Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 3 Ekim 2013’te Endonezya Parlamentosu’nda 21. Yüzyılın Deniz İpek Yolu’nın inşasını teklif etmiş, bundan bir ay önce ise İpek Yolu Ekonomik Kuşağı’nın çerçevesini kamuoyuna duyurmuştu. Aradan geçen 8 yılın sonunda Kuşak ve Yol İnisiyatifi olarak anılan iki platform uluslararası kamuoyunun en büyük iş birliği niteliği kazandı. 23 Ağustos itibarıyla Kuşak ve Yol İnisiyatifi çerçevesinde 172 ülke, bölge ve organizasyon ile 200’ün üzerinde anlaşma imzalandı.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi Başkanı Xie Fuzhan, Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nin sadece tek bir ülkeye değil, tüm dünyaya “kazan-kazan” fırsatı sunduğunu savunuyor. Xie, katıldığı bir seminerde Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nin “zamanın ruhunu” yansıttığını söylemişti.

Cri Turk’un aktardığına göre, Çin Ticaret Bakanlığının 2013 ve 2020 arasını kapsayan istatistiklerinde Çin ve Kuşak-Yol ülkeleri arasındaki ticaret hacmi 9,2 trilyon doları geçti. Çin doğrudan dış yatırımları ise aynı süre içinde 136 milyar dolara ulaşırken, Kuşak ve Yol İnisiyatifi kapsamında Çinli şirketler tarafından ilgili ülkelere 330 bin istihdam yaratıldı.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin Kanada Büyükelçisi Cong Peivu, China Daily gazetesine verdiği demeçte Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nin ilgili ülkelere sağladığı faydalara ilişkin şu örnekleri sıraladı: “Kuşak ve Yol İnisiyatifi sayesinde Doğu Afrika ilk kez motor yoluna kavuştu, Maldivler’de adalar arasında ilk köprü kuruldu, Kazakistan’ın denize erişime sağlandı, Güneydoğu Asya’da yüksek hızlı tren yolları inşa edildi, Avrasya bölgesinde uzun mesafeli tren yolcukları devreye girdi.”

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 2017 yılında Kuşak ve Yol İş Birliği Fuarı’nda yaptığı konuşmada “İnisiyatif farklı ülkelerdeki insanların ortak rüyasını yansıtıyor. Bizler birlikte vizyonlarımızı gerçeğe kavuşturacağız.” ifadelerini kullanmıştı.

Pandemiye rağmen, Çin’in Kuşak ve Yol İnisiyatifi’ne katılan 58 ülkedeki doğrudan finansal olmayan yatırımları 2020’de yüzde 18,3 artarak 17,79 milyar dolara yükseldi. Bununla birlikte Çinli yetkililere göre Kuşak ve Yol çatısı altındaki önemli projelerin hiçbiri Covid-19 gerekçesi ile askıya alınmadı.

Doğu Türkistan’daki Çin zulmü protesto edildi

Çin’in Doğu Türkistan’a yönelik uyguladığı politika Nasrullah Meydanı’nda Çin Toplama Kampı Mağdurları Platformu üyelerince protesto edildi. Çin Toplama Kampı’ndaki ailelerinden yıllardır haber alamayan Doğu Türkistanlı vatandaşlar, yaşanan vahşeti gözyaşları içinde anlattılar. Nasrullah Meydanı’nda düzenlenen basın açıklamasının ardından imza kampanyası başlatıldı.

Çin Toplama Kampı Mağdurları Platformu Sözcüsü Mirzehmet İlyasoğlu, Çin tarafından kamplarda tutulan Doğu Türkistanlılardan haber alınamadığını dile getirdi. Çin’in eğitim kampı savunmasının yalan olduğunu söyleyen İlyasoğlu, “Türkiye’de il il dolaşarak Çin’in Doğu Türkistan’daki zulmünü anlatmaya çalışıyoruz. Çin 1949’da Doğu Türkistan’ı işgal ettiğinden bu yana kadar Doğu Türkistan’da her türlü zulüm, işkence, baskı ve katliamlara imza atmıştır” dedi.

İnsanların toplama kamplarında köle işçi olarak çalıştırıldığını da söyleyen İlyasoğlu, “İnsanların köle işçi olarak çalıştırılmasından dolayı dünyaca ünlü tekstil markaları Çin’den ithalatını durdurmuştur. Onlar parayı değil, insanlığın tarafını tutmuştur. Şu an toplama kamplarında kadınlara sistematik tecavüz uygulanmaktadır. Toplama kamplarında insanlar hayatlarını kaybetmektedir. Ya da felç olarak ailelerine teslim edilmektedir. Onun için toplama kampları Çin’in söylediği gibi bir eğitim kampı veya mesleki okul değildir. Orası biyolojik bir deney kampıdır” diye konuştu.

Türkiye’yi Çin’in propagandasına teslim etmeyeceklerini de söyleyen İlyasoğlu, “Çin’e karşı bizim zayıf olmadığımızı hatırlatmak istiyoruz. Çin ekonomik olarak gözükse de, Çin bu ekonomik gücüne Türk ve İslam devletlerinin tüketimleri ile ulaştı. Çin ya bu zulmü durduracak ya da biz ölene kadar bu zulmü dünyaya duyurmaya çalışacağız. Buna asla sessiz kalmayalım. Biz buna sessiz kalırsak, Allah’ın karşısına çıktığımızda başımızı kaldırmaya yüzümüz olmayacaktır. Onun için biz duyurmaya çalışıyoruz. Bu zulmü engellemeye maalesef bizim gücümüz yetmiyor” dedi.