Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a sunulan Fransa’nın sömürge tarihi ve Cezayir savaşına ilişkin raporda, Fransa’nın nükleer ve kimyasal silah denemeleri yaptığı bilgisi dikkati çekti.
Fransız tarihçi Benjamin Stora, raporunda, Fransa’nın 1960-1966 yıllarında Sahra Çölü’nde gerçekleştirdiği 17 nükleer denemenin, ülkenin sömürgecilik tarihinin en çok tartışılan meselelerinden biri olduğuna işaret etti.
Cezayir’in bağımsızlığını kazanması öncesi ve sonrasında yapılan bu denemelerin Sahra’da yaşayan halkı zehirlediğini kaydeden Stora, test merkezlerinin 1967’de Cezayir’e teslim edildiğini ancak radyasyona maruz kalan askeri araç, silah, uçak gibi çok sayıda ekipmanın buralarda bırakıldığına değindi.
Stora, o günden bu yana geçen sürede, bu bölgelerin temizlenmesi, nükleer denemelerin Cezayirli mağdurlarına tazminat verilmesi konusunda iki ülkenin ortak çalışmaları olsa da, halen bölgedeki halkın bu kirlilikten etkilendiğini, bazı deneme alanlarında hiçbir çalışma başlatılmadığını bildirdi.
Fransa’nın döşediği mayınlar
Tarihçi Stora, raporunda ayrıca Cezayir savaşı sırasında Fransız ordusunun Fas ve Tunus sınırlarına döşediği mayınların, binlerce genç Cezayirlinin ölmesine ya da sakat kalmasına neden olduğunu belirtti.
Cezayir ordusu 1962’den bu yana mayınları temizlemeye başlasa da halen 3 milyon mayının toprağa gömülü olduğu ve bölge insanları için tehlike oluşturduğunu belirten Stora, Cezayir’in bağımsızlığını kazanmasından bu yana mayınların 40 bin kişiyi öldürdüğü veya yaraladığını aktardı.
Stora, Fransa’nın 2007’de Cezayir’e mayın planlarını vermesine rağmen, iki ülkenin bu mesele üzerinde birlikte çalışması gerektiğini vurguladı.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *