İran’dan “uranyum zenginleştirme” açıklaması

İran’dan “uranyum zenginleştirme” açıklaması

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami, İran’a uygulanan yaptırımların kaldırılmasını sağlamak için yüksek düzeyde uranyum zenginleştirdiklerini ve ülkesinin nükleer programının askeri amaçlı olmadığını söyledi.

İran’ın “İttilaat” gazetesine konuşan İslami, ülkesinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile işbirliğini sürdürdüğünü belirtti.

Meclis’in 2020’de çıkardığı yasa uyarınca yüksek düzeyde uranyum zenginleştirmeye başladıklarına değinen İslami, “Yaptırımların kaldırılmasını sağlamak için yüksek saflıkta uranyum zenginleştirme işlemi yapıldı. Yasa koyucunun amacı, yaptırımları ortadan kaldırmak için stratejik bir eylemde bulunmaktı.” dedi.

İslami, “Yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirilmesi Stratejik Eylem Yasası’nın bize yüklediği göreve dayanıyor ve biz de bunu uygulamakla yükümlüyüz. İran‘ın nükleer adımlarının askeri amaçlı olduğunu iddia ediyorlar fakat bizim asıl amacımız Stratejik Eylem Yasası’nı uygulamak ve bu yasanın amacı karşı tarafları İran’a yönelik baskıcı ekonomik yaptırımları azaltmaya ikna etmek ya da zorlamaktır.” ifadelerini kullandı.

Nükleer anlaşma İran’a 3,67 oranında uranyum zenginleştirme izni veriyordu

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran’a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme izni veriyor.

Buna karşılık ABD’nin 2018’de anlaşmadan tek taraflı çekilmesinden bir yıl sonra anlaşmadaki taahhütlerini durduran İran, nükleer bilim insanı Muhsin Fahrizade’ye yönelik suikast sonrasında Aralık 2020’de Meclis tarafından çıkarılan yasa kapsamında ilk olarak Natanz’da Nisan 2021’de yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirdiğini duyurmuştu.

Tahran’ın uranyumu yüzde 20 ve yüzde 60 saflıkla zenginleştirmesi Batılı ülkelerde endişelere neden oluyor, çünkü uranyumun yüzde 20 ve üzerinde zenginleştirilmesi nükleer bomba elde etmeye imkan sağlayacak yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir aşama olarak kabul ediliyor.

İran: Tüm nükleer faaliyetler ve materyaller UAEA’ya beyan edildi

İran’ın yarı resmi ajansı Tesnim’in haberine göre, İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi Nezdinde Daimi Temsilciliği, UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi’nin, Ajansın Yönetim Kuruluna sunduğu rapora ilişkin yazılı açıklama yayımladı.

UAEA’nın İran’daki doğrulama faaliyetlerini yürütmesini sağlamak için İran’ın her türlü çabayı gösterdiği ifade edilen açıklamada, Tahran yönetiminin, Kapsamlı Güvenlik Denetimi Anlaşması çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmeye kararlı olduğu belirtildi.

Açıklamada, İran’ın tüm nükleer faaliyetlerinin ve materyallerinin UAEA’ya tam olarak beyan edildiği ve doğrulandığı savunuldu.

Ajansa bildirilmediği söylenen 3 lokasyonda nükleer bulguların tespit edilmesi ve Tahran yönetiminin UAEA’ya istenilen düzeyde açıklama yapmadığına ilişkin bilgilerin doğru olmadığı savunulan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Birçok kez UAEA’ya açıklandığı gibi İran’da beyan edilmemiş nükleer materyal yoktur ve Ajansın sözde 3 lokasyon iddiası, uzun süredir zincirleme yalan geçmişine sahip olan gayrimeşru İsrail rejimi tarafından sağlanan yanlış ve uydurma bilgilere dayanmaktadır.”

Açıklamada, UAEA’dan doğrulama faaliyetleri hakkında “profesyonellik ve gerçeklik ilkelerine dayalı” olarak rapor vermesinin beklendiği kaydedildi.

UAEA, İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin 31 Mayıs’ta açıklanan 3 aylık raporunda, İran’ın Fordo yeraltı nükleer tesisinde tespit edilen yüzde 83,7 oranında zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları ve Abadeh kenti yakınlarındaki Marivan bölgesinde bulunan bir tesisteki nükleer bulgulara ilişkin anlaşmazlığın çözüme kavuşturulduğunu bildirmişti.

Buna karşılık Ajansa bildirilmeyen 3 noktada nükleer bulguların tespit edilmesine ilişkin Tahran yönetiminin teknik düzeyde yeterli açıklamayı yapmadığı aktarılmıştı.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *