ANKARA (AA) – Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştiren Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, baş başa ve heyetlerarası görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Ankara’ya Irak Cumhurbaşkanı sıfatıyla gelmiş olmaktan duyduğu memnuniyeti ifade eden Salih, Irak’ın yeni bir döneme girmek üzere olduğunu söyledi.

Salih, Irak’ın yeniden imarı ve kurumsal yapısıyla tekrar güçlenerek bölgede rolü açık, güçlü bir ülke olarak tekrar hak ettikleri konumda olmayı arzuladıklarını belirterek, “Bu bağlamda kardeş, komşu Türkiye’ye dostluk, kardeşlik ve her alanda ortak iş birliği mesajıyla da geldik.” ifadelerini kullandı.

Ortak kültür, tarih ve sosyal yapısının ötesinde Türkiye ve Irak’ı güvenlik, çevre ve coğrafya bağlamında da bir arada tutan birçok unsur olduğunu kaydeden Salih, “Bu ortak payda iki ülkenin uzun vadeli olarak stratejik iş birliğini sürdürmeleri zorunluluğunu da ortaya koymaktadır.” şeklinde konuştu.

Salih, bölgenin istikrar görmesi ve yeniden yapılanmasının artık zamanının geldiğini vurgulayarak, Irak’ın Türkiye ile gerçek anlamda bir iş birliği ve stratejik ortaklığı istediğini dile getirdi.

“Artık hiçbir şekilde dışarıdan birtakım vesayetlere ihtiyaç duymamaktayız.” diyen Salih, Irak ve Türkiye’nin stratejik konumu sayesinde çok şey başarabileceklerini söyledi. Salih, iki ülke arasındaki bu ortaklığın sadece iki ülkeye değil tüm bölgeye hizmet edeceğinin altını çizdi.

Irak Cumhurbaşkanı Salih, en yakın zaman da Irak-Türkiye Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısını gerçekleştireceklerini belirterek, Irak ve Türkiye’nin birçok konuyu beraber ele alıp çözümleyeceğini kaydetti.

Su sorununun iki ülke arasında bir problem olarak kalmasını istemediklerine işaret eden Salih, bu konuyla ilgili özel temsilci tayin eden Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkürlerini iletti. Salih, “İki ülke arasında var olan bu problemin temelde çözülmesi için atılan bu adımı da önemli görmekteyiz.” değerlendirmesinde bulundu.

“Türkiye’nin Irak’ta terörden arındırılmış bölgelerin de imarı konusunda katkılarını bekliyoruz.” diyen Salih, savunma sanayisi ve askeri iş birliğini de önemsediklerinin altını çizdi.

Salih, Irak’ın terör ve aşırıcılıktan ciddi anlamda zararlar gördüğüne ve bedeller ödediğine dikkati çekerek, “Bu sıkıntıların beraberce iş birliğiyle, dayanışmayla, omuz omuza durarak çözülmesi mümkündür.” şeklinde konuştu.

Suriye meselesinin çözülmesi ve Suriyelilerin özgür iradeleriyle kaderlerini belirlemesinin önemine işaret eden Salih, “Bu konuların ele alınması ve çözümlenmesi konusunda Türkiye’nin ve Irak’ın rolleri büyük.” ifadesini kullandı.

Salih, ortak çıkarlar çerçevesinde bölge ve halklarının faydasına olacak şekilde birlikte adımlar atmak gerektiğinin altını çizdi.

Türkiye-Irak ilişkilerinin gelişmesi için çalışacağını kaydeden Salih, “Türkiye ile ilişkilerimiz omuz omuza, tam dayanışmaya sahne olacaktır.” dedi.

Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi’nin de Türkiye ile ilişkilerin çok iyi noktalara ulaşacak şekilde gerçekleştirilmesi arzusunda olduğunu söyleyen Salih ayrıca, Türkiye ile Irak arasındaki Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısının yakın zamanda toplanacağını ve burada birtakım sorunların giderilmesini ele alacaklarını sözlerine ekledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Irak’ın toprak bütünlüğü Irak siyasetimizin temelidir

Cumhurbaşkanı Erdoğan da konuşmasında, “Irak’ın siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün korunması, istikrar ve güvenliğinin sağlanması Irak siyasetimizin temelini oluşturur.” dedi.

Erdoğan, bir süre önce teşkil edilen yeni Irak hükümetinin bölge ve Irak halkı için hayırlı olmasını dileyerek, Irak ile ilişkileri her alanda geliştirmenin gayreti içinde olduklarını söyledi.

Başbakanlığı döneminde Irak’a üç ziyarette bulunduğunu anımsatan Erdoğan, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi mekanizmasını da ilk kez Irak’ta tesis ettiklerini vurguladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Ekim 2009’da Bağdat’ı ziyaret ederek çeşitli alanlarda muhtelif anlaşmalar imzaladıklarını belirterek, “Irak ile Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantılarını inşallah bu yıl içerisinde kaldığımız yerden devam ettireceğiz.” diye konuştu.

“Türkiye, her türlü katkıyı yapmaya hazır”

Irak’ın, terör örgütü DEAŞ’a karşı verdiği ve tüm dünyada takdirle karşılanan mücadeleden muzaffer çıktığına işaret eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tabii bedeli ağır olmuştur. Gerçekten tarihi ve medeniyeti birçok yerlerde yerle yeksan ettiler. Binlerce Iraklı kardeşimiz de bu esnada şehit oldu. Türkiye bu zorlu mücadelesinde Irak’a güçlü bir destek vermiştir. Bu vesileyle DEAŞ ile mücadele esnasında şehit düşen kardeşlerimize bir kez daha Allah’tan rahmet niyaz ediyorum. Irak’ın siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün korunması, istikrar ve güvenliğinin sağlanması, Irak siyasetimizin temelini oluşturur. Türkiye, Irak’ın istikrar ve yeniden imarına yönelik çabalara her türlü katkıyı yapmaya hazırdır. Bu, gerek altyapı gerek üstyapı bütün bu süreç içerisinde yapabileceğimiz her türlü destektir. Burada ticari ilişkilerimizde gıda, ilaç, tekstil her alanda, her türlü desteği vermeye hazırız. Yeni hükümetin kapsayıcı politikalarla tüm Irak halkının refah ve esenliğini sağlaması en büyük temennimizdir. Irak’ın kendi ayakları üstünde durması, bölgesel güvenlik ve istikrar bakımından da son derece önemlidir. Kıymetli kardeşim Berhem Salih’in çabalarıyla bu konuda başarı sağlanacağına inanıyoruz.”

“20 milyar dolara bunu yükseltelim”

Irak’taki seçimler ve hükümet kurma süreci nedeniyle geçen sene Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nı yapamadıklarını ifade eden Erdoğan, “Konseyin dördüncü toplantısını bu yıl içerisinde gerçekleştirmeyi arzu ediyoruz. Irak’ın yeniden imarı için Kuveyt’te düzenlenen konferansta 5 milyar dolarlık kredi taahhüt etmiştik. Bu taahhüdümüzü hayata geçirmek üzere çalışmalarımızı hızlandırdık. Az önce yaptığımız heyetler arası toplantıda bunu görüştük. Çatışmalardan zarar gören yerlerin imarı başta olmak üzere, Irak’taki altyapı ve kalkınma projelerine katkı sağlamaya hazırız.” diye konuştu.

Görüşmelerde ticari ilişkilerin geliştirilmesi, ulaştırma, gümrük, enerji ve su gibi alanlarda iş birliğinin artırılması imkanlarını da ele aldıklarını bildiren Erdoğan, ikili ticarette 2013 yılında 16 milyar dolarla bir rekor kırdıklarını hatırlattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Diyorum ki şimdi kaldığımız yerden hem onu egale edelim hem de 20 milyar dolara bunu yükseltelim. Bu seviyeyi yeniden yakalamak, hatta ikiye katlayalım, bunu yapabilecek güce sahibiz. Türk özel sektörü, Irak ekonomisinin canlandırılması için her türlü katkıyı yapabilecek imkana sahiptir. Bugün Sayın Cumhurbaşkanı ile ticari ilişkilerimizin ahdi çerçevesinin tamamlanmasını da konuştuk. Kapsamlı Ekonomik İşbirliği Anlaşması’nın bir an önce Irak tarafından yürürlüğe konulmasını arzu ediyoruz. Aynı şekilde Yatırımların Karşılıklı Teşviki Anlaşması’nı da en kısa sürede sonuçlandırmayı arzuluyoruz. Irak ile güvenlik alanında da temas ve işbirliğimizi geliştirmek istiyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

“Su konusunun yönetimiyle ilgili burada ciddi sorunlar var”

Özellikle savunma sanayinde iki ülkenin yapabileceği çok şey olduğunu dile getiren Erdoğan, şunları kaydetti:

“Askeri, ticari, ekonomik, kültürel.. Tüm bu alanlarda birçok şeyi müşterek yapabiliriz. Fakat tabii hepsinden önemlisi güvenlik, DEAŞ, PKK ve FETÖ gibi terör örgütleri hem Türkiye hem de Irak için tehdit oluşturmaktadır. Bu konuları değerli dostumla ayrıntılı bir şekilde ele aldık. Terörle mücadelemizde başarıya ulaşabilmek için birlikte çalışmanın öneminin farkındayız. İnşallah önümüzdeki süreçte bu alandaki iş birliğimizi derinleştireceğiz. Ve ilgili arkadaşlarımız birbirleriyle çok daha sıkı bir ilişki içerisinde olmak suretiyle, bu arada herhangi bir boşluk bırakmadan gerek güvenlikte gerek enerjide gerek elektrik sıkıntısında Irak’ın yanında olmak suretiyle bu sıkıntıları giderme gayreti içerisinde olacağız. Tüm bunların yanında en önemli sorun olan su konusunda da bunu etraflıca hem ikili hem de heyetler arasında görüştük. Ve gerek Bakanım konunun idrakinde..”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ama özel temsilcim olarak bu işin başından itibaren içinde olan geçmişteki bakanımı da inşallah Irak’a gönderip, orada ilgililerle görüşmeler yapıp ve bu görüşmelerle birlikte… Çünkü bu sorunun, daha çok su konusunun yönetimiyle ilgili burada ciddi sorunlar var. Bunu her şeyden önce bir prensibe bağlayıp, adımlar atılacak olursa ki şu anda bu yıl Irak’ta da yağmur bol, kar var, dolayısıyla neler yapılabileceği, bu arada altyapısıyla üstyapısıyla adımlar atılırsa inanıyorum ki bu sıkıntıyı şöyle birkaç yıl içerisinde çözer ve Irak bundan sonra çok daha inşallah rahatlayacaktır.” ifadelerini kullandı.