Başkent Tahran’ın Sadıkiye bölgesinde ve birkaç semtinde küçük çaplı gösteriler düzenlendi. Tahran’da eylemler daha çok pencerelerden yönetim karşıtı sloganlar atmak suretiyle devam etti. Başkentin birçok bölgesinde gösterilere karşılık kolluk kuvvetlerinin aldığı güvenlik önlemleri de sürüyor.

Sosyal medyada yayınlanan videolarda, Elburz eyaletine bağlı Kerec kentinin Guherdeşt bölgesinde göstericiler yürüyüş yaparken araç sürücülerinin de korna ile destek verdiği görüldü.

Meşhed’de düzenlenen gösteride ise protestocular polis aracını ters çevirdi.

Senendec şehrinde de göstericiler yürüyüş yaparak yönetim karşıtı sloganlar atarken araç sürücüleri korna ile gösterilere destek verdi.

Yayınlanan videolarda gösterilere katılımın ilk günlere göre azaldığı görüldü.

Şiraz’da üniversite öğrencileri gösteri düzenlerken güvenlik güçleri de aldıkları önlemleri sürdürdü.

İran’daki gösteriler

Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı. Emini’nin 17 Eylül’de memleketi Sakkız kentindeki cenaze töreni sonrasında gösteriler ülkenin birçok kentine yayılmıştı.

İran devlet televizyonu gösteriler sırasında aralarında güvenlik güçlerinin de olduğu 41 kişinin hayatını kaybettiğini duyurmuştu. Olaylar devam ederken güvenlik güçleri, yargının talimatıyla protestolara katılan ve “kamu güvenliğini tehlikeye atan” göstericilere yönelik tutuklama dalgası başlattı. Bu kapsamda ülke medyasına yansıyan haberlere göre, Gilan’da 739, Mazenderan’da 450, İlam’da 180 kişi gözaltına alındı.

Tahran Üniversitesi Öğrenci Birliği en az 30 öğrencinin, Tahran Gazeteciler Sendikası ise 10 gazetecinin gözaltına alındığını duyurdu.

Loristan eyaletinde 120 kişi gözaltına alındı

İran resmi ajansı İRNA’ya göre, Loristan Başsavcısı Rezm, Tahran’daki gösterilerde hayatını kaybeden Loristanlı güvenlik görevlisi Ferid Kerempur’un ailesini ziyaret etti. Rezm, ziyaret sırasında yaptığı açıklamada, son gösteriler nedeniyle şehirde 120 kişinin gözaltına alındığını, bu kişilere yönelik birçok suçlamanın bulunduğunu ve kanunun öngördüğü cezaları alacaklarını belirtti.

Toplam gözaltı sayısının 2 binin üstünde olduğu tahmin ediliyor.

Reisi: “Eleştiri ve protesto ile kargaşa ve kaos arasındaki sınır belirlenmelidir”

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, İran devlet televizyonunda canlı yayınlanan programda Mahsa Emini’nin ölümünden sonra 12 gündür ülkeyi etkisi altına alan protesto dalgasını ve “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyesine yönelik eleştirileri değerlendirdi.

Mahsa Emini’nin ölümünün herkesi üzdüğünü ve olayın yargıya intikal ettiğini belirten Reisi, Emini hastaneye kaldırıldığında Semerkant’ta bulunduğunu ve hadisenin soruşturulması için yetkililere talimat verdiğini söyledi.

Emini’nin ölüm haberini aldığında ise ailesini arayarak, başsağlığı dilediğini aktaran Reisi, “Bunun benim ve her İranlı için acı bir haber olduğunu ve konunun takipçisi olacağımı kendilerine söyledim. Konunun takipçisi olmak bizim vazifemiz, ilkemiz şeffaflık ve adaletin uygulanmasıdır.” ifadelerini kullandı.

Ahlak polisi olarak bilinen İrşad devriyelerine yönelik eleştiriler

Hadisenin adli tıp tarafından incelendiğini ve nihai raporun birkaç gün içinde açıklanmasını beklediklerini söyleyen Reisi, “Kurumlar tarafından ön raporlar verildi ancak nihai görüş henüz sunulmadı ve elbette nihai görüşün yargı sistemi tarafından verilmesi gerekiyor. Adli Tıp Kurumu, konuyu inceleyip görüşünü açıklayacak biz de bu kurumun kesin raporunu bekliyoruz.” diye konuştu.

Ülkede 2005’ten bu yana görev yapan ve “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyesine yönelik eleştirileri de değerlendiren Reisi, şunları kaydetti:

“Bu süreçte kolluk güçlerinin yöntemine ilişkin medyada, gazetelerde ve kamuoyunda yorumlar yapıldı. Öneriler ve eleştiriler var. Ne bu tartışma ne de bir kanun ve kararın genel uygulaması konusunda olumlu ve olumsuz görüşlerin dile getirilmesinden korkmalı.

Farklı görüşler alınmalı ve ifade edilmelidir. Bunun uygulanma yönteminin yanlış olduğu düşünülüyorsa ve yeni fikirler varsa bu yeni görüşler tartışılıp uygulanabilir. Değerler değiştirilemez ama kanunun uygulanma şekli tartışılabilir.”

İran Cumhurbaşkanı, İrşad devriyesinin uygulamalarının yeniden gözden geçirilip geçirilmeyeceğine dair soruya da “Yasanın uygulanmasında en iyi yöntemler dikkate alınmalıdır. Muhalif görüşler için platform sağlamalıyız. Hükümet bu görüştedir.” dedi.

Ülkede ölümlere yol açan protestolardaki şiddet eylemlerini “düşmanların komploları” olarak niteleyen Reisi, “Tartışma, eleştiri ve hatta bazı sorunlar hakkında protestolar yanlış değildir. Eleştiri ve protesto ile kargaşa ve kaos arasındaki sınır belirlenmelidir. Kargaşa ve kaos dünyanın hiçbir yerinde kabul edilemez.” ifadelerini kullandı.

Nükleer anlaşmayla ilgili görüşmeler

Nükleer anlaşmaya ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Reisi, geçen haftaki New York ziyareti sırasında Avrupalı liderlerle görüşmelerinde ülkesinin anlaşmaya dönüş için güçlü güvenceler istediğini bir kez daha vurguladığını söyledi.

Avrupa ülkelerinin ABD karşısında bağımsız hareket edemediğini ifade eden Reisi, “Sayın (Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel) Macron ile yaptığım görüşmede nükleer müzakereler konusu gündeme geldi. Adil bir anlaşma istediğimizi vurguladık. Kendisi ABD’nin anlaşmadan tek taraflı çekilmesinden sonra Avrupalıların taahhütlerini yerine getirmediğini de kabul etti.” dedi.

İran, Irak’ın kuzeyindeki Komele, İKDP ve PAK karargahlarını füzelerle vurdu

İran devlet televizyonunun haberinde, “Devrim Muhafızları Ordusu, Irak’ın kuzeyindeki ayrılıkçı teröristlerin çok sayıda karargahını füzeler ve kamikaze insansız hava araçlarıyla hedef aldı.” ifadelerine yer verildi. Haberde askeri yetkililerin saldırıya ilişkin bilgilendirme yapacağı aktarıldı.

Yarı resmi Tesnim Haber Ajansı ise Komele, İKDP ve PAK örgütlerinin Irak’ın kuzeyindeki ana karargahlarının Devrim Muhafızları Ordusuna ait füzelerin yanı sıra silahlı ve kamikaze İHA’larıyla vurulduğunu duyurdu.

Komele ve İKDP’nin açıklamalarını

Komele Partisi Genel Sekreteri Abdullah Muhtedi de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Süleymaniye’deki karargahlarına İran ordusuna ait İHA’lar tarafından saldırı düzenlendiğini aktardı.

İran Kürdistan Demokratik Partisi (İKDP) Başkanı Hüseyin Yadzan ise basına yaptığı açıklamada, Kerkük’e bağlı Altunköprü nahiyesi ve Erbil’e bağlı Koysancak bölgesindeki karargahlarının saldırıya uğradığını söyledi. Yadzan, Altunköprü nahiyesi yakınındaki karargahlarına düzenlenen saldırıda yaralılar olduğunu ifade etti.

ABD, İran’ın Irak’ın kuzeyindeki Komele, İKDP, PAK karargahlarına saldırısını kınadı

ABD, İran’ın Irak’ın kuzeyindeki Komele, İKDP ve PAK örgütlerine ait karargahlara füze ve silahlı insansız hava araçlarıyla (SİHA) düzenlediği saldırıları kınadı.

ABD Dışişleri Sözcüsü Ned Price, yaptığı yazılı açıklamada, “İran’ın, Irak Kürt Bölgesi’ne yönelik balistik füze ve drone saldırılarını, Irak egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün haksız bir ihlali olarak şiddetle kınıyoruz.” ifadesini kullandı.

Saldırı sonrasında sivil kayıplarına ilişkin iddialardan haberdar olduklarını kaydeden Price, “Bugünkü saldırının yol açacağı her türlü can kaybını esefle karşılıyoruz. Ayrıca İran hükümetinin Irak’a yönelik yeni saldırılarla tehdit eden açıklamalarını da kınıyoruz. Irak’ın egemenliğine yönelik bu küstah saldırılar karşısında Irak halkının ve hükümetinin yanındayız.” değerlendirmesinde bulundu.

Sullivan : ABD, (İran’ın) IKBY’ye yönelik İHA ve füze saldırısını şiddetle kınıyor

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da yaptığı yazılı açıklamada, “ABD, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) yönelik İHA ve füze saldırısını şiddetle kınıyor.” ifadesini kullandı. Söz konusu saldırının Irak ve Irak halkının egemenliğine yönelik bir saldırı olduğunu belirten Sullivan, Bağdat ve IKBY yönetiminin yanında olduklarını vurguladı.

Sullivan, İran’ın hem kendi halkının hem de bölge halkının canını tehlikeye atarak BM Sözleşmesi’nde yer alan egemenlik ve toprak bütünlüğü ilkelerini yok saydığını belirterek, “İran, iç sorunlarını ve halkının meşru şikayetlerini sınır dışı saldırılar düzenleyerek kapatamaz.” görüşünü paylaştı.

İran’ın komşularına yönelik füze ve İHA saldırılarının, ayrıca Ukrayna savaşında Rusya’ya İHA vermesinin uluslararası platformlarda kınanması gerektiğinin altını çizen Sullivan, ABD’nin İran’ın Orta Doğu’daki “istikrarı bozucu” adımlarının önünü kesmek için çabalamaya devam edeceğini aktardı.

Almanya, İran’ın Irak’ın kuzeyindeki saldırısını kınadı

Alman hükümeti, İran’ın Kuzey Irak’taki saldırılarını kınadı. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Irak’ın kuzeyindeki Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) topraklarına İHA ve füze saldırılarının devam ettiği belirtildi.

Açıklamada, “Alman hükümeti, İran’ın Kuzey Irak’taki saldırılarını kınamaktadır. İran’ın halihazırda 9 kişinin ölümüne ve çok sayıda kişinin yaralanmasına yol açması kabul edilemez. Saldırılarda hayatını kaybedenlerin kederli aileleri ve yakınlarının acısını paylaşıyor, yaralılara acil şifalar diliyoruz.” denildi.

Açıklamada, İran’ın IKBY topraklarına yönelik saldırılarının büyük bir endişeyle izlendiği kaydedildi. İran’a Irak’ın toprak bütünlüğüne saygı göstermesi ve saldırıları derhal durdurması çağrısında bulunuldu.

Açıklamada, Irak’ın egemenliğinin güçlendirilmesi, birlik ve istikrarının korunması, DEAŞ’a karşı mücadele hususlarında kararlılığın sürdürüldüğü belirtilerek, son yıllarda DEAŞ’a karşı kaydedilen ortak ilerlemenin İran’ın neden olduğu bir gerilime kurban edilmemesi gerektiği vurgulandı.

ABD: Erbil’e yönelen İran’a ait bir İHA’yı düşürdük

ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanlığından İran’ın, Irak’ın kuzeyine saldırısı ve düşürülen İHA’ya dair yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, “Saat 14.10’da ABD güçleri Erbil’e yönelen İran’a ait insanız hava aracını düşürdü.” ifadeleri kullanılırken, bu İHA’nın ayrıca ABD Merkez Kuvvetlerine yönelik risk oluşturduğu kaydedildi.

Öte yandan açıklamada, İran Devrim Muhafızları’nın Irak’ın Erbil kentine saldırısı kınandı. Açıklamada, bu tür saldırıların bölgenin güvenlik ve istikrarını hedef aldığı vurgulandı.

Son bir haftada üçüncü saldırı

Bu, Irak’ın kuzeyindeki Tahran yönetimi karşıtı örgütlerin merkezlerine son bir haftada üçüncü saldırı oldu.

İran 24 Eylül’de Komele ve İKDP’nin Irak’ın kuzeyindeki merkezlerini topçu atışlarıyla vurmuştu. Devrim Muhafızları Ordusu, ülkede Mahsa Emini’nin ölümü üzerine başlayan protestolar devam ederken Komele ve İKDP’yi kaos çıkarmak amacıyla sınır bölgelerine silahlı gruplar ve çok miktarda silah göndermekle suçlamıştı. İran, önceki gün de söz konusu grupların mevzilerine saldırı düzenlemişti.

İran tarafından “terör örgütü” kabul edilen Komele, İKDP ve PAK, yıllardır Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) kontrolünde yer alan bölgelerdeki kamplarda barınıyor.

Irak, ülkenin kuzeyindeki saldırıları nedeniyle İran’a nota verecek

Irak, ülkenin kuzeyindeki Komele, İKDP ve PAK örgütlerine ait karargahlara füze ve insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlediği saldırılardan dolayı İran’a nota vereceğini duyurdu.

Konuya ilişkin haber Irak resmi ajansı INA’da yayımlandı. Haberde, Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin’in, ülkenin kuzeyindeki saldırılarından dolayı İran’ın Bağdat Büyükelçisi Muhammed Kazım Al Sadık’ı yarın Bakanlığa çağıracağı ve nota vereceği belirtildi.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Sağlık Bakanı Saman Berzenci, İran’ın, Komele, İKDP ve PAK’a ait karargahlara yönelik saldırısında 7 kişinin öldüğü, 24 kişinin yaralandığını bildirmişti.