İnsanın psikolojisi siyasi görüşlerini etkiler mi?

İnsanın psikolojisi siyasi görüşlerini etkiler mi?

Amerikan halkındaki liberal ve muhafazakar düşünce yapısını psikolojik açıdan ele alan bilim insanları şaşırtıcı sonuçlara ulaştığı öne sürüldü.

Konuyla ilgili Business Insider web sitesinde yayınlanan bir değerlendirmeyi Karar gazetesinden Selman Cömert Türçeleştirdi. Karar gazetesinde yayınlanan bu değerlendirme Pew Araştırma Merkezi’nin verilerine dayanıyor. İşte o yazının ayrıntıları:

2016 yılındaki başkanlık seçiminden sonra Amerikan halkının siyaseten her zamankinden daha da bölünmüş bir durumda olduğu konuşuluyor. Mesele ırk, göçmen ve ulusal güvenlik politikaları olunca, hükümetin bu sorunları nasıl idare edeceği konusunda her zaman olduğu gibi fikir ayrılıkları ortaya çıkıyor.

Pew Araştırma Merkezi’nde yapılan çalışmada,  ABD’nin siyasi bölünmelerinin yaş, eğitim, cinsiyet ve ırk gibi temel demografik çizgilerdeki bölünmeleri aştığını belirtiyor.

Hatırlanacağı üzere, geçtiğimiz Ocak ayında Rusların Twitter üzerinden Amerikan seçmenini etkilemeye çalıştığı ortaya çıkmıştı. Ancak Rusların bu konuda ne kadar etkili olduğu bilinmiyor.

Bilim insanları, muhafazakar ve liberal seçmenlerin nasıl etkilendiğini, onları siyasi meselelerde yönlendiren şeyin ne olduğunu ortaya koydu. Farklı siyasi görüşleri olan insanlar arasındaki psikolojik farklılıkları araştıran uzmanlar, şu 10 ilginç sonuca ulaştı:

Korku, insanları daha muhafazakar yapar.

2003 yılında yayınlanmış bir araştırmada, insanlar korktukları ve tehdit edildiklerini hissettikleri zamanlarda, muhafazakar düşüncelerini ön plana çıkardıkları ortaya koyuldu. ‘‘Terörizm tehlikesi Amerikan seçmenini liberal düşünceden uzaklaştırıyor’’ diye yorumlanırken, özellikle 11 Eylül olayları sonrasında askeri harcamalara ve dönemin ABD Başkanı George W. Bush’a destek veren ABD vatandaşlarının muhafazakar bir değişim geçirdiği ifade ediliyor.

Korkunun insanı muhafazakarlaştırdığı tek ülkenin Amerika olmadığını da belirten uzmanlar, beş farklı ülkede daha korkunun etkili olduğunu tespit ettiler.

Beyin taramaları, kendini muhafazakar olarak tanımlayan kişilerin sağ amigdalarının daha büyük ve daha aktif olduğunu gösterdi. Sağ amigdala, korkuyu ifade etme ve işleme ile ilgili ilişkili bir bölüm.

2013 yılında yapılan bir çalışmada, muhafazakarlar risk aldıkları durumlarda sağ amigdalarındaki aktivite, liberal olduklarını söyleyen insanlarda gözlenen aktiviteden daha fazla olduğu belirtildi.

Kendini güvende hissetmek ve güçlü olmak, insanı olduğundan daha liberal birine dönüştürebilir.

Yale psikologlarının 2017 yılında yayınladığı araştırma, endişelerinden arınan insanların düşüncelerinin liberal görüşlere kayabileceğini ortaya koydu. Araştırmanın yazarları yaptıkları çalışmanın sonuçlarında, insanların kendilerini güvende hissetme ihtiyacı, kısmen de olsa, onların muhafazakar görüşlerini etkilediğini belirtti.

2016 yılında Northwestern Üniversitesi’nde yapılan araştırmada,muhafazakarların daha düzenli düşünme kalıpları sergiledikleri, liberallerin fikirleri ise bir anda ortaya çıktığı saptandı.

Beyinde aniden parlayan bir ampul gibi ‘aha’ anları yaşayan liberallerin muhafazakarlardan daha akıllı olduğu savunulabileceği ancak bunun doğru olmadığını söyleyen uzmanlar, muhafazakarların düşünce sistemi daha esnek ve adım adım ilerlediğini söylüyor. Bu durumun, liberallerin ve muhafazakarların problemlerini farklı yollarla çözdüklerini gösterdiği belirtildi.

Araştırmanın öncü yazarı Carola Salvi,‘‘muhafazakarların daha yapılandırılmış ve kalıcı bir algısal stilleri var’’ dedi.

Nebraska Üniversitesi’nin araştırmacıları 2010 yılında, muhafazakarların ve liberallerin Dünya’yı fiziksel olarak farklı gördüklerini saptadılar.

Bilim insanları bu sonuca şu şekilde ulaştı:

Her katılımcının bilgisayar ekranında bir nokta belirlemesi, oraya odaklanmaları ve ekranda belirecek olan topu bulmaları istendi. Daha sonra, topu göstermeden önce ekranda dikkat çekici bir insan yüzü göründü. Ekrana çıkan sanal yüzün gözleri sürekli sağa sola bakıyordu.

Katılımcılar topu aramaya mı koyulacak yoksa sürekli dolaşıp duran bakışları mı izleyecek? Uzmanlar bu sorunun cevabı için katılımcıları izlemeye başladılar.

Liberal katılımcıların sürekli dolanan gözlere takılı kaldığını, buna karşın muhafazakarların da hala topu beklediklerini fark ettiler.

Araştırmanın öncü yazarı Michael Dodd, ‘‘muhafazakarların bakışlara tamamen tepkisiz kalacaklarını beklemiyorduk’’ diyerek şaşkınlığını dile getirdi.

Araştırmacılar, ‘‘insanlar siyasi muhafazakarlığı, korkuyu, endişeyi ve belirsizliği azalttığından dolayı benimsiyorlar’’ diyerek değişikliğin, bozulmanın ve muğlaklığın insanı kısmen de olsa muhafazakarca düşünmeye ittiğini açıklıyor.

1980’li yıllarda yapılan araştırmalar, liberallerin ve muhafazakarların müzik ve sanat anlayışlarının da birbirinden farklı olduğunu ortaya koyuyor.

Muhafazakarlar daha basit tablolar, kulağa aşina gelen müzik ve muğlaklıktan uzak metin ve şiirler tercih ederken, libarellerin kübist ve daha soyut sanattan hoşlandıkları belirtiliyor.

Bu bulgular daha 30-40 yıl öncelerine dayanmış olsa bile, 1997, 2010 ve 2015 yıllarındaki araştırmalar 1980’li yılların araştırmalarını destekler nitelikte.

Time dergisinin 2014 yılında yaptığı online ankete göre, derginin muhafazakar okuyucuları Metropolitan Sanat Müzesi yerine Times Meydanı’nı ziyaret etmeyi tercih ettiklerini ortaya koydu. Anketten çıkan sonuç, muhafazakarların belirsizlikten kaçınma eğiliminde olması ve belirsizlikten hoşlanmaması, diğer araştırmaların sonuçlarıyla uyuşuyor.

Liberaller kendilerini şefkatli ve iyimser olarak nitelendirirken, muhafazakarlar için onur ve din kavramları ön plana çıkıyor.

1980 yılında, lise öğrencileri üzerinde yapılan bir araştırmada, muhafazakar öğrenciler kendilerini sorumlu, organize, başarılı ve hırslı kelimeleriyle tanımlarken, liberal olanlar kendilerini sevecen ve hassas kelimeleriyle tanımlamaya eğilimli oldukları ortaya çıkmıştı.

Bu sonuçlar, 1980’li yılların çocukları ile bugünün yetişkinleri arasında pek fark olmadığını gösteriyor. Pew Araştırma Merkezi’nin 2014 yılında yetişkinler üzerinde yaptığı araştırmada, liberallerin kendilerini güvenilir, şefkatli, neşeli ve iyimser olarak gördükleri ortaya çıkarken, muhafazakarlar için onur, görev ve din kavramları ön plana çıkıyor.

2015 yılında yapılmış bir çalışmada, ‘Stroop’ denen bir test üzerinden liberal ve muhafazakar öğrenciler hakkında değerlendirmeler ortaya konuldu.

Muhafazakar öğrencilerin daha hızlı cevapladığı testin sonucunu uzmanlar, muhafazakar öğrencilerin ‘irade gücü’ kavramına inanma olasılığının daha yüksek olarak yorumlanabileceğini düşünüyor.

Araştırmalara göre, muhafazakarların merhamet duygularının alt sınıf insanlara karşı uyanma eğiliminde olduğu belirtildi. Liberallerin ise Dünya’daki diğer insanlara, uzaylılar gibi hayali sayılabilecek varlıklara ve doğaya karşı merhamet hisleri uyanıyor.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *