The New York Times’ta “40 yıllık sır” başlığıyla yayımlanan haberde, Teksas eski Vali Yardımcısı Ben Barnes, 1979 İran İslam Devrimi sonrasında Tahran’da 52 ABD’linin 444 gün boyunca alıkonulduğu rehine kriziyle ilgili çarpıcı bir iddia ortaya attı.
Barnes, o dönem ABD başkanlığı için aday olan Ronald Reagan’ın ekibinden üst düzey bir kişinin, 1980 seçimlerinde Jimmy Carter’ın yeniden seçilmesini engellemek için İran’la pazarlık yaptığını ve rehinelerin salınmasını ertelemek istediğini öne sürdü.
Barnes’ın röportajı The New York Times’ta “40 yıllık sır” başlığıyla yayımlandı.
Barnes verdiği röportajda, Reagan’ın seçim ekibini yöneten ekipte yer alan eski Teksas Valisi John Connally Jr.’ın kendisini bir Ortadoğu turuna götürdüğünü söyledi. Eski siyasetçi, bu gizli diplomatik seyahatin İran’ı Amerikan rehineleri seçim sonrasına kadar serbest bırakmamaya ikna etmek için yapıldığını öne sürdü.
Birkaç Ortadoğu başkenti ve lobi grubunu ziyaret ettiklerini belirten Barnes, rehineler seçime kadar serbest bırakılmazsa Cumhuriyetçi aday Reagan’ın daha iyi bir teklifle geleceği konusunda Tahran’ı ikna etmeye çalıştıklarını ifade etti.
Eski ABD Başkanı Jimmy Carter’ın ciddi sağlık sorunları nedeniyle bakımevine kaldırılmasının ardından konuyu açıklamaya karar verdiğini belirten Barnes, “Yaşananlar tarihe geçmeli” dedi.
Barnes, ilk olarak bazı Ortadoğu liderleriyle görüşen Connally’nin onları şu sözlerle ikna etmeye çalıştığını söyledi:
“Bakın, Ronald Reagan seçilmiş başkan olacak ve İran, Carter’la yaptığından daha iyi bir anlaşmayı Reagan’la yapabilecek. İranlılara bu seçim bitene kadar beklemelerini söylemek sizin için çok akıllıca olur”
Barnes, daha sonra seçimi kazanan Reagan’ın ziyaretlerden haberi olup olmadığını bilmediğini ancak seyahat sonrasında Connally’nin konuyla ilgili seçim kampanyası müdürünü bilgilendirdiğini söyledi.
Röportajla bağlantılı olarak başkanlık kütüphanesi kayıtlarını inceleyen New York Times, Connally ve Barnes’ın 18 Temmuz 1980’de Ürdün, Suriye, Lübnan, Suudi Arabistan, Mısır ve İsrail’i kapsayan bir tura çıktıklarını ve 2 Ağustos’ta ABD’ye döndüklerini tespit etti.
1979 rehine krizi
1979 İran İslam Devrimi’nin takip eden günlerde, devrimi destekleyen bir grup İranlı öğrenci Tahran’daki ABD Büyükelçiliği’ni basarak 52 diplomat ve Amerikan vatandaşını rehin almıştı.
Beyaz Saray’ın diplomatik çabalarına rağmen, 52 kişi tam 444 gün boyunca rehin olarak tutulmuş ve yaşanan kriz Demokrat başkan Jimmy Carter’ın yeniden seçilme şansına ciddi darbe vurmuştu.
Cumhuriyetçilerin adayı Ronald Reagan, 1980 seçimlerini ağır bir farkla kazanmış, Reagan’ın yemin ederek göreve başlamasından dakikalar sonra ise rehineler serbest bırakılmıştı.
ABD Kongresi 1992 ve 1993’te iki ayrı soruşturma başlatarak, Reagan’ın ekibiyle İran arasında gizli bir anlaşma olup olmadığını incelemiş ve iddiayla ilgili delilleri yetersiz bulmuştu.
Reagan yönetimi o dönem İran’daki yeni rejimi silah desteğiyle ödüllendirmek ve Amerikan bankalarındaki İran varlıklarını kullanıma açmakla suçlanmıştı.
(Şarku’l Avsat)
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *