Japon devletine, 48 yıl uygulanan ‘kısırlaştırma’ yasası nedeniyle dava

Japon devletine, 48 yıl uygulanan ‘kısırlaştırma’ yasası nedeniyle dava

Japon devletinin 1948-1996 yılları arasında uyguladığı “Yuusei Hogohou” (Öjeni Kanunu) kapsamında, “adi ve aşağı tip çocukların doğumunu” engellemek amacıyla zihinsel bozukluk, akıl hastalığı, ırsi hastalık yaşayan yaklaşık 25 bin kişi kısırlaştırılmıştı. Kısırlaştırılan iki kişinin hükümete karşı açtığı dava sonuçlandı.

Japon hükümeti “Irk Koruma Yasası” kapsamında kısırlaştırılan mağdurlara tazminat ödemeye mahkum edildi.

Kumamoto Bölge Mahkemesi, “Irk Koruma Yasası” kapsamında 1960’larda kısırlaştırma prosedürlerine tabi tutulan iki kişinin açtığı tazminat davasını karara bağladı. Mahkeme, iki kişinin “kısırlaştırılmasında sorumluluğu” olduğunu beyan ettiği Japon hükümetinin, 22 milyon yen (170 bin dolar) tazminata mahkum edildiğini açıkladı.

Hakim Heyeti Başkanı Nakatsuji Yuiçiro, “Bir kişinin üreme işlevini ortadan kaldırmak insan hakları ihlali” diyerek, bunun, “mutluluk peşinde koşma hakkını ihlal ettiğini” söyledi.

Mahkeme kararında, halihazırda yürürlükte olmayan yasa kapsamında yapılan “kısırlaştırma ameliyatlarının meşru ve mantıklı olduğunun kabul edilemeyeceğine” dikkat çekildi.

Kanun neden ilga edildi?

Ülkede 1948-1996’da yürürlükte kalan “Yuusei Hogohou” (Öjeni Kanunu) kapsamında, “adi ve aşağı tip çocukların doğumunu” engellemek amacıyla zihinsel bozukluk, akıl hastalığı, ırsi hastalık yaşayan yaklaşık 25 bin kişi kısırlaştırılmıştı.

Kanunun ilgası sürecinde, 1994 yılında engelli bir Japon kadının Birleşmiş Milletler(BM) koordinasyonunda Mısır’da düzenlenen Nüfus ve Kalkınma Uluslararası Konferansındaki çağrısının etkili olduğu biliniyor.

Kyodo ajansının hükümet verilerine dayandırdığı bilgiye göre, yasa kapsamında 16 bin 500 kişinin “rızası alınmadan sterilizasyon prosedürlerine tabi tutulduğu” aktarılmıştı.

Düşen doğum oranları

Öte yandan, Ulusal meclis olağan oturumuna hitap eden Japon Başbakan Kişida Fumio ülkesinin siyaset, ekonomi ile iç ve dış politikalarına yönelik son durumuna değindi. Kişida, düşen doğum oranlarıyla Japonya’nın “sosyal fonksiyonlarını kaybetmenin eşiğine” geldiğini, bu sebeple çocuk yetiştirme politikalarına odaklanacaklarını açıkladı.

Çocuk yetiştirmenin kolaylaştırılmasını “gelecek için en etkili yatırım” olarak nitelendiren Kişida, doğum oranını tersine çevirmek için “çocuk öncelikli ekonomi ve toplum” sözü verdi. Kişida, “Ülkemizin ekonomisinin ve toplumunun sürdürülebilirliğini ve kapsayıcılığını göz önüne alındığında, çocuk yetiştirme destekleri en önemli politikamız.” diye konuştu.

Başbakan, “Yaşı veya cinsiyeti ne olursa olsun herkesin çocuk yetiştirmeye katılmasını sağlamak için benzeri görülmemiş karşı tedbirler uygulamak istediklerini” söyledi.

Hükümete bağlı “Çocuk ve Aile Ajansı” nisanda faaliyete geçecek. Kişida, haziran ayına kadar bu kapsamlı politikaların bütçesinin ikiye katlamak için plan yapacaklarını söyledi.

Doğum sayısı ilk kez 800 binin altında

Ülkenin 2022’deki doğum sayısı ilk kez 800 binin altına düştü. 2022 yıl başı itibarıyla yaklaşık 124,77 milyonluk Japonya nüfusunun yüzde 29’u 65 yaş ve üstü; yüzde 11,6’sı 0-14 yaş.

Japon toplumunda “yaşlı” olarak tanımlanan 65 yaş ve üstü nüfus, dünya sıralamasında ilk sırada. Yüzde 24,1’le İtalya 2’nci, yüzde 23,3’le Finlandiya 3’üncü sırada.

Nüfus ve Sosyal Güvenlik Araştırmaları Ulusal Enstitüsüne (IPSS) göre, Japonya’da 2040’a kadar 65 yaş ve üstü kişilerin, genel nüfusa oranı yüzde 35’i aşacak.

Savunma harcamaları artırılacak

Başbakan Kişida, Japonya’nın yıllık savunma harcamalarının, gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yüzde 2’sine yükseltilmesi için fon tedarikine yönelik önlem alacaklarını bildirdi.

Bölgesel dış politikaya değinen Japon lider, komşu ülkeler Çin ile “yapıcı ve istikrarlı”, Güney Kore ile “yakın iletişimi” kapsayan ikili ilişkilerin sürdürülmesinin altını çizdi.

Kabineden istifa eden bakanlar

Geçen yıl sonunda iki aylık süre zarfında çeşitli sosyal ve siyasi skandallarla kabineden 4 bakanın istifasını anımsatan Kişida, bu durum dolayısıyla kamuoyunda özür diledi.

Kovid 19 mevsimsel grip kategorisine alınacak

Kişida, Kovid-19’la mücadele önlemleri artıracaklarını, bahar aylarında Kovid-19’un, mevsimsel gribin bulunduğu “Kod 5” hastalık kategorisine almayı hedeflediklerini söyledi.

Mayısta Hiroşima’da G7 Zirvesine ev sahipliği yapılacağını hatırlatan Kişida, “serbest ve açık uluslararası düzeni” teşvik edecek diplomasiye liderlik edeceklerini belirtti.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *