Independent Türkçe’den Abdulhakim Günaydın’ın haberi

Kamuoyunda faizsiz ev alma ismiyle anılan tasarruf finansman şirketlerinden 21’nin faaliyetleri durduruldu.

Bundan böyle; İktisatevim, Vizyonevim, Doğruevim, Finansevim, Birikimevim, Finalevim, Yaşamevim, HH Aydın Yatırım, İhtiyaçevim, Varlıkevim, İstek Evim, İkizlerevim, Destekevim, Gerçekevim, Değer Tasarruf, Önceevim, Morevim, Hedefevim, Gelecek Tasarruf, Birlikbirikim ve Tasarruf Organizasyonu kimseye “ev sahibi edindirme” vaadinde bulunamayacak.

Bu şirketlerle ilgili tasfiye çalışmalarını, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) yürütecek.

Hükümet tarafından alınan bir karara gerek kalmadan kendini tasfiye eden bazı şirketlerin de olduğu ortaya çıktı.

Bunlar ise Güvence Tasarruf, Benimevim, Yenievim, Narevim, Kumbaraevim, Umutevim, Ezogelin Tasarruf ve Pamukevim.

Sermayesi güçlü olanlar yollarına devam edecek

Geride ise faaliyetini sürdürecek 6 firma kaldı.

Yıllardır bu sektörde çalışan FuzulEV ve Eminevim’in yanı sıra Sinpaş Yapı, İmece Yatırım, Katılımevim ve Meskenfinans ile Birevim ve Çözüm Tasarruf ise faaliyetlerini sürdürecek.

Faizsiz ev sahibi yapma faaliyetinin geçmişi çok eskilere dayanmıyor. 1990’larda 2-3 şirketin girişimleriyle hayat bulan bu sektörde son yıllarda bir artış yaşandı.

Halkın bu alana ilgi göstermesinin de birçok nedeni var. Dini saiklerle faizden uzak durmaya çalışan insanların ilgi göstermesi sebebiyle sayıları her geçen gün artan bu firmaların güçlü sermayeye sahip olmadıkları, halktan topladıkları paralarla vaatte bulunmalarından ötürü mağduriyetlerin oluşabileceği kanaatine varıldığı belirtiliyor.

Zaten faaliyetlerinin durdurulmasının en önemli nedeni de bu. Ancak şimdiye kadar kaç kişiyi ev ve araba sahibi ettikleri ise net olarak bilinmiyor. Yine de ne kadar mağdur oluştuğu merak konusu.

Yaklaşık 30 yıldır bu alanda faaliyet gösteren FuzulEV Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal’ın iddiasına göre bu sektör geçen süre içinde 100 binlerce fazla kişiyi ev sahibi yaptı.

Akbal, bu alana ilgi gösterilmesinin bir sebebinin ise yüksek faiz oranları olduğunu söyledi.

“Yüksek faizler, vatandaşın ilgisini artırdı” 

“Yüksek faizden dolayı ilgi artınca da sektörde faaliyet gösteren yeni firmalar çıktı” diyen Akbal, “2015’te bir, 2016 ve 2017’de birer, 2019 ve 2020 yılları arasında 50’ye yakın firma türedi. Doğal olarak vatandaş da burada en az maliyetle nasıl ev sahibi olurum hesabının peşine düştü” dedi.

Mantar gibi çoğalan firmaların yeni mağduriyetlere yol açabileceğini öngördüklerini bunun için de hükümet yetkilileriyle temasa geçerek bildiklerini aktardıklarını ifade eden Akbal, “Bu firmaların mali yapıları ve uluslararası standartlara olan uygunluğu ve altyapı gibi bir şirkette modern kurallarla ilgili bir plan sunuldu ve değerlendirilmesi yapıldı. Bu arada 100 milyon sermaye şartı getirildi. Ayrıca BDDK’ya bu işin nasıl yapılacağına dair kanaat oluşturmak gerekiyor. Yani BDDK’nın bu konuda ikna olması lazım. Bir diğer meselede belirtiğiniz sermayenin kaynağını ifşa etmeniz gerekiyor. Dolayısıyla 2 Temmuz itibariyle sektöre devam edip, edemeyecek olanlar belirlendi. Önce 15 firma olarak açıklandı ama dünden sonra açıklanan firmalarla beraber sayı 21’e yükseldi. Geriye kalan 6 firma yoluna devam edecek” diye konuştu.

Mağduriyetlerin önüne geçilmesi amacıyla BDDK ve TMSF’de tasfiye komisyonu kurulduğunu hatırlatan Akbal, “Kurul, firmaların mali yapısını göz önüne alarak gerekeni yapacak. Çok ciddi anlamda bir mağduriyet olmayacağı kanaatindeyim. Vatandaşlar müracaatlarını yapacak ve şirketin mali durumuna göre ödemeler geri iade edilecek” ifadelerini kullandı.

“Aslında geç bile kalındı” 

“Bu durumda hükümet erken mi davranmış oldu?” sorusuna Akbal, şu yanıtı verdi:

“Aslında geç bile kalındı. Şöyle geç oldu: Öncesinden firmaların bu şekilde açılmasına müsaade edilmemesi, bunun hızlı bir şekilde kanun düzenlemesinin yapılması gerektiğini ifade etmiştik. Ancak bu finansal sektör olduğu için biraz zaman aldı ama nihayetinde daha büyük bir sıkıntıya mahal vermeden süreç kontrol altına alınmış oldu.”

Akbal, şimdiye kadar kaç insanın bu sistemle ev sahibi olduğu konusunda ise şu bilgileri paylaştı:

“90’lı yıllardan bu yana devam ediyor. Dolayısıyla 100 binlerin üzerinde insan ev sahibi oldu. Bundan sonraki süreçte bu yasal düzenlemenin yapılmasıyla birlikte sistemin kontrol edilmesi açısından daha çok güven oluşturacak. Artık bu sistem güvence ve kontrol altında. Herkes istediği gibi plan ve program yapamayacak, şirket veya şube açamayacak. Hepsi mevzuata bağlı kalacağı için yapacağınız her sözleşme mutlak suretle kontrol altında olduğunu düşünerek bu sürecin daha da ileriye gideceğine öngörüyoruz.”

“Sistem daha sağlam temellere oturtulacak” 

Bu alandaki faaliyetleriyle dikkatleri çeken Evinevim’den Independent Türkçe’ye yazılı bir açıklama yapıldı.

Eminevim’in açıklamasında sermaye gücü ve tecrübesi bulunmayan bazı firmaların sektöre girmesi, sistemin geleceği ve güvenliği için bir risk barındırdığını belirtildi.

Son yıllarda adeta hormonlu şekilde büyüyen bu sektördeki kontrolsüzlüğün ileride yeni mağduriyetlere yol açabileceği vurgulanan açıklamada, “Düzenlemeye duyulan ihtiyacı pek çok kez dile getirdik. Hükümetimiz de bu konuda büyük hassasiyet göstererek yasanın çıkması adına adımlar attı ve süreç hızla ilerledi. Geldiğimiz noktada da belirli bir sermaye gücüne sahip, tecrübesi, kurumsal yapısı ve altyapısıyla sektörü daha iyi noktalara taşıyacak firmaların önü açıldı” denildi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) katkılarıyla sistemin daha sağlam temellere oturtulacağı ifade edilen yazılı açıklamanın devamında şunlar kaydedildi:

“Eminevim olarak bugüne kadar 190 bini aşkın ev ve araç teslimatı yapan, ülke ekonomisine yılda 4 milyar TL katkı sunan bir şirket olarak 300 milyon TL’lik sermaye gücümüzle yeni döneme hazırız. 30 yıldır aralıksız hizmet vererek bir sektör haline gelmesinde çok büyük bir pay sahibi olduğumuz tasarruf finansmanı alanında, gerek sermaye gücümüz gerekse kurumsal yapı ve birikimlerimizle liderlik etmeye devam edeceğiz. Yeni başlayacak dönemle birlikte vatandaşlarımıza daha fazla hizmet ederek ülkemizin ekonomisine sağladığımız katkıları artırmaya odaklanmalıyız.”