaştı.
Pasifik bölgesindeki ciddi güvenlik ortamına değinen ve Kuzey Kore’nin “görülmemiş sayıda hukuka aykırı balistik füze fırlatmasını” kınayan liderler, Pyongyang yönetimine, nükleer silahları ve programlarını tamamen terk etmesi çağrısı yaptı.
Liderler, “nükleer silahların olmadığı bir dünya nihai hedefine” ulaşmak için silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarını güçlendirme taahhüdünde bulundu.
Küresel gıda güvenliği krizine karşı işbirliği mesajı
G7 liderleri, dünyanın kıtlık riskiyle karşı karşıya olduğunu ve kötüye giden küresel gıda güvenliği krizine karşı birlikte çalışılmasının önemini vurguladı.
G7 liderleri, zirve kapsamında “Direnç Küresel Gıda Güvenliği için Hiroşima Eylem Bildirisi” yayımladı.
Kovid-19, Rusya-Ukrayna Savaşı, değişken enerji ve gübre fiyatlarının küresel gıda güvenliğini tehdit ettiği kaydedilen bildiride, 2021 yılında dünyada 828 milyona yakın kişinin açlıkla karşı karşıya kaldığı belirtildi.
Kıtlık riskine dikkati çekilen bildiride, kötüye giden küresel gıda güvenliği krizine karşı birlikte çalışılmasının önemi kayda geçirildi.
Bildiride, Karadeniz Tahıl İnisiyatifi’nin azami potansiyelinde ve sorunsuz işleyişinin sürdürülmesi için taraflara çağrı yapıldı.
Uygun fiyatlı, güvenli ve besleyici gıdaya erişimin temel ihtiyaç olduğu vurgulanan bildiride, piyasalarda öngörülebilirliği artırarak, sürdürülebilir sistemlerin oluşturulmasının önemine işaret edildi.
Bildiride, “Dirençli küresel gıda güvenliğini ve herkesin beslenmesini sağlamak başta olmak üzere her bir insan için daha iyi bir gelecek inşa etmek ortak hedefimizdir.” ifadesi kullanıldı.
Japonya Başbakanı Kişida’nın G7 marjında diplomasi maratonu
Japonya Başbakanı Kişida Fumio, G7 Zirvesi’ne davet edilen Endonezya, Hindistan ve Brezilya liderleriyle görüşme yaptı.
Japonya Başbakanı Kişida Fumio’nun ev sahipliğindeki zirveye ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Kanada, İtalya ve Avrupa Birliği (AB) liderleri katılıyor. Zirveye davet edilen Endonezya, Hindistan, Brezilya liderleri de Japonya’da bulunuyor.
Ev sahibi Kişida, G7 marjında diplomasi maratonunu sürdürüyor.
Başbakan Kişida, zirve marjında, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile bir araya geldi.
Hindistan Dışişleri Bakanlığına göre, görüşmede iki lider, Hint-Pasifik bölgesi ile “Küresel Güney” olarak tanımlanan ülkelerle işbirliğinin güçlendirilmesini ele aldı.
Görüşme sonrası Hint lider Modi, Hiroşima kentinde, Hindistan bağımsızlığının simgesi görülen Mahatma Gandhi’nin büstünün açılışını yaptı.
Modi, Twitter’dan “Hiroşima’daki bu büst çok önemli bir mesaj veriyor. Gandhi’nin barış ve uyum idealleri tüm dünyada yankılanıyor” mesajını paylaştı.
Japon Başbakan, daha sonra Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ile bir saat süren görüşme yaptı. İki lider Doğu Asya ve Ukrayna konularını ele aldı.
Kişida görüşmede, “Uluslararası toplumun karşı karşıya olduğu iklim, gıda, kalkınma, barış ve istikrar gibi zorlukları ele almak için geniş bir yelpazede, ortaklarla çalışmamız çok önemli.” dedi.
Lula da görüşmede, Japon firmaların ülkesindeki yatırımlarını anımsatarak, iki ülke ilişkilerini güçlendirmek istediğini belirtti.
Özgürlük ve demokrasi gibi temel değerlerin önemini teyit eden iki lider, hukukun üstünlüğüne dayalı bir uluslararası düzeni korumak için birlikte çalışılmasında mutabık kaldı.
Japon Başbakan Kişida, zirveye Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Dönem Başkanı olarak davet edilen Endonezya Devlet Başkanı Widodo ile görüştü.
İki lider görüşmede, Myanmar krizi dahil olmak üzere ASEAN bünyesindeki sorunların gidişatını ele aldı.
G7 Zirvesi 21 Mayıs’ta sona erecek.
Hiroşima’daki zirve için yollar kapatıldı, okullar kapatıldı, bazı fabrikalar kapatıldı, batılı devlet başkanları için şehirde kuş uçurtulmadı.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *