Hong Kong’da protestoların sona ermesi için uygulanmak istenen “maske” yasağı muhalifler ve batılı devletlerce yoğun tepki ile karşılanmıştı. Çin Sosyal Bilimler Akademisi Hukuk Enstitüsü’nden Zhi Zhenfeng, söz konusu kanunun uygulandığı ülkeleri ve Hong Kong’da uygulanmasının uluslararası hukuktaki yerini Global Times gazetesindeki yazısında şöyle savundu:

Filmlerde, siyah pelerinli maskeli insanlar, sivilleri öldüren ve mallarına zarar veren haydutlar olarak karşımıza çıkıyor. Hong Kong’daki yasadışı protestolarda sözde “demokrasi yanlısı hareket”e katılan göstericiler benzer kıyafetler içinde şiddet gösterilerini 3 aydır devam ediyor.

Siyah kıyafetler ve maskeler Hong Kong’daki korkaklara kötülük yapma cesaretini veriyor. Havaalanını, Hong Kong metrosunu ve hükümet binalarını tahrip ediyorlar. Hong Kong Yasama Konseyi’ne zarar veriyorlar ve polise molotof kokteyli fırlatıyorlar. Bu tür eylemler normal gösterilerin ötesine geçer. Eylemler, hangi ülkede veya hangi yargı sisteminde olursa olsun, suç teşkil eden şiddet eylemi haline geldi. Hong Kong’un sosyal düzeni sabote edildi, hukukun üstünlüğü yok sayıldı. Hong Konglular göstericilerin maske ile kimliklerini gizlemesine şiddetle karşı çıkarken maske yasağı için yasa çıkartılmasını istiyor. Bazı muhalefet güçleri bu yasa tasarısının temyizine şiddetle karşı çıktı.

ABD ve İngiltere’de “Maske” yasakları

Maskeli protestocular aynı kıyafetler içinde örgüt haline dönüşerek kendilerini güvende hissediyor. Sadece Hong Kong’da değil diğer ülkelerde de maskeli göstericilerin yer aldığı eylemlerin tümü şiddet içeriyor. Gösterilerde maske kullanımını yasaklamak Hong Kong muhalefetinin emrinde olduğu İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) gibi birçok ülkede hukuk uygulaması haline dönüştü.

Britanya Parlamentosu 1723’te “Waltham Black Act” yasasını, toprak sahiplerine yönelik saldırılar düzenleyen yüzleri maskeli gruplara karşı kullanmak üzere ortaya çıkardı. Yasa 1823’te yürürlükten kaldırıldı. Ancak, 2011’deki İngiltere’deki tasarruf karşıtı eylemlerde göstericiler ile başa çıkabilmek için gösterilerde maske kullanımı kısa süreliğine yasakladı.

Maskeli protestocuların şiddet içeren suçlar işlemeye daha eğilimli tutumlar sergilediği ortaya koyulmuş bir gerçek. 2011’deki “Wall Street’i İşgal Et” protestolarında, ABD polisi, 1845’e dayanan yasaya göre maskeli toplantıları ve eylemleri yasaklanması hükmünde, maske takan göstericileri tutukladı.

Ağır Cezalar

The Wall Street Journal gazetesi, 15 ABD eyaletinde, protestolarda maske kullanımının yasak olduğunu belirtirken, Oregon eyaletinin Portland şehrinde yaşanan protestoları bastırmak için maske yasağını kanunun gündeme olduğunu bildirdi. ABD ve Avrupa ülkeleri dahilinde şimdiye kadar 18 ülkede gösterilerde maske ile yüzü gizleme yasağı uygulanıyor.

Bu ülkeler arasında, Kanada’daki en katı cezaları içeren maske yasağı yasasına sahip. Kanada Parlamentosu, bir isyan veya yasadışı maske takılmasını yasaklayan C-309 sayılı kanununda suçlu bulunanlar 10 yıl hapis cezasına çarptırılabilir. AFP bu yıl nisan ayında yaptığı açıklamada, “sarı yelekliler” hareketinden muzdarip olan Fransa’nın “güvenlik güçlerine gösterilerde daha fazla güç veren yasalara imza attığını” belirtti. Yetkililer “kamu düzeni için ciddi bir tehdit teşkil eden” protestolarda birçok yasağı uygulayabilecek. Ayrıca, bir protestoda yüzünü gizlemenin cezası bir yıl hapis ve 15 bin euro (17 bin dolar) olacak.

Hong Kong Özel İdari Bölgesi yasalarına göre toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü vardır. İnsanların toplantılara ve protestolara katılmasına, barışçıl bir şekilde ve “bir ülke, iki sistem” ilkesine uygun olarak her zaman izin veriliyor.

(Cri Turk)