Nükleer Silahların Yasaklanması Takibi ve Uluslararası Nükleer Silahları Kaldırma Girişiminin (ICAN) yayımladığı raporda, nükleer silah üretimi ve depolanmasına ilişkin güncel küresel veriler paylaşıldı. Rapora göre, 2022’nin başına kadar nükleer silah sahibi 9 ülkenin stoklarındaki nükleer silah başlığı sayısı 12 bin 705’e ulaştı.

138 bin Hiroşima bombasına eşdeğer

Raporda, stoklarda mevcut kullanılabilir silah başlıkları toplamının, hasar verme potansiyeli bakımından, 1945’te Hiroşima’da kullanılan nükleer bombadan yaklaşık 138 bin tanesine eşdeğer olduğu bildirildi. Küresel stoklarda nükleer silah başlığı sayısının 2017’den itibaren artış göstermeye başladığı, 2021’de Çin, Hindistan, Kuzey Kore ve Pakistan’ın nükleer cephaneliklerini artırdığı bilgisi paylaşıldı.

İngiltere’nin son yıllarda nükleer kapasitesinde yükselme potansiyeli gözlemlenirken Rusya’nın da cephaneliklerinde kullanılabilir nükleer silah başlıklarının çoğaldığı vurgulandı. ABD’nin nükleer üretiminin 2019’da hafif oranda arttığı, fakat 2020 ve 2021’de azalma gösterdiği belirtildi.  Fransa ve İsrail’in nükleer cephaneliklerindeki sayının ise son yıllarda değişim göstermediği açıklandı.

Caydırıcılık yerine şansa güveniyoruz

Raporda ifadelerine yer verilen Norveçli eski milletvekili ve Sosyalist Sol Parti üyesi Henriette Westhrin, Rusya-Ukrayna savaşının nükleer silahların arz ettiği tehlikenin önemini bir kere daha hatırlattığını vurgulayarak, “Nükleer silahlardan caydırıcılık politikalarının olumlu etkileri yerine şansa güveniyoruz.” şeklinde konuştu. Westhrin, kullanılabilir nükleer silahların artmasının endişe verici olduğu görüşünü paylaştı.

Raporda, 2021’den bu yana Nükleer Silahların Yasaklanması Sözleşmesi’ne katılımın 2021’de artış gösterdiği, fakat nükleer silah üreten devletlerin bu sözleşmeye itibar etmediği savunuldu.

Kimde ne kadar nükleer silah var?

Nükleer silah başlıklarından 9 bin 440’ının denizaltı, muharip gemi ve füzelerde kullanılabilir halde olduğu ve kullanılamaz durumdaki 3 bin 265’inin ise Rusya, İngiltere ve ABD’de imha edilmeyi beklediği kaydedildi.

7 bin 300 nükleer başlığı bulunan Rusya, nükleer silahlanma yarışını önde götürüyor. ABD ise 7 bin ile ikinci sırada. Bu iki ülke dünyadaki nükleer silahların yüzde 90’ından fazlasına sahip olurken, nükleer silah geliştiren diğer ülkeler ABD ve Rusya kadar etkin olamadı. Fransa’nın 300 adet, İngiltere’nin 215 adet, Çin’in 260 adet, Pakistan’ın 160, Hindistan’ın 140, İsrail’in 100, Kuzey Kore’nin de 10 adet nükleer başlığa sahip olduğu sanılıyor.

ABD’nin nükleer paylaşımı!

NATO’nun nükleer caydırıcılık politikası çerçevesinde, nükleer silahı olmayan NATO üyesi ülkelerde, nükleer silahı olan NATO üyesi ülkelerin nükleer silahları bulunduruluyor. NATO üyesi olup nükleer silaha sahip ülkeler ABD, İngiltere ve Fransa olmasına karşın nükleer paylaşım konseptinde, nükleer silahı olmayan diğer ülkelere nükleer silahı sadece ABD konuşlandırmaktadır. Bu bağlamda Almanya, Türkiye, Belçika, Hollanda ve İtalya’da ABD’nin nükleer silahlarının bulunduğu tahmin ediliyor. 2019 yılında Fransız haber ajansı AFP’de yer alan bir habere göre, “Nükleer Caydırıcılıkta Yeni Dönem? Modernizasyon, Silahlanma Kontrolü ve Müttefik Nükleer Güçler” adını taşıyan ve NATO Parlamenter Asamblesi Savunma ve Güvenlik Komitesi için hazırlanan bir raporda Türkiye ile birlikte altı Avrupa ülkesindeki askeri üslerde çoğu B-61 tipi olmak üzere 150 Amerikan nükleer silahının saklandığı bilgisi yer almıştı.

Nükleer silahlanma nedir, ne zaman başladı?