İslam bir sistem bütünü olarak anlaşılmalıdır

İslam bir sistem bütünü olarak anlaşılmalıdır

“Allah’a kulluğu öneren dinin, insana kulluğa tahvil edilemeyeceğini anlamak için çok zeki olmak gerekmiyor. Kendimizi çok akıllı sanmasak iyi ederiz herhalde.”

Müslümanlar İslam’ı iyi anlamalı

Nevzat Ülger

“Kapansın el kapıları bir daha açılmasın/ Yok edin insanın insana kulluğunu” dizeleri Nazım’a ait. Bu anlatıma sadece bir şairin “şairane” dizeleri olarak bakmamak gerekir. Benzer dizeler Akif’te bol miktarda var. Aklın yolu birdir.

Aynı toplumda yetişmiş insanların, farklı inanç kodlarına sahip olsalar da benzer dile sahip olabilecekleri çokça rastlanan olaylardandır. “Bir dik üçgende, dik kenarların karelerinin toplamı hipotenüsün karesine eşittir” cümlesi bütün inanç guruplarında da aynı değil midir? İsterseniz bunun sağlamasını 3,4,5 dengesini/rakamlarını kullanarak test de edebilirsiniz. Denebilir ki, Eflatun önemli bir filozoftur ama onu bu ana artere sevk eden saikin de matematik olduğunu unutmamak gerekir. “Geometri bilmeyenler buraya girmesin” yazılı olan yer onun akademisiydi. Her neyse bu bahsi diğer. Doğruların her yerde doğru olduğunu anlatmak için söyledik bu kadar sözü.

Allah’a kulluğu öneren dinin, insana kulluğa tahvil edilemeyeceğini anlamak için çok zeki olmak gerekmiyor. Kendimizi çok akıllı sanmasak iyi ederiz herhalde.

“İslam, günümüzde –parçalı olarak değil- bir sistem bütünü olarak anlaşılmalıdır. Yani ilk geldiği zamanda olduğu gibi anlaşılmalıdır. Parçayı bütün göstermek zorunda değiliz ama sistem olduğunu kabul etmek zorundayız.

İslam’ın bazı prensiplerini yerine getirip, bazı yasaklarını alenen çiğnemek ve bunları yaparken de “en İslami budur”, “önemli olan kalp temizliğidir” gibi düşünmekten vazgeçmeliyiz. Bunları yapacağımıza İslam’ı bütün olarak kabul ederek emir ve yasakları yerine getirmemiz Müslüman olmanın gereğidir dememiz gerekir.

Bugün aşağı-yukarı herkesin elinde akıllı telefonlar var.

Akıllı telefonlarımız bozulduğunda tamirciye veririz ve tamirci de bize geçici olarak bir akıllı telefon verir ki mağdur olmayalım, gerekli haberleşmemizi aksatmayalım.

Akıllı telefonu tamir oluncaya kadar geçici telefonu kullanan insanlar bu geçici telefonlarını kişiselleştirmezler. Zevklerine göre dizayn etmezler, renklerini ayarlamazlar, menüdeki sıralamayla meşgul olmazlar, yani geçici telefonu sahiplenmezler.

Bugün Müslümanların İslam algısı da aynen böyle mi yoksa. Müslümanlar olarak İslam’ı bütünlük içerisinde sahiplenmekte yetersiz kalıyoruz. İslam’ı yaşıyormuş gibi yapmak da neyin nesi. Böyle yapıldığı için de İslam’ın güzellikleri hayatlarımızda yeşermiyor. İslami tebliğin daha çok temsil edilerek yapıldığını biraz unuttuk herhalde.

Bugün yaşı 40’tan yukarı olanlar dini anlama ve yaşama konusunda sorunlar yaşıyorlar. Yaşı daha küçük olan nesiller ise dini “kültürel kod” olarak algılıyorlar. Bu kurtulmamız gereken bir alışkanlık ve yüzeysel/sathi inanç bağlılığı değil midir? Yeniden Müslüman olmak gerekmez mi?
Türkiye, halkı Müslüman olan bir ülke. Nassların dışındaki İslam’ı anlama şekli de kendine has. Ülkemizin kültürel kodları da biraz farklı. Bu kültürün daha baskın oluşundan dolayı, bu gün “dinden” daha ziyade “din kültürü” üzerinden konuşup anlaşmaya çalışıyoruz. Açmaz biraz da burada. Vahyi olanı öne çıkarmak yerine beşeri olanı öne çıkarıyoruz.

İslam, günümüzde nasıl anlaşılmalı ve hayata uyarlanmalıdır? Önemli bir soru bu.

İnsan her zaman aynı insan. Tarım toplumunda yaşayan insanların hırsları, ihtiyaçları, aile ve toplumsal ilişkileri, devletle olan bağları ve hayata bakışları ile günümüzdeki insanın özellikleri aslında aynı.

Burada dikkat etmemiz gereken çok ince bir çizgi var, bu da din ve İslam algımızın nasıllığı.

İslam’a sadece öbür dünya endeksli bir din olarak bakarsak, ortada bir sorun yok. Ancak İslam yalnız öbür dünya endeksli bir din değil. Müslümanların sorunu da bu. Sadece öbür dünya endeksli bir din olarak ele alındığında birçok ayet karşılığını bulmuyor. Yalnız onları ele almaya çalıştıklarında birçok paralel cemiyetler oluşuyor. Birçok meşrep ya da anlayış çıkıyor ortaya.

Birçok ayeti bugüne taşımanın derdine düşmek gerekir. Aksi halde İslam daha önceki dinlerin durumuna düşer ve problemler başlar. Bu yüzden İslam günümüzde sistem olarak anlaşılmalıdır. Yani ilk geldiği zamanda olduğu gibi anlaşılmalıdır. İslam’ın sistem olduğunu kabul etmek zorundayız. Bugün Müslümanların çıkmazı bu mudur acaba.

(Elazığ Haber Kent)

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *