NATO’dan yapılan açıklamaya göre, NATO Askeri Komitesi toplantıları kapsamında görüşmeler yapacak olan genelkurmay başkanları, ittifakın hazirandaki Madrid Zirvesinde alınan savunma ve caydırıcılıkla ilgili kararların uygulamasını ele alacak.

NATO Askeri Komuta Başkanı Amiral Rob Bauer’in başkanlığındaki toplantılarda NATO Irak Misyonu ile NATO Kosova Gücü’nün (KFOR) faaliyetleri görüşülecek.

NATO’ya üyelik başvurusu yapan İsveç ve Finlandiya’nın genelkurmay başkanları da ilk kez toplantıya davetli olarak katılacak.

NATO Askeri Komite toplantıları yılda iki kez Brüksel’deki karargahta, bir kez de müttefik bir ülkenin ev sahipliğinde düzenleniyor.

Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasındaki ilk toplantı

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Türkiye, Finlandiya ve İsveç tarafından NATO Madrid Zirvesi’nde 28 Haziran 2022’de imzalanan Üçlü Muhtıra çerçevesinde kurulan Daimi Ortak Mekanizma’nın ilk toplantısı Helsinki’de yapıldı.

Daimi Ortak Mekanizma’nın Türk heyetine, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal başkanlık etti. Heyette, Adalet, Dışişleri, İçişleri, Milli Savunma Bakanlıkları ve Milli İstihbarat Teşkilatından temsilciler yer aldı.

İsveç heyetine Başbakanlık Devlet Sekreteri Oscar Stenström, Finlandiya heyetine Dışişleri Bakanlığı Daimi Devlet Sekreteri Jukka Salovaara başkanlık etti, adalet, güvenlik ve istihbarat kurumlarından temsilciler hazır bulundu.

Mekanizmanın çalışma esasları belirlendi

Görüşmelerde, Daimi Ortak Mekanizma’nın çalışma esasları belirlendi, Üçlü Muhtıra’da kayıtlı taahhütlerin hayata geçirilmesine yönelik gelişmeler gözden geçirildi ve önümüzdeki dönemde atılması gereken somut adımlar üzerinde duruldu.

Finlandiya ve İsveç, Üçlü Muhtıra’da kayıtlı, terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede Türkiye’yle tam dayanışma ve iş birliği sergileyecekleri, PKK terör örgütü başta olmak üzere milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye’ye tam destek verecekleri, PYD/YPG ve FETÖ’ye destek sağlamayacakları yönündeki taahhütlerini yineledi.

Mekanizma kapsamında ele alınan konularda somut ilerleme kaydedilmesi için ilgili kurumlar arasında teknik düzeyde iş birliğinin yoğunlaştırılması konusunda mutabık kalındı.

Finlandiya açıklaması

Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in imzaladığı mutabakat kapsamında Finlandiya’da yapılan ilk toplantının olumlu geçtiğini belirtti.

Toplantı sonrasında bir gazeteye açıklama yapan Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, toplantının olumlu geçtiğini söyledi.

Haavisto, “NATO Madrid Zirvesi‘nden sonraki ilk toplantıydı ben katılmadım ama müzakerenin olumlu geçtiği bilgisini aldım.” ifadelerini kullandı.

İsveç Dışişleri Bakanlığı sayfasından yapılan yazılı açıklamada ise “Toplantıda, üç ülkenin temsilcileri, Madrid’de yapılan NATO zirvesiyle bağlantılı olarak imzalanan üçlü anlaşmanın uygulanmasını tartıştı. Toplantı, anlaşmanın takibine yönelik formları ve üç ülkenin uygulamayı taahhüt ettiği önlemleri tartışmak için bir fırsattı.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Stoltenberg toplantıyı memnuniyetle karşıladı

Kanada’yı ziyaretinde Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile ortak basın toplantısı düzenleyen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Finlandiya’da yapılan üçlü toplantı hakkındaki değerlendirmesinin sorulması üzerine, NATO ülkelerinin liderlerinin haziran sonunda Madrid’deki zirvede tarihi bir karar alarak İsveç ve Finlandiya’yı üyeliğe davet ettiklerini hatırlattı.

Stoltenberg, Türkiye ile İsveç ve Finlandiya’nın, iki ülkenin üyeliği için izlenecek yol konusunda üçlü bir muhtıra üzerinde uzlaştığını anımsatarak, şöyle devam etti:

“Buradaki unsurlardan biri Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın bir araya geleceği ve terörle mücadelede daha yakın çalışmalarını sağlayacak bir mekanizma oluşturmaktı. Tüm müttefiklerin güvenlik endişelerini anlamalıyız. Ayrıca konu terörizm olduğunda Türkiye’nin güvenlik endişelerini de anlamalıyız. (Bugünkü) Toplantının yapılmış olmasını memnuniyetle karşılıyorum. İsveç ve Finlandiya’nın Madrid’de uzlaştığımız konuların devamını getirmelerini de memnuniyetle karşılıyorum.”

İki ülkenin üyeliği için gerekli olan onay süreçlerinin NATO’nun modern tarihindeki en hızlı süreç olarak ilerlediğini kaydeden Stoltenberg, şu ana kadar 30 NATO müttefiki ülkenin 23’ünde onay sürecinin tamamlandığını belirtti.

Stoltenberg, “İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmasına güçlü bir destek var. Katılım sürecini parlamentoların nihai onaylarıyla en kısa sürede sonuçlandırmak için tüm müttefiklerle sıkı şekilde çalışmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.

Arktik bölgesinin önemi artıyor

Stoltenberg, Kanada ziyaretini değerlendirirken de Arktik bölgesinin stratejik öneminin giderek arttığını, Rusya’nın kuzeydeki kabiliyetlerinin NATO için stratejik bir sınama olduğunu söyledi.

NATO’nun Arktik bölgesinde güçlü bir mevcudiyet bulundurması gerektiğini vurgulayan Stoltenberg, “NATO ve Kanada için kuzeyin önemi giderek artıyor çünkü yeni üsler ve yeni silah sistemleriyle burada ciddi bir Rus askeri varlığı görüyoruz.” dedi.

Kanada Başbakanı Trudeau da son aylarda dünyadaki jeopolitik durumun değiştiğini, bu nedenle Rusya’nın giderek daha fazla büyük endişe konusu haline geldiğini ifade etti.

Trudeau, ülkesinin ABD ile oluşturduğu Kuzey Amerika Hava Savunma Teşkilatı (NORAD) kapsamındaki çalışmaları da NATO ile paylaştıklarını aktardı.

Finlandiya: Türkiye ile derin fikir birliğine vardık

Finlandiya Dışişleri Bakanlığı Daimi Devlet Sekreteri Jukka Salovaara, Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in imzaladığı mutabakat kapsamında, Türkiye ile Finlandiya’nın derin fikir birliğine vardığını söyledi.