Burkina Faso darbesi: Kabore, Rus Wagner ile çalışmak istemedi iddiası

Burkina Faso darbesi: Kabore, Rus Wagner ile çalışmak istemedi iddiası

24 Ocak’ta Burkina Faso’da yönetime el koyan cunta lideri Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’nın, askerler tarafından devrilen cumhurbaşkanı Roch Christian Kabore’ye, Rus paralı asker şirketi Wagner’in askerlerinin ülkeye gelmesi konusunda baskı yaptığı iddia edildi.

“Thedailybeast” isimli internet sitesinde yer alan haberde, Burkina Faso’daki darbenin asıl sebebinin Kabore’nin Wagner ile çalışmak istememesi olabileceği kaydedildi.

Kabore’nin basın ekibinden ismi gizli 2 kişinin ifadelerinin kaynak gösterildiği habere göre, Yarbay Damiba, Kabore ile Wagner paralı askerlerinin ülkede konuşlanması için 2 kez görüştü.

Yarbay Damiba, bu ay yaptığı 2 görüşmede de Wagner’in Burkina Faso’ya getirilerek terörle mücadelede yer alması için ısrarcı oldu.

Buna karşın Kabore ise uluslararası toplumun Wagner konusunda Mali ile yaşadığı sorunları göz önüne alarak her iki görüşmede de Damiba’nın bu talebini olumsuz yanıtladı.

Wagner konusundaki ikinci görüşme aynı zamanda Kabore ve Damiba’nın son görüşmesi olarak kayıtlara geçti.

Mali ve Gine’deki cunta liderleriyle yakın arkadaş

Öte yandan Kabore, Mali’deki cunta lideri Assimi Goita ve Gine’deki cunta lideri Mamady Doumbouya ile yakın ilişkiler kuran Damiba konusunda çevresi tarafından uyarıldı.

Kabore’nin çevresi, Damiba’nın terfi ettirilerek 3 Aralık 2021’de başkent Vagadugu’nun güvenliğinden sorumlu olan “İkinci Askeri Bölge” komutanı olarak atanmasının tehlikeli olabileceğini söyledi.

Kabore ise Damiba’nın kendini orduya adamış bir asker olduğunu savunarak, uyarılara kulak asmadı.

Damiba’nın Goita ve Doumbouya ile 2019’da ABD’nin Burkina Faso’da düzenlediği Flintlock Tatbikatı’nda tanıştığı tahmin ediliyor.

Haberde ismi gizli tutulan kaynaklardan birinin “Hükümet Damiba’nın Gine ve Mali’deki cuntayla sık sık görüştüğünü ve iyi ilişkiler kurduğunun farkındaydı. Wagner askerlerinin Burkina Faso’da konuşlanması fikrinin de Mali’deki cunta liderinden (Assimi Goita) çıktığını düşünüyoruz.” ifadelerine de yer verildi.

Assimi Goita, Mali’de önce Ağustos 2020, ardından Mayıs 2021’de 2 kez darbe yapmıştı. Gine’deki cunta lideri Doumbouya ise 6 Eylül’de Alpha Conde’yi devirerek başa geçmişti.

Cunta, hükümet üyelerinin başkent dışına çıkışını yasakladı

Burkina Faso’da 24 Ocak’ta yapılan darbenin ardından başa gelen cunta yönetimi, devrilen Roch Christian Kabore hükümeti üyelerinin hareketlerine kısıtlama getirdi.

Kabore hükümetinin tüm üyeleri, başkent Vagadugu’daki Baba Sy askeri kışlasında, Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba ile görüştü.

Görüşmede, hükümet üyelerine, başkent dışına çıkmalarının yasaklandığı iletildi.

Yerel basında çıkan haberlerde, devrik lider Kabore’nin, Vagadugu’da özel güvenlikli bir villada tutulduğu ve sağlık durumun iyi olduğu belirtildi.

ABD, Burkina Faso’daki darbeyi kınadı

ABD Dışişlerinden yapılan yazılı açıklamada, “ABD, Burkina Faso’daki olaylardan derin endişe duyuyor. Askeri yetkililerin hükümeti, ulusal meclisi feshettiklerini ve anayasayı askıya aldıklarını açıklamalarını not ediyoruz.” ifadelerine yer verildi.

Burkina Faso Devlet Başkanı Roch Marc Kabore’nin 23 Ocak’ta Burkina Faso ordusu mensupları tarafından gözaltına alınmasının da kaygı verici olduğu belirtilen açıklamada, “Bu eylemleri kınıyor ve sorumluları gerilimi düşürmeye, Başkan Kabore’ye ve hükümetinin gözaltındaki diğer üyelerine zarar gelmesini önlemeye, sivil hükümete ve anayasal düzene geri dönmeye çağırıyoruz.” değerlendirmesinde bulunuldu.

ABD’nin başta DEAŞ olmak üzere ülkedeki terör gruplarının teşkil ettiği sorunların neden olduğu gerginliği anladığına işaret edilen açıklamada, ordunun kışlalara dönmesi gerektiğine vurgu yapıldı.

Açıklamada, Burkina Faso’daki olayların ABD yardımlarını askıya alacak bir noktaya varıp varmayacağını tespit etmek üzere sahadaki durumun yakından izleneceğine işaret edildi.

AB’den Burkina Faso için “anayasal düzen” mesajı

Avrupa Birliği, Burkina Faso’da anayasal düzenin yeniden sağlanmamasının ülke ile kurulan ortaklık üzerinde acil sonuçlar doğuracağını duyurdu. Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden Avrupa Birliği adına yapılan açıklamada, Burkina Faso’da seçilmiş Cumhurbaşkanı Roch Christian Kabore’nin devrilmesine ve anayasal kurumların askıya alınmasına yol açan darbe kınandı.

Açıklamada, tüm aktörlere sükunet ile anayasal düzene derhal dönüş ve Kabore başta olmak üzere yasa dışı olarak gözaltına alınan herkesin derhal serbest bırakılması çağrısı yapıldı.

Avrupa Birliği’nin, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS) çabalarına önem verdiği ve ülkedeki ulusal güvenlik sorunları ile insani durum karşısında diyaloğun hakim olmamasından üzüntü duyduğu belirtilen açıklamada, “Anayasal düzenin yeniden sağlanamaması, ülkeyle ortaklığımız için acil sonuçlar doğuracaktır.” denildi.

Fransa’nın aylardır Burkina Faso’da darbe senaryoları üzerinde çalıştığı iddia edildi

Paris’te yayın yapan Afrika Intelligence internet sitesinin haberinde, Fransız diplomatların Eylül 2021’den bu yana ordunun yönetime el koyması senaryoları üzerinde çalıştığı ve Paris yönetiminin 23 Ocak’ta eski Cumhurbaşkanı Roch Christian Kabore’ye ülkeden acil şekilde ayrılmasını sağlamayı teklif ettiği belirtildi.

Haberde, Kabore’yi komşu ülkelerde güvenli bir yere getirme konusunda çalışmaların yapıldığı ancak onun bunu reddettiği aktarıldı.

Paris’in Kabore ile 23 Ocak’ta tüm gün irtibat halinde olduğu ancak dün bu irtibatın kesildiği bildirildi.

Elysee Sarayı’nın bu iddiaları yalanladığı belirtildi.

France 24’ün haberinde değerlendirmelerine yer verilen Fransız gazeteci ve yazar Antoine Glaser, Kabore’nin Fransa’ya karşı mesafeli olduğunu kaydetti.

Kabore’nin Fransa’yı orduyu yeniden düzenlemesine karşı çıkmakla suçladığını ifade eden Glaser, Burkina Faso’da Kabore’nin Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’ya yakın askerleri yaklaşık 15 gün önce tutuklaması nedeniyle darbenin yaşanmasının beklendiği yorumunda bulundu.

Glaser, Fransa’nın Kabore’yi terk ettiğini düşünmediğini belirterek, “(Burkina Faso’nun) eski Cumhurbaşkanı Blaise Compaore’yi Fildişi Sahili’ne götüren Fransız özel kuvvetleriydi.” dedi.

Antoine Glaser, “Fransa’nın (Burkina Faso’da 2015’teki darbe girişiminden sorumlu General) Gilbert Diendere’ye destek verdiği doğrudur. (Fransız Dış İstihbarat Birimi) DGSE’nün Ouagadougou’daki platformunu bölgedeki gizli operasyonlar için kullandığı doğrudur ancak bunun Fransa’nın Roch Kabore’yi desteklemediği anlamına gelmez.” ifadesini kullandı.

Angelina Jolie, 2021 Haziran ayında Burkina Faso’ya gitmişti

ABD’li temsilci Angelina Jolie, Uluslararasi Mülteciler Günü’nde Burkina Faso’da bulunan bir mülteci kampını ziyaret etmişti. BM Mülteciler Yüksek Komiserligi özel elçisi olan Jolie, 11 binden fazla Malili mültecinin bulundugu Goudebo’da mülteciler ile bir araya gelmişti.

Jolie burada yaptığı konuşmada, “Aranızda bulunmaktan, cesaretiniz ve gücünüz için saygıyla başımı eğmekten onur duyuyor ve minnettarım” ifadelerini kullanmış, “Küresel olarak yerinden edilme durumu hakkında hiçbir zaman bugünkü kadar endişelenmedim. Su anda dünya çapinda 82 milyondan fazla zorla yerinden edilmis insan var. Ayni zamanda sayilari on yilda ikiye katlandi. 95 kisiden 1’i, insanligin yüzde biri yerinden edildi ve sayılar artıyor” ifadelerini kullanmıştı. “Uluslararasi bir topluluk olarak çatışma ve güvensizliği ele alma yöntemimiz bozuldu” diyen Jolie, “Bugün burada olmaktansa olmayı tercih edeceğim bir yer yok” diye ilave etmişti.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *