Türkiye’ye komşu İdlib bölgesine yönelik Rusya’nın hava, Suriye rejiminin kara saldırıları son dönemde yoğunlaştı. Rusya, Suriye rejim güçleri ve milis gruplar, ülkenin kuzeyinde yer alan İdlib’deki muhaliflerin olası bir operasyonunu engellemek amacıyla askeri kapasitelerine yönelik saldırılar düzenlediğini iddia etti.

Ancak bölgede artan sivil kayıplar, bu iddiaların aksini ortaya koydu ve gerginlik daha da arttı. Halep ve İdlib illerinde Beşar Esad rejimiyle rejim karşıtı silahlı grup Heyet Tahrir Şam (HTŞ) “Saldırganlığı Önleme” adı altında harekata başladı. Bölgede üç gündür çatışmalar yaşanıyor. Çatışmalarda 39’u rejim askeri ve 44’ü muhalif 100’e yakın kişi hayatını kaybetti.

SİVİLLER KAÇIYOR

Sabah’tan Ömer Çetin’in aktardığına göre, Suriye rejim güçleri ve milislerin son dönemde İdlib’e yönelik saldırıları sonucunda 40’ın üzerinde sivil hayatını kaybederken, 100’den fazla kişi de yaralandı. Son olarak bir Kuran kursuna düzenlenen saldırıda üç çocuk yaşamını yitirdi, bir kısmı ağır olmak üzere onlarca çocuk yaralandı.

İdlib bölgesindeki bazı gruplar, Suriye rejim güçleri ve milis grupları cephe hattından uzaklaştırmak için operasyon başlatma ihtimalini dile getirdi.

Bu operasyonla rejim güçlerinin bölgeden uzaklaştırılması ve sivillerin zarar görmesinin engellenmesi planlandı. Türkiye tansiyonu artırmamak adına muhaliflerin operasyonlarını engelledi. Ancak son saldırılar üzerine Suriyeli muhalif gruplar, atışların geldiği bölgelere yönelik Halep istikametinde sınırlı bir operasyon başlattı.

Başlangıçta sınırlı olarak planlanan bu operasyon, rejim unsurlarının bulunduğu bölgelerden geri çekilmeye başlamasıyla genişledi. Halep’e doğru ilerleyen bu operasyonla öncelikli hedef, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nin (IGAB) 2019’da üzerinde uzlaşılan sınırlarına ulaşmak olarak belirlendi.

Operasyon, 2019’da Türkiye, İran ve Rusya arasında mutabık kalınan sınırların doğu bölgesi içinde devam ediyor.

KENT MERKEZİNE DAYANDILAR

Halep kentinin dış mahallelerinin bir kilometre yakınına ulaşan rejim karşıtları, 400 kilometrekarelik alanı kontrol altına aldı. Rejim karşıtı gruplar ayrıca günün ilk saatlerinde Halep Neyrap Askeri Havaalanı’na drone’larla saldırdı ve 1 helikopteri imha etti.

Yerel kaynaklara göre çatışmalarda 44’ü muhalif 39’u rejim askeri 100’e yakın kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

İRANLI GENERAL ÖLDÜRÜLDÜ

İran Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Tuğgeneral Keyumers Purhaşimi’nin Suriyeli muhaliflerin Halep’in batısına düzenlediği saldırıda öldüğü bildirildi.

Devrim Muhafızları Ordusu’na yakınlığıyla da bilinen İran’ın yarı resmi Tesnim Haber Ajansı’nın haberine göre, “askeri danışman” olarak nitelendirilen Tuğgeneral Purhaşimi, Suriyeli muhaliflerin Halep yakınlarındaki saldırısında öldü.

56 KÖYÜ ELE GEÇİRDİLER

Rejim karşıtı gruplar, çatışmalarda Esad rejiminin kontrolündeki toplam 56 köyü ele geçirdi. Halep’in batısında 32 köy ve noktanın kontrolünü ele geçiren silahlı gruplar, dün 24 köyü daha aldı. Bölgelerde Esad rejimine ait ağır silah ve askeri araçlar da ele geçirildi.

Çatışmalarda çok sayıda rejim askeri ölürken, HTŞ onlarca rejim askerini de esir aldı. Çatışmalardan kaçan yaklaşık 10 bin sivil, İdlib kırsalına sığındı.

Halep kentinin dış mahallerine bir kilometre kadar yaklaşan ve yaklaşık 400 kilometrekarelik alanın kontrolünü ele alan rejim karşıtı gruplar, ayrıca günün ilk saatlerinde Halep Neyrap Askeri Havaalanı’na dronlarla saldırdı ve bir helikopteri imha etti.

Rejim karşıtı grupların Halep’in batı kırsalında kontrolünü ele geçirdiği yerleşim yerleri ve noktaların arasında El Ragib Tepesi, Kuptan Dağı, Debbabat Tepesi, Ancara beldesi, 46. Liva ile ⁠Kefer Besme, Basartun, Hur, ⁠Elkasimiyye, Acil, Bele, Sellum, Kefer Bissin, Şeyh Akil, Hırderkal, Acemi, Ürumsugra, Uveycil, El Hüte, ⁠El Dab’a, ⁠Urum Elkübra, Bişantara, Bakdina, Cemiyet Elmaari, Cemiyet Ebu Amşe, ⁠Cemiyet Emin, Cemiyet Manahil, Cemiyet er Rıdvan, ⁠Mühendisin, Arnaz, Kefernaha, Kanasel, Kefercum, Şeyh Ali, Yaged Elades, Babis, Kefer Naha, Arrade, Mühendisin 2, Başkatin, Zirbe, Mansura, Cemiyet, Er Rahhal, Şuun Elidara, Kemari, İkarde, Elberkum, Miznaz, Keferdeal ve stratejik öneme sahip Kefer Halep yer alıyor. Bu bölgeler, daha önce Esed rejiminin kontrolündeydi.

Esed rejimi ise, çatışmalar sürerken sivil yerleşim birimlerini karadan karaya atış yapılan silahlarla hedef aldı.

RUS UÇAKLARI SİVİLLERİ VURDU

Rusya’ya ait savaş uçaklarının, Suriye’nin kuzeyindeki Halep ilinin batısındaki Daret İzze ve Etarib ilçelerine düzenlediği saldırıda 12 sivil öldü, en az 30 sivil yaralandı.

TÜRKİYE GERGİNLİĞİ ENGELLİYORDU

Türkiye, İran ve Rusya garantörlüğünde yapılan görüşmelerde üzerinde uzlaşılan IGAB sınırları, 2019- 2020 yıllarında Suriye rejimi ve destekçilerinin operasyonlarıyla muhaliflerin aleyhine değişti. Bu süreçte rejim güçleri ve milislerin İdlib’in tamamını ele geçirme çabaları, Türkiye’nin doğrudan müdahalesiyle engellendi.

Türkiye, rejim saldırılarının durdurulması için uluslararası platformlarda beklentilerini dile getirmiş, özellikle Astana gibi toplantılarda garantör ülkelere bu konuda çağrıda bulunmuştu. Ancak bugüne kadar uluslararası platformlardan bu saldırıları durdurmaya yönelik somut bir adım atılmadı.

Türk yetkililer, bölgede tansiyonun daha fazla yükselmemesi için diplomatik çabalarını sürdürürken, uluslararası toplumu saldırıları durdurmak için harekete geçmeye çağırıyor.

İSRAİL NE HEDEFLİYOR?

Bundan 3 gün önce, İsrail Güvenlik Kabinesi’nin toplantısı sonrası Netanyahu, Lübnan’la sağlanan ateşkese ilişkin açıklamasında Suriye konusuna da girmiş ve özetle şöyle demişti:

“Gazze’de El Kassam Tugayları’nı dağıttık, Yahya Sinvar, Muhammed Deif ve örgütün üst düzey liderlerini ortadan kaldırdık ve 154 rehineyi geri getirdik. Tüm esirleri geri döndürmeye, ailelerinin dayanılmaz acılarına son vermeye ve Hamas’ın yıkımını tamamlamaya kararlıyız…

Batı Şeria’da yüzlerce teröristi ve terör altyapısını ortadan kaldırıyoruz; ulaşamayacağımız hiçbir yer yok. Yemen’e de güç kullanarak saldırdık. Irak’tan çok sayıda insansız hava aracı saldırısını engelledik. Suriye’de Lübnan’a silah sevk etme girişimlerini sistematik olarak engelliyoruz. Esad bunu anlamalı; ateşle oynuyor.”

Lübnan’la ateşkesi sağladıktan sonra İsrail’in, aralıklarla bombalamaya devam ettiği Suriye’ye artık daha fazla odaklanacağı öngörülüyor.