Irak’ta seçimlere yönelik ‘Onur İttifakı’ belgesi yayınlandı

Irak’ta seçimlere yönelik ‘Onur İttifakı’ belgesi yayınlandı

Birleşmiş Milletler (BM) ve Batılı uzmanların aracılığı ile gerçekleştirilen zorlu müzakerelerden sonra, siyasi güçler ve blok liderlerinin temsilcileri ‘seçim onuru anlaşması’ yaptı. İngiltere’den yayın yapan Şarku’l Avsat bu anlaşmanın bir nüshasına ulaştı.

Irak’ta yaklaşan seçimler öncesinde bir ‘Onur İttifakı’ belgesi hazırlandı ve yayınlandı. Şarku’l Avsat adına İbrahim Humeydi’nin bildirdiğine göre belgede, önümüzdeki Mayıs ayında gerçekleştirilecek olan seçimleri yönetmek üzere düzenlenmiş 24 madde bulunuyor. Söz konusu maddelerin arasında ‘mezhepçi ve ırkçı herhangi bir söylemin kınanması ve şiddetin reddedilmesi’ ayrıca ‘seçmenlere herhangi bir şekilde oy kullanmaya zorlama ve tehdit etmekten kaçınmak’ da yer alıyor.

Belgenin üç sayfasında güvenlik dosyasının objektif hale getirilmesi ve oylama öncesinde seçimi etkilemek için kullanılmaması gerektiği belirtiliyor. Seçim sonrası aşamada ise; barışın hakim olması ve seçim sonuçlarının kabul edilmesi, tarafların ‘Anayasaya göre yeni hükümetin kurulması için derhal hazırlıklara katılımına’ vurgu yapılıyor.

Belge ayrıca, uygulama mekanizması oluşturulması için güç temsilcileri, BM Irak Yardım Misyonu (UNAMI) ve Yüksek Seçim Komisyonu tarafından komiteler oluşturulmasını da içerdi. Haftada bir ya da iki haftada bir toplantı yapılmasının ihtiyaç olduğu, siyasi güç liderleri ile toplantılar için kapının açık bırakılması gereği de belgede yer aldı.

Belge’yi, Irak’taki siyasiler ve Batılı uzmanlar hazırladı

Bu belge, Irak’taki siyasi şahsiyetler ve Batılı uzmanlarca gerçekleştirilen çalışmaların bir sonucudur. Bağdat’ta Ocak ayının ortasında gerçekleştirilen toplantıda, önemli siyasi grupların ve şahsiyetlerin temsilcilerinin bulunduğu toplantıya Muhammed Abdurabbu (Bağımsız- Saad el- Bezzaz), Rad ed- Dehlaki (Salih el- Mutallek’i temsilen), Halid Mureci (Usame en Necifi), Visal Azevi (Hamis Hancer), Ferah Zubeydi (Selim Ceburi), Muhammed Kerbuli (Cemal Kerbuli), Ali el-Musevi (Nuri el- Maliki), Muhammed Muhsin ez- Zubeydi (Hadi el- Amiri) , Abdulkerim en- Nakib (Hemmam Hamudi) Emir el-Kinani (Mukteda es- Sadr), Muhammed eş- Şumri (Ammar Hakim) ayrıca Cumhurbaşkanı Fuad Masum’un temsilci katıldı.

Ayrıca Bağdat’taki toplantıya Avrupa Birliği’nden (AB), İsveç, İtalya, Norveç, Fransa İngiltere ve Almanya devletlerinin temsilcileri katılım gösterirken, toplantıda bazı katılımcılar Kürtlerin de bu sürece dahil edilmesinin önemine vurgu yapmıştı. Şubat ayının ortalarında Brüksel’de siyasi kitlelerin daha geniş katılımıyla bir seçim belgesi taslağı hazırlama önerisini tartışmak üzere ikinci bir toplantı düzenlendi.

Irak’ta Mayıs’taki seçimler öncesinde, olumlu bir ortamın sağlanmasına önem verildi. BM Temsilcisi Jan Kubis, kısa süre önce inisiyatifi kabul etti. Kuvvetleri ve siyasi blokları, oy verme sürecine atıfta bulunan bir belgeyi imzalamaya zorlamak için uluslararası katılım sağladı.

Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum, Meclis Başkanı Selim el- Ceburi ve Başbakan Haydar İbadi’nin ‘Seçim Onur İttifakı’ adını verdikleri belgeyi önümüzdeki ayın 6’sı ile 9’u arasında, 10 Nisan’da başlayıp 12 Mayıs’a kadar sürecek olan seçim kampanyaları sürecinden önce açıklaması bekleniyor.

Şarku’l- Avsat, müsveddesine ulaştığı söz konusu belge:

Irak’taki Seçimlerin Onur İttifakı

Özgür, adil ve şeffaf seçimlerin önünü açacak sağlam bir ortam sağlama ve tüm Iraklı grupların güvenli, geniş katılımını sağlama isteğimize dayanarak, Iraklı partiler arasındaki karşılıklı güvenin güçlendirilmesi, koalisyonların temsilcileri ve aşağıda imzası bulunan siyasi partiler, belirlenen kurallara uymak için ‘Seçim Onur İttifakı’ üzerinde anlaşmışlardır.

Uyulması gereken ilkeler aşağıdaki gibidir:

Genel İlkeler
1-Dürüst, özgür bir rekabette herkesin demokratik haklarına saygı gösterilmesi ve teşvik edilmesi. Tüm adaylar ve rakip siyasi partilerin üyeleri için eşit fırsatlar sunulması.

Tarafların seçim ve çok partili programlarını tanıtmak için ulusal ve yerel alanda serbestçe çalışabilmesi. Herkesin herhangi bir engel veya etki olmaksızın seçilme ve seçilme hakkının olması.

2- Herkesin seçim kampanyalarının başarısı için gerekli olan tüm seçim, eğitim ve öğretim faaliyetlerini herhangi bir engel olmaksızın yürütme hakkına sahip olması.

3- Mezhepçi, ırkçı ve halkın herhangi bir kesimini hedef alan her tülü söylemin kınanması. Bu şekilde davrananların yasaya uygun olarak hesap vermesinin sağlanması. Mezhepçi söylemlerden uzak, ılımlı ifadeler kullanılarak hoşgörünün teşvik edilmesi.

4- Şiddeti tüm biçimlerinde reddetmek ve herhangi bir algı veya ulusal birliği parçalamayı amaçlayan uygulamalara karşı konulması. Bir takım ruhu içinde çalışılması ve seçim sürecinin bütünlüğünü etkileyen herhangi bir durumla başa çıkmak için yürürlükteki yasalara uyulması.

5- Adayların birer devlet adamı olarak davranması ve rakiplerin birbirlerine saygı duyması. İftira, karalama ve kötülemelerden uzak durulması. Stratejik kampanyalar ve programlarla Irak’ın büyük çıkarlarına odaklanılması.

6- Demokratik ve ulusal anlamda bir örnek oluşturulması. Mezhepçi, ayrılıkçı, etnik veya ırkçı istihdamdan uzak durulması. Seçim propagandalarının temelinde rekabet ve fikir özgürlüğüne vurgu yapılması.

7– Her aday veya koalisyonun oy kazanma ve oy kullanma hakkının bulunması. Bu hakkın herhangi bir şekilde istismar edilmemesi.

8– Seçmenin oyuna kutsal bir hak olarak saygı gösterilmesi. Seçim merkezlerindeki gözlemciler ve görevlilerce bu hakkın ihmal edilmemesi, gasp edilmemesi.

9– Siyasi şiddete karşı mücadele edilmesi. Seçimlerde rakiplerin birbirlerini dolaylı ya da doğrudan tehdit etmemesi. Bunun kabul edilmeyen ve suç teşkil eden bir şantaj olarak kabul edilmesi. Tüm adayların seçim kampanyalarını herhangi bir engel ya da tehdide maruz kalmaksızın uygulamasına izin verilmesi.

Basın ve Sosyal Medya
10– Basın özgürlüğüne, insan haklarına, demokrasiye, hukukun üstünlüğüne ve herkesin hukuk önünde eşit olduğu düşüncesine bağlı kalınması.

11– Herkesin yayın ve medya konusunda eşit fırsatlara sahip olma hakkı bulunması. Irak resmi basın ağının tüm adayların eşit şekilde kullanımına açık olması. Seçim kampanyalarının katılımcılara zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesi. Siyasi çoğulculuğun tanınması.

12– Basın araçları ve sosyal medyanın adayları hedef almak ya da karalamak için kullanılmaması. Seçim süreciyle ilgili herhangi bir aksaklık durumunda çözüm yolu olarak yapıcı diyaloğun benimsenmesi. Resmi ve gayrı resmi basın araçlarının gazetecilik mesleğini doğru ve tarafsız bir şeklide yapmaya çağrılması.

Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu
13– Seçim sürecini izlemek için uluslararası çabaları desteklerken Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’nun faaliyetlerine ve işlevlerine müdahale edilmemesi.

14– Tüm adayların sorumluluklarını ve prosedürleri yerine getirirken Bağımsız Seçim Komisyonu desteklemesi.

Devlet kurumlarına, milli duygu ve kutsallara saygı
15– Yargının bağımsızlığı için kanun, düzen ve saygınlığa uygun davranılması.

16- Federal Hükümetin, seçmenlerin oy kullanma merkezlerine herhangi bir şart olmaksızın erişiminin kolaylaştırılması ve onların güvenliği sağlamak için tüm tedbirleri alması.

17– Devletin mali kaynaklarının herhangi bir aday, liste veya koalisyon için kullanılmaması. Özellikle de rakiplerin çoğunluğunun, devletin üst kademelerinde bulunması nedeniyle buna özen gösterilmesi.

18– Güvenlik dosyasının bir devlet dosyası olması hasebiyle tarafsız hale getirilmesi. Seçim amaçlarına yönelik kullanılmaması. Siyasi veya seçim amaçlı baskı ve tutuklamalardan kaçınılması. Bunların Ceza kanunu çerçevesiyle sınırlandırılması.

19– Tehdit, provakasyon, himaye altına alma, seçmenleri ya da devlet görevlilerini belirli bir çıkar için oy kullanmaya zorlamak gibi baskı araçlarının kullanılmaması.

20– Tüm dini, mezhebi duygu ve kutsallara saygı duyulması. Dini ya da mezhebi sembollerin siyasi amaçlarla kullanılmaması. Dini platformlar, vatandaşların Temsilciler Meclisi’ndeki temsilcilerini seçme konusunda, anayasal ve yasal haklarını kullanmalarını teşvik etmek için kullanılabilir.

Seçim sonrası aşama
21– Otoritenin barışçıl yolla aktarılması ve demokrasinin uygulanması ilkesine bağlı kalınması. Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu ve Federal Yüksek Mahkeme tarafından resmi olarak onaylandıktan sonra seçimlerin sonuçlarının kabul edilmesi.

22– Anayasaya uygun olarak yeni Irak hükümetinin kurulmasına hazırlık aşamasında seçim sonuçları doğrultusunda derhal tüm taraflara çağrıda bulunulması. Bu nedenle, bu ittifakı imzalayan tüm tarafların Irak halkının akıtılan kanlarına, şehitlerine ve verdiği kurbanlara saygı duyarak bu kurallara uyması gerekmektedir.

İttifakın uygulanması
23– İttifakı imzalayan tarafların temsilcileri, Bağımsız Yüksek Komisyonu ve UNAMI’den birer temsilcinin katılımıyla takip komitesi- ortak operasyon odası kurulması.

24– Komite aşağıdaki nedenlerden dolayı her hafta yahut iki haftada bir toplanacak;

A-Maddelerin uygulanışının takip edilmesi. Herhangi bir ihlal veya seçmen iradesinin sonuçlarıyla oynama ayrıca seçmen ve adaylara şantaj yapılmasına engel olma.

B– İttifakın uygulanmasındaki herhangi bir aksaklığın onarımı

C– Komite, herhangi bir acil duruma müdahale edemediğinde liderleri toplantıya çağrı yapma hakkına sahiptir.

D– Komite, sözleşmeye uymayan taraf ya da taraflara yasaya uygun bir öneri sunacaktır.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *